質問 |
答え |
学び始める
|
|
Sole to związki chemiczne zbudowane z kationów metali lub kationu amonu NH4+ oraz anionów reszt kwasowych.
|
|
|
Jakie są trzy główne rodzaje soli? 学び始める
|
|
1) Sole obojętne. 2) Wodorosole. 3) Hydroksosole.
|
|
|
Jakie wyróżniamy rodzaje soli obojętnych? 学び始める
|
|
1) Sole proste. 2) Sole podwójne. 3) Hydraty.
|
|
|
Czym charakteryzują się sole proste? Podaj przykład. 学び始める
|
|
Sole proste zawierają jeden rodzaj kationów i jeden rodzaj anionów, np. NaCl, PbCl2.
|
|
|
Czym charakteryzują się sole podwójne? Podaj przykład. 学び始める
|
|
Sole podwójne zawierają dwa rodzaje kationów i jeden rodzaj anionów lub jeden rodzaj kationów i dwa rodzaje anionów, np. AlNa(SO4)2.
|
|
|
Czym charakteryzują się hydraty? Podaj przykład. 学び始める
|
|
Hydraty zawierają cząsteczki wody wbudowane w sieć krystaliczną, np. CaSO4 * 2H2O. Takie cząsteczki wody są nazywane wodą krystalizacyjną.
|
|
|
Czym charakteryzują się hydroksosole? 学び始める
|
|
Hydroksosole zawierają aniony wodorotlenkowe, aniony reszt kwasowych i kationy metali lub NH4+, np. CaCl(OH).
|
|
|
Czym charakteryzują się wodorosole? 学び始める
|
|
Wodorosole zawierają kation lub kationy wodoru związane z resztą kwasową i kationy metali lub kation amonu NH4+, np. NaHCO3.
|
|
|
W jaki sposób nazwiesz sól prostą CuBr2? 学び始める
|
|
|
|
|
W jaki sposób nazwiesz sól prostą Ca3(PO4)2? 学び始める
|
|
|
|
|
W jaki sposób nazwiesz sól podwójną AlNa(SO4)2? 学び始める
|
|
Siarczan (VI) glinu sodu.
|
|
|
W jaki sposób nazwiesz sól podwójną K2NaPO4? 学び始める
|
|
Fosforan (V) dipotasu sodu.
|
|
|
W jaki sposób nazwiesz hydrat CuSO4 * 5H2O? 学び始める
|
|
Siarczan (VI) miedzi (II) – woda (1/5).
|
|
|
W jaki sposób nazwiesz wodorosól NH4HSO4? 学び始める
|
|
Wodorosiarczan (VI) amonu.
|
|
|
W jaki sposób nazwiesz hydroksysól CaCl(OH)? 学び始める
|
|
Chlorek wodorotlenek wapnia.
|
|
|
Jakie sole są popularnymi substancjami konserwującymi? 学び始める
|
|
1) Azotan (III) potasu KNO2, 2) Azotan (III) Sodu NaNO2, 3) azotan (V) potasu KNO3, 4) wodorofosforan (V) sodu Na2HPO4.
|
|
|
Jakie są sposoby otrzymywania soli? 学び始める
|
|
1) Reakcja zobojętniania. 2) Reakcja metalu aktywniejszego chemicznie od wodoru z kwasem. 3) Reakcja tlenku metalu z kwasem. 4) Reakcja tlenku kwasowego z zasadą. 5) Reakcja tlenku zasadowego z tlenkiem kwasowym. 6) Reakcja metalu z niemetalem. 7) Reakcja dwóch wodnych roztworów soli, z których jeden zawiera kation, a drugi anion soli trudno rozpuszczalnej.
|
|
|
学び始める
|
|
Wszystkie sole rozpuszczalne w wodzie dysocjują praktycznie w 100% na jony. W przypadku soli trudno rozpuszczalnych na jony rozpada się ta ilość substancji, która rozpuści się w wodzie. Im słabiej się rozpuszcza sól, tym mniejsze jest stężenie jej jonów w roztworze nad osadem.
|
|
|
Jak przebiega dysocjacja soli prostych? 学び始める
|
|
Dysocjacja soli prostych przebiega jednostopniowo.
|
|
|
Jak przebiega dysocjacja wodorosoli? 学び始める
|
|
Wodorosole dysocjują wielostopniowo.
|
|
|
Jakie jest działanie kwasu chlorowodorowego na etanian sodu? 学び始める
|
|
Kwas chlorowodorowy wypiera kwas etanowy (kwas octowy) z etanianu sodu. Mocniejszy kwas (HCl) wypiera słabszy kwas (CH3COOH) z jego soli.
|
|
|
Co się dzieje podczas ogrzewania siarczanu (VI) miedzi (II) – woda (1/5)? 学び始める
|
|
Cząsteczki wody krystalizacyjnej pod wpływem wysokiej temperatury zostają usunięte z sieci krystalicznej hydratu. Produktami tej reakcji chemicznej są bezwodny siarczan (VI) miedzi (II) o białej barwie oraz para wodna, która skrapla się na ściankach probówki.
|
|
|
W zależności od czego może zmieniać się barwa niektórych hydratów? Podaj przykład. 学び始める
|
|
Barwa niektórych hydratów może zmieniać się w zależności od stopnia ich uwodnienia. Przykładem takiego związku chemicznego jest higroskopijny chlorek kobaltu (II) CoCl2, którego sole uwodnione stosuje się jako wskaźniki wilgotności powietrza.
|
|
|
学び始める
|
|
Minerały to pierwiastki chemiczne w stanie wolnym (np. S, Au, Ag, Pt) oraz związki chemiczne (np. tlenek krzemu (IV) SiO2, siarczan (VI) wapnia CaSO4).
|
|
|
学び始める
|
|
Skały są naturalnymi skupiskami minerałów i powstają w wyniku procesów geologicznych.
|
|
|
Co to są surowce mineralne? 学び始める
|
|
To skały i minerały, które człowiek wykorzystuje w różnych dziedzinach.
|
|
|
Czym charakteryzuje się jodek ołowiu (II) Pb2? 学び始める
|
|
1) Toksyczna substancja stała w postaci złocistych łusek. 2) Trudno rozpuszcza się w wodzie, dobrze w roztworze jodku potasu. 2) W podwyższonej temperaturze zmienia kolor na ceglastoczerwony.
|
|
|
Czym charakteryzuje się manganian (VII) potasu KMnO4? 学び始める
|
|
1) Nazwa zwyczajowa: nadmanganian potasu. 2) Kryształy o barwie fioletowej. 3) Dobrze rozpuszcza się w wodzie. 4) Wykazuje silne właściwości utleniające.
|
|
|
Czym charakteryzuje się bromek srebra (I) AgBr? 学び始める
|
|
1) Kryształy o barwie jasnożółtej. 2) Praktycznie nie rozpuszcza się w wodzie. 3) Substancja światłoczuła – pod wpływem światła ciemnieje, gdyż rozkłada się w wydzieleniem metalicznego srebra.
|
|
|
Czym charakteryzuje się węglan wapnia CaCO3? 学び始める
|
|
1) Nazwa zwyczajowa: kalcyt. 2) Bezbarwne kryształu o wysokiej temperaturze topnienia. 3) Praktycznie nie rozpuszcza się w wodzie.
|
|
|
Czym charakteryzuje się fosforan (V) wapnia Ca3(PO4)2? 学び始める
|
|
1) Bezbarwne kryształ y o wysokiej temperaturze topnienia. 2) Praktycznie nie rozpuszcza się w wodzie.
|
|
|
Czym charakteryzuje się dichromian (VI) potasu K2Cr2O7? 学び始める
|
|
1) Kryształy o barwie pomarańczowej. 2) Dobrze rozpuszcza się w wodzie. 3) Wykazuje silne właściwości utleniające.
|
|
|
Czy sole są rozpowszechnione w przyrodzie? 学び始める
|
|
Sole są bardzo rozpowszechnione w przyrodzie – skorupa ziemska składa się głównie z soli i tlenków.
|
|
|
Jakie zastosowanie mają sole w medycynie? 学び始める
|
|
0,9-procentowy wodny roztwór NaCl to tzw. sól fizjologiczna. Bakteriobójczy KmnO4 jest stosowany m.in. do przemywania ran i płukania jamy ustnej.
|
|
|
Jakie zastosowanie mają sole w fotografii? 学び始める
|
|
AgBr, AgCl i AgI są składnikami światłoczułych emulsji fotograficznych i filtrów optycznych.
|
|
|
Jakie zastosowanie mają sole w rolnictwie? 学び始める
|
|
1) Są składnikami nawozów naturalnych (kompostu, obornika, a także związków chemicznych występujących w przyrodzie, np. węglanu wapnia CaCO3). 2) Są składnikami nawozów sztucznych, np. superfosfat podwójny Ca(H2PO4) 2 * H2O.
|
|
|
Jakie są rodzaje nawozów sztucznych? 学び始める
|
|
1) Fosforowe. 2) Azotowe. 3) Potasowe.
|
|
|
Co jest podstawowym składnikiem skał wapiennych (wapieni, kredy, marmuru) i minerałów (kalcytu)? 学び始める
|
|
|
|
|
W jaki sposób można wykryć węglan wapnia? 学び始める
|
|
W reakcji z roztworem HCl powinien powstać dwutlenek węgla. Reakcją charakterystyczną dla dwutlenku węgla jest mętnienie wody wapiennej.
|
|
|
Co się dzieje pod wpływem ogrzewania wapieni? 学び始める
|
|
Pod wpływem ogrzewania główny składnik wapienia – węglan wapnia CaCO3 – rozkłada się na tlenek wapnia i tlenek węgla (IV).
|
|
|
Na czym polega gaszenie wapna palonego? 学び始める
|
|
Jest to reakcja tlenku wapnia CaO z wodą. W wyniku tej reakcji powstaje wodorotlenek wapnia Ca(OH)2. Jest to reakcja egzotermiczna.
|
|
|
Jak wygląda proces rozkładu wapieni przeprowadzany na skalę przemysłową? 学び始める
|
|
Przeprowadza się go w piecach zwanych wapiennikami. Wapiennik napełnia się rozdrobnioną skałą wapienną oraz koksem. Ciepło, uzyskane podczas spalania koksu, umożliwia utrzymanie wewnątrz pieca temperatury do 1200*C. Następuje wówczas termiczny rozkład wapieni.
|
|
|
Czym charakteryzuje się wapień? 学び始める
|
|
1) Barwa: biała lub beżowa. 2) Twardość: większa niż kredy. 3) Składnik chemiczny: głównie CaCO3 i MgCO3, ewentualnie także związki żelaza, glina, piasek oraz węgiel . 4) W budownictwie stosuje się go jako spoiwo i materiał budowlany. Jest wykorzystywany do produkcji szkła. Wykorzystywany jako nawóz w rolnictwie – podwyższa pH gleby.
|
|
|
Czym charakteryzuje się kreda? 学び始める
|
|
1) Barwa: biała lub szara. 2) Twardość: niewielka. 3) Skład chemiczny: skorupy organizmów morskich (głównie z CaCO3). 4) Inne: skała drobnoziarnista. 5) Używa się jej do wyrobu kredy szkolnej. Jest także dodawana do białych farb i past do zębów.
|
|
|
Czym charakteryzuje się marmur? 学び始める
|
|
1) Barwa: biała, szara, różowa lub zielonkawa. 2) Twardość: duża. 3) Skład chemiczny: głównie kalcyt. 4) Inne: budowa krystaliczna. 5) Wykorzystuje się go jako materiał dekoracyjny do wykończenia wnętrz.
|
|
|
Co się dzieje jeśli przez dłuższy czas na skały wapienne zawierające węglan wapnia działają CO2 i H2O? 学び始める
|
|
Powstaje wodorowęglan wapnia.
|
|
|
Na czym polega zjawisko krasowe? 学び始める
|
|
Wodorowęglan wapnia Ca(HCO3) 2 rozpuszcza się w wodzie. W wyniku tego skały wapienne są wypłukiwane. W efekcie zjawisk krasowych powstają jaskinie nazywane jaskiniami krasowymi.
|
|
|
W jaki sposób w jaskiniach krasowych powstają nacieki z węglanu wapnia? 学び始める
|
|
Wodorowęglan wapnia powoli ulega rozkładowi, w którego wyniku ponownie strąca się nierozpuszczalny w wodzie węglan wapnia.
|
|
|
学び始める
|
|
To nacieki z węglanu wapnia, które powstają na dnie jaskini.
|
|
|
学び始める
|
|
To nacieki z węglanu wapnia, które występują w kształcie stożka zwisającego ze stropu jaskini.
|
|
|
Czym jest kamień kotłowy? 学び始める
|
|
Jest to nierozpuszczalny osad węglanu wapnia lub węglanu magnezu, który tworzą wodorowęglany rozpuszczalne w wodzie podczas jej gotowania.
|
|
|
Czym charakteryzuje się twardość węglanowa (przemijająca) wody? 学び始める
|
|
Jest to rodzaj twardości wody, podczas którego wodorowęglany zawarte w wodzie twardej zostają usunięte podczas gotowania.
|
|
|
Czym charakteryzuje się twardość trwała (nieprzemijająca) wody? 学び始める
|
|
Jest związania z występowaniem jonów metali np. chlorków czy siarczanów (VI), które nie strącają się podczas gotowania wody.
|
|
|
W jaki sposób można zapobiegać powstawaniu kamienia kotłowego? 学び始める
|
|
1) W warunkach domowych: gotowanie wody i zlanie jej znad osadu. 2) W przemyśle: metoda wapienna. Polega ona na zmieszaniu twardej wody z odpowiednią ilością wodorotlenku wapnia Ca(OH)2.
|
|
|
W jaki sposób można usunąć jony wapnia z twardej wody? 学び始める
|
|
Stosując węglan sodu Na2CO3.
|
|
|
Jaka sól jest składnikiem skał gipsowych (anhydrytu i gipsu)? 学び始める
|
|
Siarczan (VI) wapnia CaSO4. Gips CaSO4 * 2H2O jest składnikiem minerału o tej samej nazwie, a gips bezwodny CaSO4 – anhydrytu.
|
|
|
Na czym polega proces twardnienia zaprawy gipsowej? 学び始める
|
|
Polega on na wiązaniu wody przez gips palony.
|
|
|
W jaki sposób gips i anhydryt są wykorzystywane w budownictwie? 学び始める
|
|
Gips stosuje się do przygotowania zapraw gipsowych. Używa się ich jako gładzi i tynków – do szpachlowania i wygładzania ścian. Anhydryt jest wykorzystywany do produkcji posadzek.
|
|
|
Jakie zastosowanie w stomatologii ma gips? 学び始める
|
|
W stomatologii gips jest wykorzystywany do pobrania wycisku szczęki oraz wykonania odlewu, na podstawie którego powstaje aparat ortodontyczny.
|
|
|
Jakie zastosowanie w medycynie ma gips? 学び始める
|
|
Namoczone bandaże gipsowe nakłada się m.in. na złamane kończyny. Po wyschnięciu powstaje twarda skorupa.
|
|
|
学び始める
|
|
To siarczan (VI) wapnia – woda (2/1) 2 CaSO4 * H2O.
|
|
|
Czym jest zaprawa gipsowa? 学び始める
|
|
To mieszanina gipsu palonego i wody.
|
|
|
Jakie jony znajdują się w wodach mineralnych? 学び始める
|
|
To jony Ca2+, Mg2+, K+, Na+, Cl-, SO42- i HCO3- oraz rozpuszczone gazy, jak CO2 i H2S.
|
|
|
Jakie funkcje w organizmie pełnią kationy magnezu Mg2+? 学び始める
|
|
Biorą udział w przemianie cukrów oraz regulują działanie układu nerwowego. Mają też działanie przeciwmiażdżycowe, ponieważ obniżają poziom cholesterolu we krwi, a także przeciwdziałają skutkom stresu. Są budulcem kości i zębów oraz zapobiegają osteoporozie.
|
|
|
Jakie funkcje w organizmie pełnią kationy wapnia Ca2+? 学び始める
|
|
Wraz z resztą fosforanową (V) są budulcem zębów, uczestniczą w kontrolowaniu funkcji układu nerwowego i pracy serca. Sole wapnia rozpuszczają się w soku żołądkowym skutecznie przeciwdziałając nadkwasocie żołądka.
|
|
|