10. Prawoznawstwo - realizowanie i przestrzeganie prawa

realizowanie normy

postępowanie adresata, który znalazł się w wyznaczonych przez normę okolicznościach i postępuje w sposób nakazany przez normę albo powstrzymuje się od zachowań przez nią nakazanych

przestrzeganie normy

ŚWIADOME realizowanie normy - podmiot przestrzega normę, gdy co najmniej WIE o jej obowiązywaniu lub nawet modyfikuje swoje postępowanie pod jej wpływem

aprobata normy

akceptacja przez adresatów normy, która często opiera się na żywionych przez nich ocenach moralnych

dezaprobata normy

negatywny stosunek adresatów normy do normy, którego źródłem są żywione przez kogoś oceny moralne lub wierzenia religijne

sankcja

reakcja na przekroczenie normy postępowania, może przybierać postać skupioną albo rozsianą

sankcja skupiona

sankcja wymierzana w sposób zorganizowany i zinstytucjonalizowany

sankcja rozsiana

sankcja polegająca na spontanicznej, niezorganizowanej reakcji negatywnej na przekroczenie normy

typy sankcji prawnych

1 sankcja egzekucji 2 sankcja karna 3 sankcja nieważności

sankcja egzekucji

działanie polegające na zmuszeniu adresata normy do zrealizowania na jego koszt nakazanego stanu rzeczy

sankcja karna

dolegliwość wymierzana za dokonanie czynu zabronionego, kara może polegać na pozbawieniu osoby, która dokonała przestępstwa, cennych dla niej dóbr - wolności, dóbr majątkowych lub dobrego imienia

sankcja nieważności

reakcja na czynność konwencjonalną doniosłą prawnie, dokonaną z naruszeniem jej reguł sensu - nie dojdzie do przewidywanego skutku

sytuacja przymusowa

sytuacja, która powstaje dla kogoś wówczas, kiedy w danym układzie świata stoi on przed KONIECZNOŚCIĄ WYBORU jakichś przyszłych stanów rzeczy, z których każdy jest dlań NIEKORZYSTNY - wybór MNIEJSZEGO ZŁA

postawy wobec prawa

1 konformizm 2 oportunizm 3 legalizm 4 legalizm krytyczny

konformizm

postawa wobec prawa, która polega na skłonności by swoje postępowania przystosowywać do tego, jak w danej sytuacji uważają za właściwe postępować ludzie z grupy społecznej, z którą ktoś chce się identyfikować

oportunizm

postawa wobec prawa, która polega na skłonności do podporządkowania się obowiązującym normom ze względu na grożące komuś sankcje lub ze względu na oczekiwanie uzyskania zgody

legalizm

postawa wobec prawa, która polega na gotowości dawania posłuchu obowiązującym normom z tego względu, że są to normy prawne - NIEZALEŻNIE OD ICH TREŚCI

legalizm krytyczny

postawa wobec prawa, która polega na gotowości dawania prawu posłuchu z zastrzeżeniem, że przewiduje ono instytucje legalnego dokonywania zmian w systemie obowiązujących norm, gdyby nie spełniały one pewnych podstawowych wymagań