prawo rzeczowe

5  1    135 フィッシュ    owojcikcg7
印刷 遊びます 自分をチェック
 
質問 答え
Res corporales
学び始める
rzeczy Materialne, poznawalne zmysłowo, Byty fizycznie istniejące, mające samoistny charakter, mogą być przedmiotem prawa własności
Res incorporales
学び始める
rzeczy Niematerialne, Dostępne wyłącznie poznaniu intelektualnemu, Byty abstrakcyjne, istniejące w oparciu o obowiązujące prawo, nie mogą być przedmiotem prawa własności
res in commercio
学び始める
Rzeczy w obrocie, rzeczy które są przedmiotem własności prywatnej bądź w każdej chwili bez żadnych innych warunków mogą stać się przedmiotem własności prywatnej
res extra commercium
学び始める
Rzeczy poza obrotem, rzeczy które póki mają ten status nie mogą być przedmiotem prywatnej własności
res publicae
学び始める
Rzeczy publiczne, rzeczy które należały do narodu rzymskiego (drogi, porty morskie, teatry publiczne)
Res omnium communes
学び始める
należały do wszystkich ludzi (powietrze, morze)
Res sacrae
学び始める
rzeczy poświęcone bogom, poświęcone uroczystym aktem nazwanym konsekracją, miały ten status dopóki nie przeprowadzono aktu przeciwnego nazwanego profanacją
Res sanctae
学び始める
rzeczy poświęcone bogom w inny sposób, bogowie mają je chronić (mury, bramy miejskie)
Res religiosae
学び始める
rzeczy związane ze zmarłymi (miejsca pochówku, urny, cmentarze)
res nullius
学び始める
Rzecz niczyja, rzecz, która nie jest przedmiotem niczyjej własności w danym momencie, ale jednocześnie nie stanowi rzeczy wyjętej z obrotu. Własność na rzeczach niczyich nabywano zasadniczo poprzez zawłaszczenie
Res hostiles
学び始める
rzeczy należące do wrogów państwa rzymskiego
Res derelictae
学び始める
rzeczy porzucone z zamiarem pozbycia się ich własności
Res hereditariae
学び始める
rzeczy wchodzące w skład nieobjętego spadku - nabywane poprzez szczególny rodzaj zasiedzenia (usucapio pro herede)
Thesaurus
学び始める
skarb
Rzecz pojedyncza
学び始める
rzecz w której nie można wyróżnić części składowych, jest jednorodna, powstała w spoób naturalby bądź sztyczny
Rzecz złożona
学び始める
rzecz składająca się z części składowych, które nie mają prawnej samodzielności połączonych trwale w jedną całość. przy przyłączeniu cudzej rzeczy do rzeczy innej osoby to rzecz przyłączona traci swoją prawną samodzielność, nie można jej windykować
Rzecz zbiorowa
学び始める
zbiór rzeczy określonych wspólną nazwą służących zazwyczaj do jednego celu
res mancipi
学び始める
Własność przenoszona za pomocą mancypacji oraz in iure cessio.
res nec mancipi
学び始める
Do przeniesienia własności wystarczała traditio
res mobiles
学び始める
rzeczy ruchome, wszystkie rzeczy niebędące nieruchomościami. Zasiedzenie tych rzeczy wymagało rocznego posiadania
res immobiles
学び始める
nieruchomości, wyodrębnione części powierzchni ziemskiej oznaczone granicami i stanowiące odrębny przedmiot własności; oraz ich części składowe trwale z nim połączone. są to rzeczy oznaczone indywidualnie. Zasiedzenie 2 lata
rzeczy zużywalne
学び始める
ich prawidłowe wykorzystanie, zgodne z ich celem polega na ich zużyciu
rzeczy niezużywalne
学び始める
ich prawidłowe wykorzystanie nie polega na ich zużyciu
rzeczy podzielne
学び始める
takie które można podzielić bez zmiany ich istoty lub znaczącej zmiany wartości
rzeczy niepodzielne
学び始める
takie których nie można podzielić bez zmiany ich istoty lub znaczącej zmiany wartości
fructus
学び始める
pożytki
pożytki naturalne
学び始める
organiczne płody rzeczy lub oddzielone od nich części składowe, które stanowią normalny dochód z tej rzeczy
pożytki cywilne
学び始める
dochody, które rzecz przynosi na podstawie stosunku prawnego
przynależności
学び始める
rzeczy ruchome potrzebne do korzystania z innej rzeczy (rzeczy głównej) zgodnie z jej przeznaczeniem, jeżeli pozostają z nią w faktycznym i stałym związku odpowiadającym temu celowi.
possessio; possessio civilis
学び始める
Posiadanie- władztwo faktyczne nad rzeczą
corpus
学び始める
element obiektywny - rzeczywiste władztwo fizyczne nad rzeczą [wykonywane niekiedy pośrednio - poprzez udostępnienie rzeczy innej osobie]
animus
学び始める
element subiektywny - wola władania rzeczą we własnym imieniu
detentio; possessio naturalis
学び始める
Dzierżenie- władztwo faktyczne nad rzeczą obejmujące jedynie corpus, ale sprawowane in alieno nomine. To czy dana osoba jest dzierżycielem czy posiadaczem poznajemy po danym stosunku prawnym
Possessio iusta
学び始める
posiadanie słuszne- oparte o prawidłową podstawę prawną
possesio iniusta
学び始める
posiadanie niesłuszne- pozbawione prawidłowej podstawy prawnej
possesio bonae fidei
学び始める
posiadanie w dobrej wierze- osoba która nie ma podstawy prawnej posiadania, ale jest przekonana i dokonała należytej staranności myśląc że ta podstawa prawna istnieje
Possessio malae fide
学び始める
posiadaczem w złej wierze jest osoba, która wie, lub powinna wiedzieć że nie ma prawidłowej podstawy prawnej posiadania
possessio vitiosa
学び始める
Posiadanie wadliwe- nabyte w sposób niedozwolony
corpore et animo
学び始める
wymagano, by nabywca posiadania pojął rzecz we władztwo fizyczne (corpus) oraz, by miał wolę posiadania rzeczy dla siebie (animus)
traditio longa manu
学び始める
przekazanie władztwa nad rzeczą
occulius et affectu
学び始める
nabycie nieruchomości przez okazanie jej z wysoko położonego punktu
Traditio brevi manu
学び始める
sytuacja gdy dotychczasowy dzierżyciel na podstawie czynności prawnej staje się posiadaczem
Constitutum possessorium
学び始める
umowne przeniesienie posiadania, w którym dotychczasowy posiadacz staje się dzierżycielem
Interdicta retinendae possessionis
学び始める
służą do ochrony posiadania które ktoś narusza (charakter prohibitoryjny)
Interdictum utrubi
学び始める
służy do ochrony posiadania rzeczy ruchomych
Interdictum uti possidetis
学び始める
służy do ochrony posiadania nieruchomości, przysługiwał tylko właścicielowi niewadliwemu
Interdicta recuperandae possessionis
学び始める
służą do ochrony utraconego posiadania (charakter restytutoryjny)
Interdictum unde vi
学び始める
chroni posiadacza wyrzyconego z nieruchomości siłą o ile był posiadaczem niewadliwym i skorzystał z interdyktu w terminie roku
Interdictum de vi armata
学び始める
chroni posiadacza wyrzyconego z nieruchomości siłą zbrojną, przydługiwał także posiadaczowi wadliwemu i nei było ograniczenia z korzystania
Interdictum de precario
学び始める
gdy prekarzysta nie oddaje rzeczy na wezwanie właściciela
plena in re potestas
学び始める
„pełne władztwo nad rzeczą"; prawo podmiotowe bezwzględne, rodzaj władztwa nad rzeczą uprawniający do korzystania z niej oraz rozporządzania nią z wyłączeniem innych osób
własność jest prawem do dysponowania rzeczą materialną w sposób zupełny, chyba że ustawa wyraźnie je ogranicza
学び始める
Dominium est ius de re corporali perfecte disponendi, nisi lege prohibeatur
operis novi nuntiatio
学び始める
sprzeciw co do wzniesienia nowego budynku na gruncie sąsiednim
interdictum demolitorium
学び始める
interdykt o rozbiórkę
ius possidendi
学び始める
Prawo do posiadania rzeczy
ius utendi
学び始める
prawo do używania rzeczy
ius abutendi
学び始める
prawo do zużycia rzeczy
absus iuris
学び始める
nadużycie prawa podmiotowego
ius fruendi
学び始める
prawo do pobierania pożytków z rzeczy
ius disponendi
学び始める
prawo do rozporządzania rzeczą
communio pro indiviso/ condominium
学び始める
współwłasność, sytuacja, w której istnieje kilku właścicieli na jednej rzeczy - każdy z nich miał swój udział wyrażony ułamkowo
podział quoad usum
学び始める
ustalenie korzystania z rzeczy
umowne zniesienie współwłasności
学び始める
jeżeli są się w stanie dogadać, zgodne oświadczenie woli współwłaścicieli
sądowe zniesienie współwłasności
学び始める
jeżeli nie są w stanie się dogadać, na podstawie actio communi dividundo
dominum ex iure quiritium
学び始める
własność kwirytarna, przysługiwała tylko obywatelom rzymskim, chroniona przez prawo cywilne
własność bonitarna
学び始める
rodzaj władztwa na rzeczy który powstawał w sytuacji kiedy dana osoba nie nabywała własności kwirytarnej, ale w świetle prawa pretorskiego zasługiwała na ochronę- mogła wykonywać wszystkie uprawnienia właściciela z włączeniem innych osób
immisje
学び始める
szkodliwe oddziaływania sąsiedniego gruntu
duplex dominium
学び始める
podwójna własność- gdy było dwóch właścicieli (bonitarny i kwirytarny), po roku (w przypadku rzeczy ruchomych) lub 2 latach (w przypadku rzeczy nieruchomych) właściciel bonitarny stawał się właścicielem kwirytarnym w skutek zasiedzenia
własność Possessio vel ususfructus
学び始める
quasi-własność na gruntach prowincjonalnych- położonych poza italią
vectigal
学び始める
podatek gruntowy
Pochodne sposoby nabycia własności
学び始める
gdy poprzednik prawny przenosi własność na nabywcę
titulus adquirendi dominii
学び始める
czynność zobowiązująca do przeniesienia własności i jednocześnie causa dla czynności rozporządzającej
modus adquirendi dominii
学び始める
czynność rozporządzająca- czynność rodząca skutek rzeczowy w postaci przeniesienia własności
Mancypacja
学び始める
pochodny, formalny sposób nabycia własności kwirytarnej polegający na rytualnym przekazaniu rzeczy z udziałem libripensa i w obecności 5 świadków [wszyscy musieli być dojrzałymi obywatelami rzymskimi]. była czynnością prawną abstrakcyjną
In iure cesio
学び始める
pochodny, formalny sposób nabycia własności kwirytarnej polegający na pozornym procesie windykacyjnym (odstąpieniu rzeczy w obecności pretora na wzór fazy in iure w procesie - stąd nazwa)
Tradycja
学び始める
pochodny, nieformalny sposób nabycia własności polegający na wydaniu rzeczy. W przypadku res mancipi dochodziło do nabycia wyłącznie własności bonitarnej
iusta causa traditionis
学び始める
słuszna przyczyna tradycji, czynność zobowiązująca na podstawie której dokonuje się tradycji
Zasiedzenie
学び始める
sposób nabycia własności przez nieprzerwane posiadanie rzeczy w ciągu ustawowo określonego czasu, przy zachowaniu określonych prawem przesłanek
zasiedzenie jest nabyciem własności wskutek posiadania rzeczy przez czas określony prawem
学び始める
Usucapio est adiectio dominii per continuationem possessionis temporis lege definiti
Usucapio
学び始める
dostępne tylko obywatelom rzymskim zasiedzenie według prawa cywilnego prowadzące do nabycia własności kwirytarnej po spełnieniu przesłanek
Res habilis
学び始める
rzecz musiała być niewyłączona od zasiedzenia. Rzeczami wyłączonym od zasiedzenia były rzeczy: wyłączone z obrotu, niematerialne (wyjątek- służebności, spadek), skradzione bądź zabrane przemocą, należące do fiskusa
iustus titulus usucapionis
学び始める
słuszny tytuł zasiedzenia- podstawa prawna w oparciu o którą weszło się w posiadanie
Praescriptio longi temporis
学び始める
zasiedzenie na gruntach prowincjonalnych prowadzące do nabycia possessio vel ususfructus. Instytucja wykształciła się z zarzutu procesowego „długiego czasu". Następowało po spełnieniu przesłanek
Inter praesentes
学び始める
zasiedzenie gruntu w przypadku gdy poprzednik zamieszkuje tę samą prowincję w której znajduje się dany grunt
inter absentes
学び始める
zasiedzenie gruntu w przypadku gdy poprzednik zamieszkuje inną prowincję niż ta w której znajduje się dany grunt
occupatio
学び始める
Zawłaszczenie- pierwotny sposób nabycia własności na rzeczach niczyich [za wyjątkiem skarbu oraz przedmiotów wchodzących w skład spadku nieobjętego] za spełnieniem dwóch przesłanek
rzecz niczyja przypada temu, kto ją pierwszy zawłaszczy
学び始める
res nullius cedit primo occupanti
Akcesja
学び始める
nabycie własności poprzez połączenie rzeczy- rzecz dotychczas samodzielna staje się częścią składową innej rzeczy („rzeczy głównej")
Accessio cedit principali
学び始める
zasada według której należało określić która rzecz ma charakter przyrostu a która stanowi rzecz główną
alluvio
学び始める
przymulisko - nabycie własności na gruncie nadbrzeżnym, który wyłonił się wskutek powolnego nanoszenia osadu
akcesja dwóch nieruchomości
学び始める
stosowano zasadę accessio cedit principali - należało określić, która rzecz ma charakter „przyrostu", a która stanowi „rzecz główną"; najczęściej dotyczyła akcesji rzecznych
avulsio
学び始める
oderwisko - nabycie własności wskutek trwałego połączenia gruntu nadbrzeżnego z fragmentem gruntu oderwanym przez gwałtowny bieg w górze rzeki (przyjmowano, że trwałe połączenie zachodzi, gdy ukorzenią się rośliny)
alveus derelictus
学び始める
osuszone wskutek zmiany biegu rzeki publicznej koryto przypadało właścicielom gruntów nadbrzeżnych
insula in flumine nata
学び始める
wyspa powstała na rzece przypadała właścicielom gruntów nadbrzeżnych
akcesja dwóch ruchomości
学び始める
również stosowano zasadę accessio cedit principali. wymagała każdorazowego ustalenia, która rzecz jest „główna", a która stanowi „przyrost".
ferruminatio
学び始める
przyspawanie - połączenie w sposób uniemożliwiający identyfikację miejsca złączenia „przyrostu" (części składowej) i „rzeczy głównej" - definitywne nabycie własności
adplumabtio
学び始める
przylutowanie - połączenie w sposób umożliwiający identyfikację miejsca złączenia „przyrostu" [części składowej] i „rzeczy głównej" - możliwość zastosowania actio ad exhibendum a następnie windykowania „przyrostu"
akcesja ruchomości do nieruchomości
学び始める
stosowano zasadę superficies solo cedit - nieruchomość jest zawsze „rzeczą główną", a ruchomość stanowi „przyrost"
Superficies solo cedit
学び始める
zasada według której rzeczą główną jest zawsze nieruchomość, a ruchomość stanowi przyrost
inaedicifatio
学び始める
postawienie budynku na cudzym gruncie z własnych materiałów - budynek staje się częścią składową gruntu o ile ma trwałe fundamenty
implantatio
学び始める
zasadzenie roślin na cudzym gruncie - stają się częścią składową gruntu z chwilą ukorzenienia
satio
学び始める
zasianie zbóż na cudzym gruncie.
Specyfikacja
学び始める
nabycie własności na rzeczy ruchomej wykonanej z cudzych materiałów bez zgody ich właściciela
Ochrona petytoryjna
学び始める
ochrona prawa własności
Rei vindicati
学び始める
skarga windykacyjna/ wydobywcza- środek ochrony prawnej przysługujący właścicielowi kwirytarnemu, który pozbawiony został posiadania rzeczy
fictus possessor
学び始める
posiadacz fikcyjny -osoba, która twierdziła, że jest posiadaczem, by umożliwić zasiedzenie innej osobie lub podstępnie pozbyła się rzeczy, by uniknąć zasądzenia
cum omnis causa
学び始める
z wszystkimi pożytkami
actio arbitraria
学び始める
sędzia wzywał pozwanego do zwrotu rzeczy pod rygorem zasądzenia na kwotę odpowiadającą wartości rzeczy oszacowanej przez powoda
impensae
学び始める
Nakłady- wydatki związane z rzeczą
impensae necessariae
学び始める
nakłady konieczne- wydatki niezbędne dla zachowania rzeczy w stanie przydatnym do normalnego korzystania zgodnie z jej przeznaczeniem
impensae utiles
学び始める
nakłady użyteczne- wydatki poniesione w celu ulepszenia rzeczy
imepnsae voluptuariae
学び始める
nakłady zbytkowne- wydatki w celu nadaniu rzeczy cech odpowiadających szczególnym upodobaniom posiadacza
Ius retnetionis
学び始める
prawo retencji - prawo do zatrzymania rzeczy przez jej posiadacza do chwili rozliczenia nakładów
Actio negatoria
学び始める
skarga negatoryjna- skarga przysługująca właścicielowi kwirytarnemu, którego prawo na rzeczy zostaje naruszone w inny sposób, niż poprzez pozbawienie go posiadania, który żąda zaprzeczenia jakoby pozwanemu przysługiwało jakieś prawo na rzeczy powoda
cautio de amplius non turbando
学び始める
stypulacyjne zabezpieczenie, mającego gwarantować, że w przyszłości nie dojdzie już do naruszeń
Actio publiciana
学び始める
skarga windykacyjna przysługująca właścicielowi bonitarnemu. Opierała się ona o fikcję, zgodnie z którą powód będący posiadaczem zmierzającym do zasiedzenia, był traktowany jak właściciel kwirytarny
iura in re aliena
学び始める
prawa na rzeczy cudzej- Ograniczone prawa rzeczowe- prawa rzeczowe o charakterze bezwzględnym, polegające na wykonywaniu ograniczonego władztwa nad rzeczą, będącą cudzą własnością
służebność nie może polegać na działaniu
学び始める
Servitus in faciendo consistere nequit
nie może istnieć służebność na innej służebności
学び始める
Servitus servitutis esse non potest
służebność należy wykonywać oględnie
学び始める
Servitutibus civiliter utendum est
nie można mieć służebności na rzeczy własnej
学び始める
Nemini res sua servit
służebności gruntowe miejskie
学び始める
służebności związane z budownictwem
Ususfructus
学び始める
użytkowanie- Przedmiotem użytkowania mogły być tylko rzeczy niezużywalne (w przypadku rzeczy zużywalnych uznawano istnienie „użytkowania nieprawidłowego" - quasi-ususfructus - konstrukcja zbliżona do pożyczki)
użytkowanie jest prawem do korzystania i pobierania pożytków z cudzej rzeczy, zachowując jej substancję
学び始める
Ususfructus est ius alienis rebus utendi, fruendi salva rerum substantia
Usus
学び始める
używanie - prawo do korzystania z cudzej rzeczy, ale zasadniczo bez możliwości pobierania pożytków [chyba, że dla własnej konsumpcji]
Habitatio
学び始める
prawo do zamieszkiwania w cudzym domu
Operae servorum et animalium
学び始める
prawo do korzystania z cudzych niewolników i zwierząt
Deductio servitutis
学び始める
zastrzeżenie ustanowienia służebności w przypadku mancypacyjnego zbycia gruntu
vindicatio servitutis/ actio confessoria
学び始める
powództwo rzeczowe przeciw każdemu, kto uniemożliwia wykonywanie służebności- powód domagał się potwierdzenia przysługującego mu prawa, zaprzestania naruszeń, naprawienia szkód, zabezpieczenia na wypadek naruszeń przyszłych
Zastaw
学び始める
ograniczone prawo rzeczowe przysługujące wierzycielowi zastawniczemu (zastawnik) na rzeczy dłużnika zastawnego (zastawca), mające zabezpieczać ewentualne roszczenia zastawnika w przypadku niewykonania przez zastawcę świadczenia.
fiducia cum creditore
学び始める
"przewłaszczenie na zabezpieczenie" - Historyczny poprzednik zastawu, powiernicze przeniesienie własności rzeczy z zastrzeżeniem jej zwrotu po spłacie długu.
Pignus
学び始める
zastaw ręczny, polegający na przeniesieniu posiadania na zastawnika, a nie własności. Powstawał na podstawie kontraktu realnego (dochodzącego do skutku z wydaniem rzeczy) o tej samej nazwie.
Hypotheca
学び始める
zastaw umowny, przy którym nie dochodziło do przeniesienia posiadania. W takiej sytuacji dopiero ewentualne niewykonanie zobowiązania przez dłużnika wiązało się z przeniesieniem posiadania przedmiotu zastawu na wierzyciela
lex commissoria
学び始める
uprawnienie do zachowania przedmiotu zastawu na własność zastawnika
Zastaw uprzywilejowany
学び始める
zaspokajany z pominięciem zasady prior tempore, potior iure

コメントを投稿するにはログインする必要があります。