Porównanie właściwości alkanów i ich zastosowań.

Jaką funkcję pełnią alkany umieszczone wewnątrz opakowań areozoli (np. kosmetyków, leków)?

Ułatwiają zmianę ich stanu skupienia z ciekłego na gazowy.

Jakie wspólne właściwości mają alkany?

Wszystkie węglowodory nasycone, niezależnie od stanu skupienia: 1) Mają gęstość mniejszą od gęstości wody. 2) Nie rozpuszczają się w niej. 3) Są palne.

Jak zmienia się stan skupienia alkanów wraz ze zwiększaniem się liczby atomów węgla w cząsteczce?

Liczba atomów węgla 1-4: gazy; 5-16: ciecze, powyżej 17: substancje stałe.

Jak zmienia się lotność i palność alkanów wraz ze zwiększaniem się liczby atomów węgla w cząsteczce?

Lotność i palność alkanów zmniejsza się.

Jak zmienia się temperatura wrzenia i topnienia oraz gęstość alkanów wraz ze zwiększaniem się liczby atomów węgla w cząsteczce?

Temperatura wrzenia i topnienia oraz gęstość alkanów zwiększają się.

Czym jest benzyna?

Benzyna jest mieszaniną ciekłych węglowodorów – przede wszystkim alkanów, zawierających w cząsteczce od 5 do 12 atomów węgla.

Do czego wykorzystywana jest benzyna?

Jest wykorzystywana przede wszystkim jako paliwo samochodowe i lotnicze.

W jaki sposób otrzymuje się benzynę?

Benzynę otrzymuje się w wyniku destylacji ropy naftowej.

Jakie właściwości ma benzyna?

Benzyna to: 1) bezbarwana ciecz o charakterystycznym zapachu; 2) ulega reakcji spalania (spala się jasnożółtym płomieniem); 3) nie miesza się z wodą; 4) ma gęstość mniejszą od gęstości wody; 5) benzyna jest dobrym rozpuszczalnikiem tłuszczów.

Jakie zastosowanie mają alkany o długich łańcuchach węglowych?

Alkany o długich łańcuchach węglowych składnikami preparatów kosmetycznych (np. parafiny, wazeliny) i substancji uszczelniających (np. smarów i asfaltu).

Jakie alkany znajdują się w butlach turystycznych?

Butle turystyczne są wypełnione mieszaniną propanu i butanu pod ciśnieniem.

Jaki gaz wykorzystuje się jako gaz spieniający w piankach do golenia?

To propan. W niewielkim stężeniu jest to gaz nieszkodliwy dla środowiska przyrodniczego.

Jaki gaz jest głównym składnikiem gazu ziemnego?

To metan. Gaz ziemny jest dostarczany do domów rurami oznaczonymi kolorem żółtym.

Jakie węglowodory stosuje się głównie jako paliwa?

Węglowodory nasycone o ciekłym i gazowym stanie skupienia. Benzyny i oleje napędowe zawierają alkany.

Dlaczego benzyny używa się do usuwania tłustych plam z odzieży?

Benzyna dobrze rozpuszcza tłuszcze i oleje, dlatego używa się jej do usuwania tłustych plam z odzieży. Do odplamiania odzieży używa się m.in. benzyny ekstrakcyjnej, czyli oczyszczonej.

Jakim symbolem graficznym są oznaczone ubrania, które można czyścić chemicznie (z wykorzystaniem m.in. benzyny)?

Oznaczone są symbolem graficznym z wpisaną literą (P, F lub A).

Czym jest kraking?

Jest to sposób otrzymywania benzyny z ciekłych węglowodorów o długich łańcuchach węglowych.

W jaki sposób spala się benzyna zawierająca węglowodory o łańcuchach prostych, otrzymywana np. w procesie krakingu?

Spala się w sposób wybuchowy (nazywany też stukowym albo detonacyjnym). Takie spalanie powoduje nieregularną pracę silnika i jego szybsze zużycie.

Jak można wyeliminować spalanie benzyny w sposób wybuchowy?

1) Dodanie do benzyny środka przeciwstukowego (antydetonatora). 2) Używanie benzyny otrzymanej w wyniku reformingu.

Jakie substancje mogą pełnić rolę antydetonatora?

Kiedyś wykorzystywano trujące dla środowiska związki ołowiu, obecnie stosuje się m.in. etanol.

Czym jest reforming?

Reforming to reakcja przekształcania węglowodorów łańcuchowych w weglowodory o łańcuchach rozgałęzionych lub pierścieniowych.

Dlaczego ropa naftowa unosi się na powierzchni wody?

Ropa naftowa ma gęstość mniejszą od gęstości wody.

Co może się wydarzyć, gdy ropa naftowa wyleje się do morza?

Jeśli ropa naftowa dostanie się do morza, np. w wyniku awarii tankowców, odcina światło i dostęp do tlenu organizmom żyjącym w wodze. To bezpośrednio przyczynia się do ich śmierci. Jest też niebezpieczna dla ssaków morskich oraz ptaków.