WOS - Człowiek w społeczeństwie

 0    101 フィッシュ    milanwagner
mp3をダウンロードする 印刷 遊びます 自分をチェック
 
質問 język polski 答え język polski
Piramida potrzeb Maslowa - od dołu
学び始める
fizjologiczne, bezpieczeństwa, przynależności i miłości, szacunku i samoakceptacji, wiedzy i zrozumienia, estetyczne.
Zarys porządku wartości Tatarkiewicza (5)
学び始める
moralne, poznawcze (intelektualne), estetyczne, hedoniczne (np. przyjemność), witalne
Cechy grupy społecznej (3)
学び始める
wspólne wartości i cele, odrębność od innych grup, struktura wewnętrzna
Typologia grup społecznych - rodzaj więzi (2)
学び始める
pierwotna np. rodzina czy przyjaciele, wtórna np. koledzy z zespołu czy inni biznesmeni
Typologia grup społecznych - stopień sformalizowania (2)
学び始める
nieformalna np. koledzy z pracy, formalna np. posłowie na sejm czy załoga czołgu
Typologia grup społecznych - sposób uzyskania członkostwa (2)
学び始める
dobrowolna np. studenci prawa czy pracownicy sklepu, niedobrowolna (automatyczna) np. naród
Typologia grup społecznych - dostępność (3)
学び始める
otwarta (inkluzywna) np. dzieci bawiące się w piaskownicy, ograniczona np. uczestnicy kółek zainteresowań, zamknięta np. rada ministrów
Typologia grup społecznych - trwałość więzi (2)
学び始める
krótkotrwała np. kibice na danym meczu, długotrwała np. uczniowie szkoły
Typologia grup społecznych - Zakres aktywności (2)
学び始める
jednofunkcyjna np. załoga samolotu | wielofunkcyjna np. pracownicy urzędu
Źródła więzi społecznych (3)
学び始める
naturalne np. rodzina czy naród, stanowione np. poborowi czy więźniowie, zrzeszeniowe np. pracownicy korporacji czy studenci
Charakter kontaktów (2)
学び始める
osobowe czyli kontakty między konkretnymi jednostkami, bezosobowe czyli kontakty formalne np. z urzędnikiem w celu załatwienia danej sprawy.
Reguły życia społecznego (3 zasady)
学び始める
zasada wzajemności czyli budowanie u drugiego człowieka poczucia zobowiązania czy wzajemności, zasada zaufania oparta na przekonaniu o uczciwości i dobrych intencjach innych ludzi, zasada pomocy czyli wspieranie jednostek słabszych
Cechy rol grupowych (role społeczne jednostki) (5)
学び始める
Determinują prawa i obowiązki, Zależne od okoliczności czy umiejętności, Różnie odgrywane np. lider, Konflikt ról np. policjant łapie syna, Status społeczny - wysiłki/niezależnie, Status społeczny wymaga odgrywania np. profesor ≠, kibol".
rodzaje rodzin - władza i poważanie (3)
学び始める
patriarchalne, matriarchalne (władza kobiety), egalitarne (władza obu małżonków)
rodzaje rodzin - wielkość (2)
学び始める
małe (co najwyżej dwupokoleniowe) - wielkie (co najmniej trójpokoleniowe)
rodzaje rodzin - wielkość (1 + 1 (+2 rodzaje))
学び始める
monogamiczne (jedna kobieta + jeden mężczyzna), poligamiczne (poliandria - jedna kobieta + kilku mężczyzn, poliginia, na odwrót)
funkcje rodziny jako instytucji społecznej (10)
学び始める
ekonomiczna, opiekuńcza, prokreacyjna (wydanie potomstwa), seksualna, kontrolna, socjalizacyjna, stratyfikacyjna (nadawanie pozycji społecznej), kulturowa, rekreacyjna, emocjonalna
Współczesna rodzina coraz częściej jest... (3)
学び始める
mała, neolokalna, egalitarna
Współczesna rodzina coraz częściej mieszka...
学び始める
Oddzielnie, a nie jak kiedyś w wielkiej rodzinie w jednym gospodarstwie
Przykładowe problemy współczesnej rodziny (5)
学び始める
ubóstwo, bezrobocie, alkoholizm, konflikty międzypokoleniowe, przemoc
Przykładowe problemy współczesnej rodziny (10)
学び始める
Spada liczba małżeństw, wzrasta liczba rozwodów, częstymi powodami konfliktów są sprawy zawodowe, światopoglądowe, alkoholizm, ubóstwo i przemoc. - Niski poziom dzietności - Zanik jej tradycyjnych funkcji np. prokreacynej, zmiana ról wewnątrz rodziny.
Socjalizacja
学び始める
Proces przystosowania jednostki do życia społecznego poprzez naukę systemu wartości i norm.
Socjalizacja pierwotna vs wtórna
学び始める
podstawowe umiejętności uczone w dzieciństwie np. od rodziców, głównie poprzez naśladowanie vs inne umiejętności uczone przez resztę życia.
Socjalizacja odwrócona
学び始める
starsi uczą się od młodszych
Konformizm
学び始める
podporządkowanie się wzorcom, normom
nonkonformizm
学び始める
Sprzeciw wobec norm, niezależność od próby narzucenia systemu wartości gdy ten jest niezgodny ze sposobem myślenia jednostki.
antykonformizm
学び始める
Bezkrytyczne odrzucanie reguł i norm. Jest bezrefleksyjną wersją nonkonformizmu.
zwyczaj vs obyczaj
学び始める
Powszechnie przyjęty sposób postępowania często wynikający z przyzwyczajeń czy mody VS powszechny sposób postępowania w określonych sytuacjach poparty tradycją i kulturą.
nakładanie się na siebie norm -, nie zabijaj"
学び始める
jest to zarówno norma prawna, moralna jak i religijna. Nakładanie się na siebie norm powoduje ich częstsze przestrzeganie
Sankcje za nieprzestrzeganie norm - rodzaje (9)
学び始める
formalne, nieformalne, negatywne, pozytywne, a także prawne, etyczne, moralne, satyryczne, religijne.
Dewiacja
学び始める
Naruszenie norm społecznych (nie mylić z przestępstwem). Zauważa się też pozytywne dewiacje, np. innowacja.
Anomia społeczna
学び始める
załamanie bądź brak norm i wartości
Przyczyny anomii
学び始める
rewolucje ustrojowa czy technologiczna, wojna np. domowa, przemiany ideologiczne bądź obyczajowe
Skutki anomii
学び始める
rozpad więzi międzyludzkich, nasilenie postaw egoistycznych, zahamowanie rozwoju społecznego, samobójstwa itp., patologia, przyjęcie zachowań dewiacyjnych.
rytualizm
学び始める
Odrzucenie wartości, celów społecznych przy jednoczesnej akceptacji norm. Na przykład pracownik wykonuje pracę bo tak trzeba, nie zastanawiając się nad celem.
wycofanie - definicja (normy społeczne)
学び始める
odrzucenie wartości i norm bez zastąpienia ich nowymi np. emo
Charakter
学び始める
Zespół cech względnie stałych, właściwych danemu człowiekowi, oparty na wartościach, określający stosunek do ludzi i świata np. punktualność
Temperament
学び始める
Zespół stałych biologicznych cech zachowania i działania człowieka np. wybuchowość
Osobowość
学び始める
Złożony zbiór cech psychicznych, emocjonalnych, poznawczych i behawioralnych, które determinują unikalny sposób myślenia i zachowania jednostki. Jest to względnie trwała struktura, kształtowana przez geny, środowisko, doświadczenia i interakcje społeczne.
Typy osobowości wg Hipokratesa
学び始める
Melancholik - nastrojowy, smutny, sumienny. Choleryk - gwałtowny, energiczny, wytrwały. Flegmatyk - powolny, spokojny dokładny. Sangwinik - uczuciowy, wesoły, ruchliwy.
Zygmunt Freud - teoria psychoanalityczna
学び始める
Teoria Freuda dzieli psychikę na trzy struktury: id (instynkty, popędy), ego (świadomość, racjonalność) i superego (normy moralne). Podkreśla rolę nieświadomości, popędów seksualnych (libido) i konfliktów wewnętrznych w kształtowaniu osobowości.
Teoria psychoanalityczna Carla Gustava Junga
学び始める
Jung był kontynuatorem teorii Freuda. Wzbogacił ją o tzw. nieświadomość zbiorową z funkcjonojącymi w niej archetypami (wyobrażeniami wspólnymi dla członków społeczeństwa, np. archetyp kobiecości - anima i archetyp męskości - animus).
Alfred Adler - teoria psychoanalityczna
学び始める
Osobowość jednostki jest kształtowana przed dążenie do przewagi nad innymi, które wynika z poczucia niższości. Człowiek powinien przezwyciężać zarówno to poczucie jak i to dążenie.
Erich Fromm - teoria psychoanalityczna
学び始める
Fromm krytykował Freuda za zbyt dużą rolę popędów, podkreślając wpływ kultury i społeczeństwa na osobowość. Wskazywał na konflikt między wolnością a przystosowaniem, promując produktywną orientację charakteru jako zdrową, a nieproduktywne jako szkodliwe.
Erik Erikson - teoria
学び始める
Teoria Eriksona opiera się na psychospołecznych stadiach rozwoju, które trwają całe życie. Każde z ośmiu stadiów wiąże się z kryzysem, który jednostka musi rozwiązać, aby osiągnąć zdrowy rozwój. Kluczowe są interakcje społeczne i rozwój tożsamości.
Teoria Gordona Allporta (oparta na pojęciu cechy)
学び始める
Allport uważał, że osobowość składa się z cech centralnych (kluczowych) i wtórnych (mniej ważnych). Podkreślał, że rozwija się ona przez doświadczenie i dąży do samorealizacji i pełni życia.
Teoria kognitywistyczna Kellyego
学び始める
Teoria Kelly'ego opiera się na koncepcji osobistej teorii konstruktu, w której ludzie tworzą mentalne schematy (konstrukty), aby zrozumieć i przewidywać wydarzenia. Rozwój osobowości polega na modyfikowaniu tych konstruktów.
Teoria społeczno-behawiorystyczna Skinnera
学び始める
Teoria Skinnera, znana jako behawioryzm, koncentruje się na zachowaniu jako wyniku warunkowania. Skinner uważał, że ludzie uczą się poprzez pozytywne i negatywne wzmocnienia oraz kary, które kształtują ich reakcje.
Teoria społeczno-behawiorystyczna Bandury
学び始める
Teoria Bandury, znana jako teoria społeczno-poznawcza, podkreśla znaczenie uczenia się poprzez obserwację i naśladowanie (modelowanie). Kluczowe są pojęcia wzmocnienia, samoefektywności i rola czynników poznawczych w kształtowaniu zachowań.
Teoria Maslowa (humanistyczno-egzystencjalna)
学び始める
Teoria Maslowa to hierarchia potrzeb: fizjologiczne, bezpieczeństwa, miłości i przynależności, szacunku i samorealizacji, wiedzy i zrozumienia, estetycznych. Ludzie dążą do zaspokajania wyższych potrzeb po spełnieniu podstawowych dążąc do pełni rozwoju.
Carl Rogers - teoria (humanistyczno-egzystencjalna)
学び始める
Teoria Rogersa, znana jako teoria person-centered (ukierunkowana na osobę), podkreśla znaczenie samorealizacji i autentyczności. Rogers uważał, że zdrowy rozwój osobowości wymaga akceptacji warunkowej i bezwarunkowej, a także szczerego kontaktu z innymi.
Teoria Sheldona (konstytucjonalna)
学び始める
Temperament i osobowość zależą od budowy ciała. Somatotypy: ektomorficzny (jednostka szczupła - nadwrażliwa, introwertyczna), mezomirficzny (o proporcjonalnej budowie - odważna, stanowcza), endomorficzny (solidna - zrównoważona, towarzyska, otwarta).
Racjonalność
学び始める
Kierowanie się logicznymi działaniami, wiedzą i systemem wyznawanych wartości. Dotyczy bardziej podejmowanych decyzji niż ich skutków.
Emocje - postępowanie człowieka
学び始める
Kierowanie się uczuciami. Wynika z pobudzenia, może być pozytywne lub negatywne, często powoduje zmianę zachowania jednostki i jest nieprzewidywalne. Jest przejściowe.
Kompetencje emocjonalne - psychologiczne (relacje ze samym sobą) (3)
学び始める
samoświadomość, samoocena, samokontrola.
Kompetencje emocjonalne - społeczne (relacje z innymi) (5)
学び始める
empatia, asertywność, perswazja, przywództwo, współpraca.
Kompetencje emocjonalne - prakseologiczne (stosunek do zadań, wyzwań i działań.) (3)
学び始める
motywacja, zdolności adaptacyjne, sumienność.
Postawa - definicja
学び始める
Stosunek jednostki do zdarzeń, świata społecznego. Może prowadzić do akceptacji/odrzucenia. Wiąże się z oceną, zawiera jakikolwiek stosunek emocjonalny, więc określenie, postawa obojętna" jest sprzeczne. Nabyta i modyfikowana w procesie socjalizacji.
Czynniki wpływające na kształtowanie postawy jednostki (5)
学び始める
socjalizacja pierwotna i wtórna, doświadczenia, pozycja w społeczeństwie, wiedza, stopień internalizacji wartości.
internalizacja wartości
学び始める
Proces przyswajania i włączania norm, zasad lub przekonań do własnego systemu wartości.
Czynniki wpływające na zmianę postawy jednostki (5)
学び始める
perswazja, sytuacja zewnętrzna, skłonność do konformizmu, autorytet nadawcy przekazu, tzw. efekt fałszywej jednomyślności.
efekt fałszywej jednomyślności
学び始める
Tendencja do przeceniania, w jakim stopniu inni podzielają nasze poglądy, przekonania lub zachowania.
Asertywność - definicja
学び始める
Umiejętność wyrażania własnego zdania bez agresji i naruszania praw innych osób, połączona z przyjmowaniem i wyrażaniem krytyki oraz pochwał i własnych opinii.
Etapy zachowania asertywnego (4)
学び始める
1. udzielanie informacji 2. wyrażanie uczuć 3. ostrzeżenie o konsekwencjach w przypadku zmiany zachowania rozmówcy 4. zastosowanie zapowiedzianej konsekwencji, jeśli ma miejsce brak zmiany zachowania.
Korzyści z zachowania asertywnego (7)
学び始める
obrona swej godności, zdobycie szacunku innych oraz szacunek dla innych, postępowanie zgodnie z swoimi wartościami, wzrost poczucia własnej wartości, umiejętność unikania/rozwiązywania konfliktów, pozytywny wpływ na otoczenie, lepsze gospodarowanie czasem
Podział na, swoich" i, obcych" - przykładowe przyczyny (2)
学び始める
rozbieżne interesy, odmienne poglądy
Akceptacja - definicja
学び始める
Bierne aprobowanie innych wartości czy kultur współistniejących na pewnym obszarze, pogodzenie się z czymś czego nie można i nie chce się zmienić.
Tolerancja - definicja
学び始める
Akceptowanie i szanowanie różnic w przekonaniach, zachowaniach, kulturach lub opiniach innych osób, nawet jeśli różnią się od naszych własnych, bez wrogości czy dyskryminacji.
Skutki podziałów na, swoich" i, obcych" (4)
学び始める
wzajemna współpraca w ramach grup, poczucie bezpieczeństwa, wspólne cele, wzmacnianie negatywnych stereotypów
Przykładowe formy nietolerancji (6)
学び始める
dyskryminacja, bojkot, unikanie kontaktów, izolowanie osób i grup, nacisk na asymilację, agresja.
Sposoby przeciwstawiania się nietolerancji (4)
学び始める
organizowanie kampanii przeciwko niej, działalność edukacyjna, promowanie tolerancji, nagalśnianie przypadków nietolerancji i jej skutków.
Rodzaje nietolerancji (4)
学び始める
rasowa, religijna, polityczna, narodowościowa.
Stygmatyzacja
学び始める
To nadawanie komuś lub czemuś negatywnego piętna, prowadzące do dyskryminacji, wykluczenia lub marginalizacji w społeczeństwie. Jest jednym ze skutków podziału na, swoich" i, obcych"
Przyczyny stygmatyzacji (5)
学び始める
Nietypowy wygląd/zachowanie/poglądy/kultura/rasa, orientacja seksualna, zachowanie przestępcze (dewiacyjne), choroba, stereotypy
Skutki stygmatyzacji (8)
学び始める
depresja, agresja, bezsilność, niskie poczucie wartości, poczucie zagrożenia, zachowanie zgodne z nadaną, etykietą" (np. osoba uważana w szkole za, trudną" przestaje się starać wierząc że i tak niczego nie osiągnie, pogłębienie dewiacji, wykluczenie.
Stereotypy
学び始める
Jedna z przyczyn stygmatyzacji. To fałszywy, uproszczony czy uogólniony obraz osób, grup czy instytucji.
Przyczyny stereotypów (7)
学び始める
brak wiedzy, fałszywy obraz rzeczywistości, lęk międzygrupowy, konflikt społeczny, ekonomiczny, polityczny, niska samoocena, socjalizacja (np. przejęcie stereotypu od rodzica w trakcie socjalizacji), skłonność do dzielenia na, swoich" i, obcych"
Skutki stereotypów (9)
学び始める
narastanie uprzedzeń, negatywnych postaw, dyskryminacja, demonizacja, przyjmowanie postaw zgodnych ze stereotypem, wzmocnienie tożsamości grupowej, ułatwienie manipulowania grupami/jednostkami, usprawiedliwienie dla zachowania grup/jednostek, alienacja
Przykładowe rodzaje stereotypów (4)
学び始める
Związane z: podziałami rasowymi lub narodowymi, ze stanem zdrowia, grupami zawodowymi, płcią.
Autostereotyp
学び始める
Wyobrażenie o sobie bądź swojej grupie.
Alienacja
学び始める
Izolowanie się od innych i osłabienie relacji z innymi
Przyczyny alienacji (6)
学び始める
sprzeczność poglądów czy oczekiwań, presja środowiska, osobiste cechy, utrata panowania nad własnym życiem, anomia społeczna, obniżony poziom zaufania społecznego
Skutki alienacji (5)
学び始める
Osamotnienie i bezsilność jednostki, poczucie braku samorealizacji, kłopoty w adaptacji, uległość, lęki i fobie.
Pozytywny wpływ konfliktów społecznych - przykładowe skutki (3) warunek pozytywnego wpływu
学び始める
Nauczenie stron poszukiwania możliwych rozwiązań konfliktu i współpracy, pozwala poznać poglądy innych, kształtować postawę tolerancji. Warunkiem pozytywnego wpływu konfliktu jest jego rozwiązanie prowadzące do kompromisu, bez unikania, agresji.
Przyczyny konfliktów społecznych (6)
学び始める
klasowe, kulturowe, ekonomiczne, wartości, pokoleniowe, rodzinne.
Rodzaje konfliktów społecznych - źródło (2)
学び始める
strukturalne (wynikają ze struktury społeczeństwa, np. różnice między klasami), sytuacyjne (wynikają z kontkestu społecznego np. rożny system wartości)
Rodzaje konfliktów społecznych - strony (5)
学び始める
klasowe, wyznaniowe, pokoleniowe, rasowe, międzypaństwowe
Rodzaje konfliktów społecznych - zakres (4)
学び始める
totalne (całościowe np. II wś), fragmentaryczne (częściowe np. pracownicy vs pracodawca), bezwzględne (między stronami występują jedynie różnice np. Holokaust), względne (występują podobieństwa między stronami np. ekolodzy vs przemysłowcy)
Konstruktywne sposoby rozwiązywania konfliktów (5)
学び始める
negocjacje, mediacja (Trzecia osoba proponuje rozwiązanie któremu nie trzeba się podporządkować), arbitraż (trzeba się podporządkować), koncyliacja (bezstronna komisja bez udziału stron, nie trzeba się podporządkować), inne (np. sąd, referendum)
Historyczne formy organizacji społeczeństw, stosunki społeczne - społeczeństwo pierwotne (myśliwsko-zbierackie) (5)
学び始める
podział pracy oparty na różnicy płci i wieku, tradycyjne role kobiet i mężczyzn, duże znaczenie rodziny opartej na więzach krwi, brak dużych różnic społecznych, kultura o charakterze przedpiśmiennym.
Historyczne formy organizacji społeczeństw, stosunki społeczne - społeczeństwo tradyxyjne (rolnicze, chłopskie) (4)
学び始める
zróżnicowana struktura społeczna (podział na stany społeczne, przywileje), niewielka ruchliwość społeczna, silne zróżnicowane regionalne, ludność skupiona głównie na wsiach
Historyczne formy organizacji społeczeństw, stosunki społeczne - społeczeństwo industrialne (przemysłowe) (5)
学び始める
duże nierówności materialne (robotnicy - burżuazja), początki klasy średniej, duża ruchliwość społeczna (pionowa i pozioma), ludność skupiona głównie w miastach, kultura o charakterze masowym
Historyczne formy organizacji społeczeństw, stosunki społeczne - społeczeństwo postindustrialne (5)
学び始める
duża ruchliwość społeczna, duża waga wykształcenia, duże znaczenie wykwalifikowanych specjalistów, tolerancja dla różnych stylów życia, większość ludzi skupiona w dużych aglomeracjach
Formy organizacji społeczeństw, stosunki gospodarcze - społeczeństwo pierwotne (myśliwsko-zbierackie) (4)
学び始める
działalność oparta na myślistwie zbieractwie itp., czasem prymitywne rolnictwo i hodowla, proste narzędzia z kamienia i drewna, słaba wymiana handlowa (handel wymienny)
Formy organizacji społeczeństw, stosunki gospodarcze - społeczeństwo tradycyjne (rolnicze, chłopskie) (3)
学び始める
duże znaczenie uprawy roli i hodowli, zastosowanie pracy ręcznej zwierząt pociągowych i energii naturalnej (wiatr, woda), wymiana pieniężna zamiast handlu wymiennego
Formy organizacji społeczeństw, stosunki gospodarcze - społeczeństwo industrialne (przemysłowe) (2)
学び始める
rozwój przemysłu związany z rewolucją przemysłową, nowe technologie produkcji (maszyna parowa, energia elektryczna)
Formy organizacji społeczeństw, stosunki gospodarcze - postindustrialne (poprzemysłowe, usługowe) (4)
学び始める
główny przedmiot produkcji to dobra niematerialne (informacje, usługi), przewaga pracowników zatrudnionych w sektorze usług, dominacja ponadnarodowych korporacji, produkcja masowa
Społeczeństwo nowoczesne (od XVII w.) - formy (6)
学び始める
Społeczeństwo: postindustrialne, informacyjne, globalne, konsumpcyjne, otwarte, masowe.
Przykładowe problemy współczesnej młodzieży (8)
学び始める
depresja, zastraszanie (w tym cyberprzemoc), narkotyki alkohol itp., zaburzenia odżywiania, problemy szkolne, presja rówieśników, uzależnienie od internetu lub gier, problemy w rodzinie.
zbiorowość
学び始める
ludzie między którymi są jakieś więzy, coś ich łączy.
resocjalizacja
学び始める
zmiana postaw jednostki która narusza normy społeczne w celu ponownego przystosowania się do nich.

コメントを投稿するにはログインする必要があります。