Antropologia drugie kolokwium

BMI wzór

masa/wzrost w m2

Nadwaga bmi

90-97 centyla

BMI otyłość

>97

BMI norma

25-75

BMI niedobor masy ciala

3-10

gruszka nazwa

gynoidalny

jablko

androidalny

Konstytucja

Odrębny dla każdego osobnika, założony genetycznie zespół właściowości fizycznych, psychicznych i funkcjonalnych, zachowany przez całe życie lecz modyfikowany

Typ budowy ciała

pojęcie odnosi się jedynie do aspektu morfologicznego konstytucji. Jest to uwarunkowanie genetyczne predyspozycja do rozwoju cech somatycznych w określonym kierunku

Budowa ciała

opisuje fenotyp człowieka w sensie jego wymiarów fizycznych tj. wielkości ciała, kształtu, proporcji.

Cechy rezystentne jakie to cechy?

Oporne

Cechy ekosensytywne jakie to cechy?

wrażliwe, plastyczne

Cechy ekosensytywne przykład:

otłuszczenie ciała, nawodnienie, umięśnienie

Metoda wskaźników przyrodniczych Perkala

Metoda ta polega na porównaniu cech budowy osobnika z wybraną grupą odniesienia

Czynnik tęgości

będzie określony rozmiarami kośćca (szerokość barków, dłoni, łokcia i kolana) i umięśnienia (obwód przedramienia i podudzia).

Metoda wskaźników przyrodniczych Perkala na czym polega? istota jej

Istotą tej metody jest normowanie (standaryzowanie) każdej cechy na średnią arytmetyczną i odchylenie standardowe grupy odniesienia czyli wyrażenie wartości tej cechy w wielkościach odchylenia standardowego.

Wartość unormowaną „Z” cechy wylicza się ze wzoru metoda wskaźników przyrodniczych Perkala

Z= xi-x/ sd xi wartosci cech osobnika, x wartosc srednia w grupie

Wartość unormowana z gdy jest dodatnia to?

cecha osobnika ma wyższą wartość od średniej arytmetycznej grupy odniesienia

Wartość unormowania Z gdy jest ujemna to:

kiedy cecha osobnika jest niższa od wartości grupy.

Szkoła anglosaska - Sheldon, komponenty budowy:

Endomorfia, mezomorfia, ektomorfia

Ocena komponentów postawy

Kazdy komponent oceniany jest w skali 1 do 7, budowa ciała jest opisana 3 cyfrowym kodem, w którym na pierwszym miejscu jest ocena komponentu endomorfii, na drugim mezomorfii, na trzecim ektomorfii. Suma punktów musi być w przedziale od 9 do 12

Typologia Wankego

Cztery elementy somatyczne, typy budowy, „cztery litery Adama Wanke” - sylwetki podobne do liter

Kategoryzacja udziału tłuszczu w masie ciała 20-39 YOA

Kobiety - 21-32%, Mężczyźni - 8-19%

Problemy zdrowotne związane ze zbyt małą zawartością tłuszczu w ciele

ZABURZENIA PŁODNOŚCI • ZABURZENIA UKŁADU KRĄŻENIA • ZABURZENIA METABOLIZMU KOŚCI • ZABURZENIA SYSTEMU IMMUNOLOGICZNEGO

Zbyt mała zawartość tłuszczu:

Kobiety - 10-12%, mężczyźni - 3-5%

Co to triada zawodniczek?

Zespół współwystępujących, powiązanych ze sobą zaburzeń

Metody wyznaczania komponentów ciała

1. Anatomiczna - określa udział w masie ciała poszczególnych narządów np. tkanki tłuszczowej, kośca 2. Chemiczna ocenia skład ciała np. zawartości tłuszczu, wody, białka, składników mineralnych

Metody pośrednie wyznaczania komponentów ciała

1. Antropometryczna 2. Bia 3. densytometryczna 4. rentgenograficzna 5. skorygowanych średnic kończyn 6. hydrometryczna 7. radiometryczna 8. całkowity potas wyliczany z pomiaru naturalnego izotopu K40

Endomorfia

komponent określający udział tkanki tłuszczowej w budowie ciała

Mezomorfia

komponent określający udział tkanki mięśniowej i masywności kośćca w budowie

Ektomorfia

oznacza smukłość (szczupłość) budowy

Ważenie hydrostatyczne, metoda hydrometryczna

określa całkowitą wodę ciała (np. za pomocą znaczenia radioaktywnym wodorem) i ocenia ilość całkowitego tłuszczu i beztłuszczowej masy ciała (na podstawie założenia, że tkanka tłuszczowa nie zawiera wody, a w masie beztłuszczowej woda stanowi 73,2%)

Bod Pod

• Systemy BOD POD oraz PEA POD opierają się na zasadzie pletyzmografii wypieranego powietrza. Zamiast wody jest powietrze i liczy się gęstość ciała, pomiar masy tłuszczowej i beztłuszczowej

Densytometria

Dual energy X-ray absorptiometry (DXA). Mierzy masę tłuszczu, określa rozmieszczenie tłuszczu i gęstość kości.

Metoda bioelektrycznej impedancji BIA

Prąd o niskim napięciu, tłuszcz jest złym przewodnikiem dlatego ciało grube ma wieksza opornosc, okresla %tłuszczu, beztlenowej masy ciała, zawartość wody w organizmie

Antroposkopia

Metoda oceny cech jakościowych, służy do określenia cech, które są niemierzalne np.: kolor oczu, włosów

Antropometria

Metoda pomiaru cech ilościowych, służy do określenia wielkości i proporcji ciała w postaci wymiernej np.: długość nosa

Wysokość ciała lub masa chłopców Warszawskich jaka norma?

norma 25-75 centyl

Wiek metrykalny wzór i co to

inaczej kalendarzowy, wzór: data badania-data urodzenia

Metody oceny wieku biologicznego

1. Ocena wieku morfologicznego 2. Ocena wieku zębowego 3. Ocena wieku kostnego/szkieletowego 4. Ocena wieku wtórnych cech płciowych

Wiek morfologiczny

Wiek wysokości ciała i masy ciała dziecka sprawdzamy poprzez odniesienie zmierzonej cechy dziecka do mediany (50 centyl) wiek wysokości ciała – X2 wiek masy ciała – X3

Wiek morfologiczny wzór

x2+x3/2 wiek wysokości ciała – X2 wiek masy ciała – X3

Wiek zębowy

Ocenia się u dziecka liczbę zębów mlecznych lub zębów stałych i porównuje z normami na siatkach centylowych dla wieku i płci.

Wariant atlasowy oceny wieku kostnego

Porównanie radiogramu badanego dziecka z wzorcem z atlasu

Fazy pojawienia się wtórnych cech płuciowych:

1. przedpokwitaniowa 2. wczesna faza dojrzewania 3. późna faza dojrzewania 4. faza dorosła