質問  |
答え |
|
学び始める
|
|
BMI <21 kg/m2, utraty >10% masy ciała w ciągu ostatnich 6 mies. lub >5% w ciągu 1 mies
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
leki przeciwcholinergiczne wziewne
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
nhibitor PDE4, możesz rozważyć dołączenie (500 mg 1 × dz.) do 1 lub 2 leków wziewnych rozkurczających oskrzela u chorych w grupach C i D z objawami przewlekłego zapalenia oskrzeli. Nie stosuj roflumilastu u chorych z niedowagą lub leczonych teofiliną.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Lek drugiego wyboru ze względu na działanie słabsze od ww. leków oraz skutki niepożądane
|
|
|
GKS wziewne POChP (w średniej lub dużej dawce) 学び始める
|
|
zapobieganie zaostrzeniom POChP u ch. o dużym ryzyku zaostrzeń. U ch. z FEV1 <60% wn. zmniejszają nasilenie objawów podm. i popr. czyn. płuc i jakość ż. > ryz. zap. pł. Nie stosuj GKS wz. w monoterapii ani przewlekle ogólnous.
|
|
|
|
学び始める
|
|
morfina u leczonych paliatywnie, w celu opanowania duszności
|
|
|
leki przeciwkaszlowe, POChP 学び始める
|
|
|
|
|
leczenie Pseudomonas aeruginosa 学び始める
|
|
ciprofloksacyna p. o; i. v- też lub ceftazydym, cefepim
|
|
|
PaCO2>45 mmHg lub pH <7.35 学び始める
|
|
POChP, wg wytycznych GOLD wskazanie do rozpoczęcia nieinwazyjnej wentylacji
|
|
|
|
学び始める
|
|
w razie potrzeby ipratropium albo SAMA
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
GKS wziewny + LAMA albo LABA
|
|
|
|
学び始める
|
|
GKS wziewny + LABA i/lub LAMA
|
|
|
|
学び始める
|
|
- LABA -LAMA -SABA + ipratropium
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
-GKS wziewny + LAMA -LABA + LAMA -LAMA + roflumilast -LABA + roflumilast
|
|
|
|
学び始める
|
|
GKS wziewny+LABA+LAMA, GKS wziewny+LABA+roflumilast -LABA+LAMA -LAMA+roflumilast
|
|
|
GKS wziewne podawane 2 razy na dobę 学び始める
|
|
beklometazon, budezonid, flutykazon
|
|
|
GKS wziewne podawane raz na dobę 学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
na podstawie objawów w ciagu ostatnich 4 tygodni
|
|
|
astma dobrze kontrolowana 学び始める
|
|
bjawy w ciągu dnia ≤2 ×/tydz., bez przebudzeń w nocy z powodu objawów astmy, potrzeba leczenia doraźnego ≤2 ×/tydz. (nie dotyczy zapobiegawczego przyjmowania leku przed wysiłkiem) i bez ograniczenia aktywności życiowej spowodowanego astmą
|
|
|
astma częściowo kontrolowana 学び始める
|
|
2lub3 z: objawy w ciągu dnia ≤2 ×/tydz., bez przebudzeń w nocy z powodu objawów astmy, potrzeba leczenia doraźnego ≤2 ×/tydz. (nie dotyczy zapobiegawczego przyjmowania leku przed wysiłkiem) i bez ograniczenia aktywności życiowej spowodowanego astmą
|
|
|
|
学び始める
|
|
<=1 z: objawy w ciągu dnia ≤2 ×/tydz., bez przebudzeń w nocy z powodu objawów astmy, potrzeba leczenia doraźnego ≤2 ×/tydz. (nie dotyczy zapobiegawczego przyjmowania leku przed wysiłkiem) i bez ograniczenia aktywności życiowej spowodowanego astmą
|
|
|
|
学び始める
|
|
kontrolowana za pomocą leczenia stopnia 1 lub 2
|
|
|
|
学び始める
|
|
kontrolowana za pomocą leczenia stopnia 3
|
|
|
|
学び始める
|
|
konieczne leczenie stopnia 4 lub 5 lub astma pozostaje niekontrolowana pomimo takiego leczenia
|
|
|
|
学び始める
|
|
wszyscy chorzy powinni stosować SABA. Chorzy stosujący regularnie jako leczenie kontrolujące preparat złożony zawierajacy formoterol (LABA) i małą dawkę GKS wziewnego (budezonidu lub beklometazonu) mogą tego używać też doraźnie.
|
|
|
|
学び始める
|
|
antasgonista receptora leukotrienowego- montelukast
|
|
|
astma leczenie stopień 1 I wybór 学び始める
|
 |
|
|
|
astma leczenie stopień 2 I wybór 学び始める
|
|
GKS wziewny w małej dawce
|
|
|
astma leczenie stopień 3 I wybór 学び始める
|
|
GKS wziewny w małej dawce + LABA
|
|
|
astma leczenie stopień 4 I wybór 学び始める
|
|
GKS wziewny w średniej lub dużej dawce + LABA
|
|
|
astma leczenie stopień 5 I wybór 学び始める
|
|
Skieruj chorego na badanie diagnostyczne i leczenie specjalistyczne w ośrodku zajmującym się ciężką astmą, w celu oceny wskazań do leczenia dodatkowego, np. zastosowanie leku anty-IgG
|
|
|
astma leczenie stopień 1 II wybór 学び始める
|
|
rozważ GKS wziewny w małej dawce
|
|
|
astma leczenie stopień 2 II wybór 学び始める
|
|
-LTRA -teofilina w małej dawce
|
|
|
astma leczenie stopień 3 II wybór 学び始める
|
|
- GKS wziewny w średniej lub dużej dawce -GKS wziewny w małej dawce + LRTA -GKS wziewny w małej dawce + teofilina
|
|
|
astma leczenie stopień 4 II wybór 学び始める
|
|
- dołącz tiotropium (do GKS w średniej lub dużej dawce+ LABA) -GKS wziewny w dużej dawce + LTRA -GKS wziewny w dużej dawce+teofilina
|
|
|
astma leczenie stopień 5 II wybór 学び始める
|
|
-dołącz tiotropium -dołącz GKS doustny w małej dawce
|
|
|
astma leki kontrolujące przebieg choroby, przyjmowane regularnie (stale, codziennie 学び始める
|
|
GKS wziewne, długo działające β2-mimetyki wziewne (LABA), długo działające leki przeciwcholinergiczne (tiotropium), leki przeciwleukotrienowe, teofilina w postaci o przedłużonym działaniu, kromony
|
|
|
astma leki objawowe, przyjmowane doraźnie 学び始める
|
|
szybko działające β2-mimetyki wziewne, krótko działające wziewne leki przeciwcholinergiczne. Do tej grupy zalicza się także GKS doustne i inne leki stosowane przez krótki czas w celu opanowania zaostrzenia astmy.
|
|
|
|
学び始める
|
|
u dotychczas nieleczonych- obj. w c. dnia <2 ×/mies., brak: obj. nocn, czynn. ryz. i przebytych zaostrzeń, a czynn. płuc jest ok. U reszty lecz. rozp. od st. 2 (pref. się GKS wz), ew. 3, jeśli obj. wyst. przez większość dni lub nocne wyst. ≥1 ×/tydz
|
|
|
Dawkę GKS wziewnego zwiększaj 学び始める
|
|
zwiększaj, gdy w ciągu ~3 mies. nie osiągniesz kontroli astmy
|
|
|
Jeżeli udaje się utrzymać kontrolę astmy przez ≥3 mies 学び始める
|
|
rozważ zmniejszenie intensywności leczenia, w zależności od tego, jakie leczenie zapewniło kontrolę choroby
|
|
|
Jeśli nie udało się uzyskać kontroli astmy pomimo leczenia stopnia 3 学び始める
|
|
ponownie zbadaj chorego pod kątem innych chorób lub przyczyn astmy opornej na leczenie.
|
|
|
|
学び始める
|
|
igdy nie stosuj bez GKS wziewnego!
|
|
|
GKS ogólnoustrojowo astma 学び始める
|
|
stosuje się w leczeniu wszystkich zaostrzeń astmy (oprócz najlżejszych), zwykle przez 5–7 dni.
|
|
|
Astma ciężka (oporna na leczenie) 学び始める
|
|
gdy do uzyskania kontroli konieczne było leczenie GKS wziewnym w dużej dawce + LABA (ew. lekiem przeciwleukotrienowym lub teofiliną) przez ostatni rok (albo GKS doustnym przez ≥50% ostatniego roku) albo gdy pomimo tego astma „niekontrolowana”
|
|
|
|
学び始める
|
|
LABA ultradługi o szybkim początku
|
|
|
|
学び始める
|
|
LABA długi o szybkim początku
|
|
|
|
学び始める
|
|
laba długi o opóźnionym początku
|
|
|
|
学び始める
|
|
saba krótki o szybkim początku
|
|
|
analogi insulin długodziałające, bezszczytowe 学び始める
|
|
glargina (24h), degludec- ultradługo (48h)
|
|
|
analog insuliny długodziałającej ze szczytem 学び始める
|
|
|
|
|
insulina średnio długo działająca 学び始める
|
|
|
|
|
insulina krótkodziałająca- 30 min przed posiłkiem 学び始める
|
|
|
|
|
analogi insulin szybkodziałających (10-20 min początek działania) 学び始める
|
|
aspat, glulizyna, lispro; przed w czasie lub tuż po posiłku
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
nie powoduje przyrostu masy ciała ani hipoglikemii; zmniejsza insulinooporność
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
pochodne sulfonylomocznika 学び始める
|
|
gliklazyd, glikwidon, glimepiryd, glipizyd
|
|
|
wady pochodnych sulfonylomocznika 学び始める
|
|
: przyrost masy ciała; ryzyko hipoglikemii (zwłaszcza u osób starszych lub przy nadmiernym wysiłku fizycznym albo wskutek interakcji z kwasem acetylosalicylowym, innymi NSLPZ, sulfonamidami, antykoagulantami i alkoholem
|
|
|
inhibitor alfa-glukozydazy 学び始める
|
|
|
|
|
zalety akarbozy (inh. alfa-glukozydazy) 学び始める
|
|
zmniejsza glikemię poposiłkową i insulinemię, stosowana w monoterapii nie powoduje hipoglikemii; pośrednio zmniejsza syntezę triglicerydów
|
|
|
agonista receptora jądrowego PPAR-gamma 学び始める
|
|
pioglitazon- stos. szczeg. u ch. z insulinoopornością: w monoterapii (jeśli metformina jest przeciwwsk. lub źle toler.) lub w skojarz. z metf. pochodną sulfonyl. albo z insuliną, jeśli są przeciwwskazania do leczenia metforminą
|
|
|
|
学び始める
|
|
zmniejsza insulinooporność; w monoterapii nie powoduje hipoglikemii; zmniejsza stężenie wolnych kwasów tłuszczowych we krwi
|
|
|
|
学び始める
|
|
może powodować zatrzymywanie wody i obrzęki, w tym także zaostrzenie lub przyspieszenie wystąpienia niewydolności serca,
|
|
|
|
学び始める
|
|
Zwiększa ryzyko wystąpienia raka pęcherza moczowego, zaburzeń czynności wątroby (konieczne monitorowanie), a także przyrostu masy ciała i złamań u kobiet.
|
|
|
inhibitory kotransportera sodowo-glukozowego 2 (SGLT-2), tzw. flozyny 学び始める
|
|
dapa- empa- kana-gliflozyna,
|
|
|
|
学び始める
|
|
łatwe dawkowanie, nie wywołują hipoglikemii (stosowane w monoterapii) ani przyrostu masy ciała; istnieją dane wskazujące na zmniejszenie ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych i zgonu u chorych na cukrzycę leczonych empagliflozyną
|
|
|
|
学び始める
|
|
ZUM, hipotensja, odwodnienie, nie stosuj u osób przyjmujących diuretyki pętlowe oraz we wszystkich stanach, w których istnieje ryzyko odwodnienia
|
|
|
|
学び始める
|
|
ryzyko kwasicy ketonowej; najn. ostrzeż. FDA- zwiększonego ryz. amputacji (głównie palców stóp) podczas stosowania kanagliflozyny (na podstawie wyników trwającego badania CANVAS);
|
|
|
leki działające na układ inkretynowy 学び始める
|
|
agoniści receptora peptydu glukagonopodobnego 1 (GLP-1), inhibitory peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)
|
|
|
leki inkretynowe-agoniści receptora peptydu glukagonopodobnego 1 (GLP-1) 学び始める
|
|
"tyd"- eksenatyd, liraglutyd, liksysenatyd, albiglutyd
|
|
|
|
学び始める
|
|
sprzyjają redukcji masy ciała
|
|
|
leki inkretynowe- inhibitory peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4) 学び始める
|
|
gliptyny: lina-saksa-sita-wilda-gliptyna
|
|
|
inhibitory peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)- inkretynowe- "gliptyny"- zalety 学び始める
|
|
nie powodują przyrostu masy ciała; wildagliptyna – dobrze udokumentowano możliwości stosowania u osób starszych; linagliptyna – jedyna gliptyna niewydalana z moczem, nie wymaga odstawienia ani zmiany dawkowania u chorych z niewydolnością nerek
|
|
|
zwiększenie ryzyka hipoglikemii z doustnych 学び始める
|
|
tylko pochodne sulfonylomocznika
|
|
|
przeciwwskazane jest łączenie agonistów receptora GLP-1 学び始める
|
|
z inhibitorami DPP-4 (czyli glutydów z gliptynami, czyli inkretynowych)
|
|
|
agoniści receptora peptydu glukagonopodobnego 1 (GLP-1) ("tydy, glutydy) 学び始める
|
|
|
|
|
pochodne tiazolidynodionu 学び始める
|
|
pochodne tiazolidynodionuagonista receptora jądrowego PPAR-γ, tzw. glitazonów (pioglitazon)
|
|
|
