Financial markets

Nasz ulubiony okres posiadania to „na zawsze”.

Our favourite holding period is forever.

Papiery wartościowe

Securities

Termin papiery wartościowe odnosi się do akcji, obligacji i instrumentów rynku pieniężnego.

The term securities refers to stock, bonds and money market instruments.

Inwestorzy indywidualni i instytucje finansowe mogą kupować akcje spółek notowanych na giełdzie.

Individual investors and financial institutions can buy stocks (=equities) of companies listed on a stock exchange.

Termin „udziały” obejmuje zarówno akcje, jak i prywatne udziały w małych firmach, które nie są przedmiotem obrotu publicznego.

The term shares includes both stocks and privately held stakes in small firms that are not publicly traded.

Menedżer funduszu może wybrać koszyk akcji i umieścić go w funduszu inwestycyjnym (w Wielkiej Brytanii: funduszu powierniczym).

A basket of stocks can be picked by a fund manager and put together into a mutual fund (UK: unit trust).

Fundusze mogą inwestować w konkretne kraje, różne sektory rynku lub różne sektory rynku, albo mogą „śledzić” (=dokładnie podążać) za konkretnym indeksem.

Funds may invest in particular countries, or different sectors of the market, or different sectors of the market, or may 'track' (=exactly follow) a particular index.

Każdy fundusz będzie miał cel inwestycyjny, którym zazwyczaj będzie albo regularny dochód (z dywidend od akcji), albo długoterminowy wzrost kapitału (ze wzrostu ceny akcji), albo równowaga między tymi dwoma

Each fund will have an investment objective, normally either regular income (from share dividends) or long-term capital growth (from an increase in the share price) or a balance between the two

Akcje są kupowane i sprzedawane na giełdzie papierów wartościowych (=bourse). Czasami jest to fizyczna lokalizacja, jak New York Stock Exchange na Wall Street. Innym razem nie ma lokalizacji: NASDAQ jest giełdą elektroniczną.

Stocks are bought and sold on a stock exchange (=bourse). Sometimes this is a physical location, like the New York Stock Exchange on Wall Street. Other times there is no location: the NASDAQ is an electronic exchange.

Niewielką, wybraną grupę akcji można połączyć w celu utworzenia indeksu.

A small selected group of stocks can be brought together to make an index.

Organizacja wydawnicza Dow Jones opracowuje „Dow” (indeks 30 największych spółek), a Standard and Poor's – agencja ratingowa – opracowuje dziesiątki różnych indeksów w oparciu o wielkość spółki lub sektor rynku.

The Dow Jones publishing organization compiles "the Dow" (an index of 30 large companies), and Standard and Poor's - a credit ratings agency - compiles dozens of different indices based on company size or market sector.

Analiza poszczególnych spółek: ich pozycja rynkowa i wyniki

Analysis of individual companies: their market position and performance

Analiza gospodarki krajowej i światowej

Analysis of the national and global economy

Analiza techniczna: wykorzystywanie wykresów i wewnętrznych statystyk rynkowych (np. wolumenu i dynamiki) w celu identyfikacji przyszłych trendów i punktów zwrotnych

Technical analysis: using charts and internal market statistics (eg volume and momentum) to identify future trends and turning points

Rynek obligacji jest około dziesięć razy większy niż rynek akcji

The bond market is about ten times bigger than the stock market

Jeśli rząd lub duża firma chce pożyczyć dużą sumę pieniędzy, emituje obligacje i otrzymuje pieniądze w formie pożyczki od instytucji lub osoby fizycznej, która je kupuje (=posiadacza obligacji).

If a government or large company wants to borrow a large sum of money, it issues a bond and receives the money as a loan from the institution or individual who buys it (= the bondholder).

Pierwotna kwota (= kapitał) jest następnie spłacana w ustalonym okresie czasu (= zapadalność / okres pożyczki). Posiadacz obligacji otrzymuje również odsetki (= kupon).

The original amount (= the principal) is then paid back over a fixed period of time (= the maturity / the term of the loan). The bondholder also receives interest (= the coupon).

Rynek obligacji jest w całości elektroniczny i nie obejmuje żadnej fizycznej wymiany.

The bond market is entirely electronic and does not have any physical exchanges.

Obligacje rządowe USA obejmują 30-letnie obligacje skarbowe (T-bond) i 10-letnie obligacje skarbowe (T-note), podczas gdy europejskie obligacje rządowe obejmują niemieckie Bundy. Wszystkie te obligacje są uważane za nisko ryzykowne.

US government bonds include the 30 year T-bond (treasure bond) and the 10 year T-note, while European government bonds include the German Bund. These are all considered to be low-risk.

Obligacje korporacyjne mają dwie klasy, w zależności od ryzyka, czyli ratingu kredytowego spółki.

Corporate bonds have two grades, depending on the risk, ie the credit rating of the company.

Bezpieczniejsze obligacje korporacyjne nazywane są obligacjami „inwestycyjnymi”, natomiast obligacje wysokiego ryzyka (firma może zbankrutować lub nie wywiązać się ze swoich zobowiązań) nazywane są obligacjami o wysokiej rentowności

Safer corporate bonds are called "investment grade', while high-risk bonds (the company might go bankrupt or default on its repayments) are called "high-yield bonds"

Obligacjami można handlować na otwartym rynku – pierwotny nabywca nie musi ich posiadać do dnia wygaśnięcia

Bonds can be traded on the open market - they don't have to be held by the original buyer until maturity.

W szczególności ich cena rośnie i spada w okresie trwania pożyczki, zgodnie ze zmianami inflacji i kursów walut

In particular, their price goes up and down over the term of the loan according to inflation and currency movements

Inflacja – odsetki od obligacji są stałe w okresie ich trwania, więc rosnąca inflacja obniży końcową wartość obligacji

Inflation - the interest repaid on a bond is fixed over term, so rising inflation will reduce the bond's final value

Wahania walutowe – obligacje są emitowane, a następnie spłacane w jednej konkretnej walucie – ich wartość zmienia się wraz ze zmianami kursu tej waluty

Currency movements - bonds are issued and then repaid in one particular currency - their value changes as that currency fluctuates

Trzeci rodzaj rynku, z którego korzystają inwestorzy dysponujący wolnymi środkami pieniężnymi tylko na krótki okres (poniżej roku), nazywany jest rynkiem pieniężnym.

A third type of market, used by investors with spare cash available for a short time period only (under a year), is called money market.

Inwestorzy mogą kupić bony skarbowe od rządu USA, „certyfikaty depozytowe” od banku lub „papiery komercyjne” od firmy. Są to krótkoterminowe pożyczki, które płacą odsetki.

Investors can buy T-bills from the US government, 'certificates of deposit' from a bank, or 'commercial paper' from a company. These are all short-term loans that pay interest.

Rynek walutowy jest większy niż cały rynek papierów wartościowych razem wzięty (około 2 bilionów dolarów dziennie).

The foreign exchange (=forex / currency) market is bigger than all the securities market combined (around $2 trillion a day).

Tutaj dealerzy kupują i sprzedają pary walutowe, takie jak EUR/USD (= euro w stosunku do dolara).

Here, dealers buy and sell currency pairs such as EUR/USD (= euro against the dollar).

Banki komercyjne (reprezentujące zarówno siebie, jak i firmy klientów).

Commercial banks (representing both themselves and client companies).

Banki centralne (reprezentujące rządy starające się utrzymać stabilność własnej waluty).

Central banks (representing governments trying to maintain stability of their own currency).

Fundusze emerytalne

Pension funds

Na tym rynku panuje ogromna ilość spekulacji.

There is a huge amount of speculation in this market.

Wahania wartości waluty pociągają za sobą różnego rodzaju implikacje dla: zakupu lub sprzedaży akcji i obligacji zagranicznych, handlu międzynarodowego, inflacji (z powodu płatności za towary importowane).

If a currency fluctuates in value, there are all sorts of implications for: buying or selling foreign equities and bonds, international trade, inflation (because of payments for imported goods).

Wreszcie, są rynki towarowe. Tutaj dealerzy handlują przyszłą ceną takich rzeczy jak: energia, metale, towary miękkie.

Finally, there are the commodity markets. Here, dealers trade the future price of such things as: energy, metals, soft commodities.

Wiele działań ma na celu zabezpieczenie się przed takim ryzykiem.

A lot of dealing is done to protect against (=hedge) such risks.

Energia: ropa naftowa, gaz ziemny

Energy: crude oil, natural gas

Metale: złoto, srebro, miedź, stal

Metals: gold, silver, copper, steel

Towary miękkie: kawa, cukier, zboża (np. kukurydza, pszenica, soja), zwierzęta gospodarskie (np. bydło, świnie)

Soft commodities: coffee, sugar, grains (eg corn, wheat, soybeans), livestock (eg cattle, hogs)

Indeks giełdowy (grupa wybranych akcji)

Stock index (group of selected stocks)

Rodzaje inwestorów: inwestorzy prywatni, instytucje finansowe (banki inwestycyjne, fundusze emerytalne, fundusze inwestycyjne, towarzystwa ubezpieczeniowe, fundusze powiernicze)

Types of investor: Private investors, Financial institutions (investment banks, pension funds, mutual funds, insurance companies, endowments)

Posiadanie akcji

Owning stocks

Fundusze, które posiadają różnorodne, starannie wyselekcjonowane akcje

Funds that hold various, carefully selected stocks

Rodzaje funduszy: fundusz krajowy, fundusz sektorowy lub fundusz oparty na wielkości firmy (np. fundusz mniejszych firm japońskich)

Types of funds: country fund, or sector fund, or fund based on company size (e.g. a Japanese Smaller Companies fund)

akcje lub obligacje (np. fundusz obligacji korporacyjnych w Wielkiej Brytanii)

equity or bond (e.g. a UK corporate bond fund)

fundusze specjalistyczne (np. biotechnologia, zasoby naturalne, nieruchomości, tracker)

specialist funds (e.g. biotechnology, natural resources, real estate, tracker)

Cele inwestycyjne: bieżący dochód, przyszły wzrost kapitału

Investment objectives: current income, future capital growth

Strategie: Inwestowanie: kupuj i trzymaj na długi termin; Handel: kupuj i sprzedawaj na krótki termin

Strategies: Investing: buy and hold for the long term; Trading: buy and sell over the short term

Analiza techniczna

Technical analysis

Czynniki rynku wewnętrznego, takie jak wolumen, szerokość, dynamika

Internal market factors such as volume, breadth, momentum

Wzory wykresów: opór i wsparcie, kanały handlowe

Chart Patterns: resistance and support, trading channels

Nastawienie inwestorów: poziom byka lub niedźwiedzia na rynku

Investor sentiment: levels of bullishness or bearishness in the market

wycena akcji

valuing stocks

Gospodarka ogólna

The general economy

Wzrost i produktywność gospodarki

Growth and productivity of economy

Inflacja i kierunek stóp procentowych

Inflation and direction of interest rates

Zaufanie konsumentów: gotowość konsumentów do wydawania pieniędzy

Consumer confidence: willingness of consumers to spend

Ogólny termin papiery wartościowe odnosi się do akcji (lub udziałów) + obligacji + instrumentów rynku pieniężnego.

The general term securities refers to equities (or shares or stocks) + bonds + money market instruments.

Zamiast inwestować w akcje jednej spółki, możesz zainwestować w fundusz inwestycyjny, który posiada koszyk akcji.

Instead of investing in the shares of just one company, you can invest in a mutual fund which holds a basket of stocks.

Stały dochód możesz uzyskać z dywidend pochodzących z akcji, które posiadasz.

Regular income can be provided by the dividends of shares that you own.

Emitent obligacji zwraca posiadaczowi obligacji pierwotną kwotę (=kapitał) w ustalonym okresie czasu (= okres trwania pożyczki).

The issuer of a bond pays back the original amount (= the principal) to the bondholder over a fixed period of time (= the term of the loan).

Najczęściej wymienianą obligacją na świecie jest 30-letnia obligacja rządowa USA T-bond. Litera „T” oznacza „treasury”.

The most traded bond in the world is the 30-year US government T-bond. The letter 'T' stands for 'treasury'.

skarbiec

treasury

Fundusz, który dokładnie odzwierciedla zmiany indeksu, nazywa się funduszem śledzącym.

A fund that exactly follows the movement of an index is called a tracker fund.

Fundusz może zapewniać regularny dochód lub wzrost kapitału.

A fund can provide regular income or capital growth.

Obligacja to instrument finansowy, w ramach którego pożyczkobiorca pozyskuje kapitał, a następnie spłaca pożyczkę po stałej stopie procentowej w ustalonym okresie.

A bond is a financial instrument where a borrower raises a capital and then repays the loan at a fixed rate of interest over a fixed term.

Obligacje korporacyjne obarczone wysokim ryzykiem można nazwać obligacjami śmieciowymi.

A high-risk corporate bond can be called a junk bond.

„Hedging” to termin związany z zarządzaniem ryzykiem. Oznacza posiadanie drugiej pozycji na rynku, tak aby w przypadku, gdy rynek porusza się w kierunku przeciwnym do Twojej pierwszej pozycji, Twoje straty zostały zminimalizowane

'Hedging' is a term associated with risk management. It means having a second position in a market, so that if the market moves against your first position your losses are minimized.

rynek rozwijający się/byczy/rosnący/silny

a booming/bull/rising/strong market

rynek niedźwiedzi/depresja/spadek/słaby

a bear/depressed/falling/weak market

nabyć/kupić/nabyć akcje

to acquire/buy/purchase shares

mieć/posiadać/własność akcji

to have/hold/own shares

pracodawca

an employer

USA: Dow Jones Industrial Average („Dow”), S&P 500, Nasdaq

US: Dow Jones Industrial Average ('the Dow'), S&P 500, Nasdaq

indeks giełdowy (grupa wybranych akcji)

stock index (group of selected stocks)

Europa: FTSE (Wielka Brytania), DAX (Niemcy), CAC (Francja), MIB (Włochy), SMI (Szwajcaria)

Europe: FTSE (UK), DAX (Germany), CAC (France), MIB (Italy), SMI (Switzerland)

Azja: Nikkei (Japonia), Hanc Seng (Hongkong)

Asia: Nikkei (Japan), Hanc Seng (Hong Kong)

S&P - indeks 500 największych amerykańskich spółek

S&P - index of 500 large US companies

Nasdaq – indeks 4000 amerykańskich spółek, z których wiele działa w sektorze technologicznym, a niektóre są dość małe

Nasdaq - index of 4,000 US companies, many of them in the technology area, and some quite small

Dow – indeks 30 dużych, dobrze prosperujących amerykańskich spółek, wybrany przez redaktorów Wall Street Journal

Dow - index of 30 large, well-established US companies, chosen by editors of the Wall Street Journal

DAX - indeks 30 największych niemieckich spółek

DAX - index of 30 large German companies

CAC - indeks 40 największych francuskich spółek

CAC - index of 40 large French companies

FTSE - indeks 100 największych brytyjskich spółek

FTSE - index of 100 large UK companies

obligacja rządu Wielkiej Brytanii (niskie ryzyko)

a UK government bond (low risk, low return, low volatility)

obligacja korporacyjna o ratingu inwestycyjnym (2)

an investment-grade corporate bond (2)

akcje pojedynczej spółki notowanej na Dow (np. General Electric) (3)

shares in an individual company listed on the Dow (eg General Electric) (3)

fundusz inwestujący w małe spółki biotechnologiczne (wysokie ryzyko, wysoki potencjalny zwrot, wysoka zmienność)

a fund investing in small biotech companies (high risk, high potential return, high volatility)

dobrze opłacany młody profesjonalista, bez rodziny, który chce oszczędzać długoterminowo na emeryturę (wzrost)

a highly-paid young professional, without family, who wants to save long-term for a pension (growth)

osoba niedawno przechodząca na emeryturę, która chce uzupełnić swoją emeryturę (dochód)

a newly retired person who wants to supplement their pension (income)

osoba po pięćdziesiątce, która właśnie otrzymała pieniądze w spadku – chce oszczędzać na emeryturę, ale chce również uzyskać pomoc w opłacaniu czesnego za studia swoich dzieci (dochód + wzrost)

someone in their fifties who has just received money from an inheritance - they want to save for their pension, but also want help paying for their children's university fees (income+growth)

Bank inwestycyjny – wykorzystywany przez duże firmy do emisji obligacji, kupna i sprzedaży walut, zarządzania portfelem akcji innych firm oraz doradzania w zakresie potencjalnych fuzji lub przejęć

Investment bank - used by large companies to issue bonds, buy and sell currencies, manage their portfolio of shares in other companies, and advise on any potential merger or acquisition

Fundusz emerytalny – służy do oszczędzania pieniędzy w trakcie życia zawodowego, a następnie do otrzymywania dochodu na emeryturze

Pension fund - used to save money during your working life and then have an income during retirement

Fundusz inwestycyjny – używany przez inwestorów prywatnych do przechowywania koszyka akcji

Mutual fund - used by private investors to hold a basket of stocks

Firma ubezpieczeniowa – służy do ochrony przed ryzykiem (wypłacane są pieniądze, jeśli wydarzy się coś złego)

Insurance company - used to protect yourself against risks (money is paid out if something bad happens)

Fundacja – wykorzystywana do generowania dochodu na cele niekomercyjne, w szczególności do prowadzenia uniwersytetu lub zapewniania usług charytatywnych (Fundacja Billa i Melindy Gatesów ma taką fundację)

Endowment - used to generate an income for non-commercial purposes, in particular to run a university or provide for charity (the 'Bill and Melinda Gates Foundation' has one)

elastyczność cenowa – jak wrażliwa jest sprzedaż firmy na zmiany cen jej produktów

price elasticity - how sensitive a company's sales are to changes in the price of its products

wymogi kapitałowe – ile pieniędzy potrzeba na prowadzenie tego typu działalności

capital requirements - how much money is needed to run this type of business

łatwość substytucji – czy inne firmy mogłyby zaoferować podobny produkt

ease of substitution - whether other companies could offer a similar product

penetracja rynku – jaki udział w rynku ma firma i czy ma silne produkty w różnych segmentach rynku

market penetration - how much market share a company has, and whether it has strong products in different segments of the market

bariery wejścia na rynek – trudności, z którymi musiałyby się zmierzyć inne firmy, próbując konkurować

barriers to entry - difficulties that other companies would face if they tried to compete

kapitalizacja rynkowa - cena akcji pomnożona przez całkowitą liczbę wyemitowanych akcji

market capitalization - share price multiplied by total number of issued shares

wzrost zysków – zyski na akcję, naliczane przez kilka lat

earnings growth - earnings per share, compounded over several years

zwrot z kapitału własnego – ile zysku jest generowane w stosunku do zainwestowanych pieniędzy akcjonariuszy

return on equity - how much profit is generated in relation to the money shareholders have invested

wskaźnik p/e – bieżąca cena akcji w porównaniu do zysku na akcję

p/e ratio - current share price compared to its earnings per share

stopa dywidendy – roczna dywidenda na akcję podzielona przez cenę akcji

dividend yield - the annual dividends per share divided by the share price

kapitalizacja rynkowa – „firma jest największa w swojej branży”

market capitalization - 'the company is the biggest in its industry'

wskaźnik p/e – „w porównaniu do konkurentów akcje są tanie”

p/e ratio - 'compared to its competitors, the shares are cheap'

wzrost zysków – „to prawdziwa akcja wzrostowa – przychody rosną z roku na rok”

earnings growth - 'it's a real growth stock - revenues are up year on year'

dividend yield - 'it's not a growth stock, but you'll get a steady income from the shares'

dividend yield - 'it's not a growth stock, but you'll get a steady income from the shares'

zwrot z kapitału własnego – „to dochodowa firma”

return on equity - 'it's a profitable company'

opór – poziom cenowy, który poprzednio zatrzymywał wzrost

resistance - a price level which has stopped an advance on previous occasions

wsparcie – poziom cen, który w poprzednich przypadkach zatrzymywał spadek

support - a price level which has stopped a decline on previous occasions

wolumen – „całkowita liczba akcji będących przedmiotem obrotu na rynku w danym dniu”

volume - 'the total number of shares traded in a market on a particular day'

szerokość – „liczba pojedynczych akcji biorących udział w ruchu indeksu”

breadth - 'the number of individual stocks participating in the movement of an jndex'

dynamika – siła trendu mierzona szybkością i długością czasu

momentum - the strength of a trend, as measured by speed and length of time

kanał handlowy – dwie równoległe linie narysowane na wykresie, które zawierają wszystkie ruchy cen w danym okresie czasu

trading channel - two parallel lines drawn on a chart that contain all price movements over a time period

Przywództwo – rodzaj firm, które poruszają rynek: firmy technologiczne czy firmy użyteczności publicznej? Spółki o dużej kapitalizacji czy małej kapitalizacji?

Leadership - the kind of companies that are moving the market: technology companies or utility companies? large cap or a small cap?

płynność – czy na rynku są dostępne nowe pieniądze do zainwestowania

liquidity - whether there is new money available to invest in the market

Za wszystkie międzynarodowe transakcje dotyczące towarów i usług trzeba zapłacić, a kupujący zazwyczaj płaci w walucie sprzedającego.

All international transactions in goods and services have to be paid for, and the buyer usually pays in the currency of the seller.

Tak więc popyt na walutę danego kraju będzie duży, jeśli: będzie nadwyżka handlowa lub cudzoziemcy będą kupować dużo akcji i obligacji tego kraju

So, there will be a high demand for a country's currency if: there is a trade surplus or foreigners are buying a lot of that country's equities and bonds

nadwyżka handlowa (czyli kraj eksportuje więcej niż importuje) – ponieważ obcokrajowcy potrzebują waluty, aby dokonywać płatności

trade surplus (ie the country exports more than it imports) - because foreigners need the currency to make their payments

cudzoziemcy kupują dużo akcji i obligacji tego kraju – potrzebują waluty, aby dokonywać zakupów

foreigners are buying a lot of that country's equities and bonds - they need the currency to make their purchases

Wzrost popytu na walutę z jednego lub drugiego powodu spowoduje wzrost jej wartości.

Increased demand for the currency for either reason will make it rise in value.

Jednak w krótkim okresie głównym czynnikiem wpływającym na rynek Forex są różnice w stopach procentowych.

But over the short term the main factor affecting the forex market is interest-rate differentials.

Gdy bank centralny kraju podnosi stopy procentowe, popyt na jego walutę rośnie. Dlaczego? Po prostu dlatego, że traderzy walutowi szukają miejsca, w którym mogliby zaparkować swoje pieniądze

As the central bank of a country raises rates, the demand for its currency rises. Why? Simply because currency traders are looking for somewhere to park their cash

Jeżeli Rezerwa Federalna USA płaci 4%, a Europejski Bank Centralny 2%, wówczas gotówka przechowywana w USA w postaci dolarów będzie generowała większe odsetki.

If the US Federal Reserve is paying 4% and the European Central Bank 2%, then cash will earn more interest held in the US as dollars.