12. Prawoznawstwo - prawo publiczne i prawo prywatne

podział prawa na gałęzie

element porządkujący prawo pozytywne, wyodrębnianie gałęzi ma wielowiekową tradycję i zaczyna się od pierwotnego podziału na prawo publiczne i prywatne

podział na prawo prywatne i prawo publiczne był już znany prawu rzymskiemu

1 ius civile - znajdowało zastosowanie do stosunków między OBYWATELAMI Rzymu 2 ius gentium dotyczyło stosunków z CUDZOZIEMCAMI

kryteria wyróżnienia prawa prywatnego i publicznego

1 rodzaj interesów chronionych przez normy prawne 2 pozycja podmiotów będących stronami stosunków prawnych 3 rodzaj środków ochrony prawnej oraz sposób ich użycia dla zabezpieczenia realizacji obowiązujących norm

rodzaj interesów chronionych przez normy prawne

1 prawo prywatne ma na celu ochronę przede wszystkim INTERESU JEDNOSTKI 2 prawo publiczne ma na celu ochronę INTERESÓW OGÓŁU - całej społeczności państwowej

pozycja podmiotów będących stronami stosunków prawnych

1 prawo prywatne - RÓWNORZĘDNOŚĆ STRON 2 prawo publiczne - relacja NADRZĘDNOŚCI I PODPORZĄDKOWANIA - podmioty nadrzędne z kompetencjami do władczego, jednostronnego określania sytuacji prawnej podporządkowanych im podmiotów

rodzaj środków ochrony prawnej i sposób korzystania z nich w celu zabezpieczenia realizacji obowiązujących norm - 1

1 prawo prywatne - kompetencja do domagania się ochrony od organów państwa - skorzystanie zależne od woli uprawnionego

rodzaj środków ochrony prawnej i sposób korzystania z nich w celu zabezpieczenia realizacji obowiązujących norm - 2

2 prawo publiczne - niewykonanie obowiązku = wymierzenie sankcji przez upoważniony organ państwa - organom NIE WOLNO odstąpić od WYMIERZENIA sankcji

prawo publiczne współcześnie

reguluje stosunki między PAŃSTWEM a OBYWATELAMI oraz między ORGANAMI PAŃSTWOWYMI

prawo prywatne współcześnie

dotyczy przede wszystkim stosunków między RÓWNOPRAWNYMI PODMIOTAMI