wydarzenia geologiczne polska

Czwartorzęd, holocen, współczesność(co się wydarzyło)

*posiępująca antroporesja *wietrzenie i procesy rzeźbotwórcze *powstanie Bałtyku *ocieplenie

Czwartorzęd, holocen, współczesność(surowce, występowanie)

torf, piaski wydmowe

Czwartorzęd, plejstocen, epoka lodowcowa(co się wydarzyło)

*pradoliny, wały morenowe, ciągi moren zdenudowanych *lokalne zlodowacenia w Karpatach i Sudetach *powstanie rzeźby staro i młodoglacjalnej *zlodowacenia *znaczne ochłodzenie klimatu *zubożenie szaty roślinnej

Czwartorzęd, plejstocen, epoka lodowcowa(surowce, występowanie)

*południowa Polska-lessy *północna i środkowa Polska- torf, iły, gliny, piaski, żwiry *kotliny karpackie i sudeckie- torf

Trzeciorzęd(co się wydarzyło)

*u schyłku rozległe jezioro w środkowej i północnej Polsce *stopniowy zanik płytkiego morza *klimat początkowo gorący i suchy, później ciepły i wilgotny *powstanie zapadliska przedkarpackiego *powstają diapry soli permskich na Kujawach *wylewy bazaltowe w Sudetach *odmłodzenie rzeźby sudetów *wypiętrzenie Karpatów *trwa orogeneza alpejska *liczne wulkaniczne w Sudetach i Przedgórzu Sudeckim, Wyżynie Śląsko- Krakowskiej oraz w Karpatach *intensywny rozwój ssaków

Trzeciorzęd(surowce, występowanie)

węgiel brunatny(rejon Bełchatowa, Turoszowa, Konina, na Pojezierzu Lubelskim i w Wielkopolsce) *gipsy(w okolicach Pińczowa) *sól kamienna(Wieliczka, Bochnia) *złoża siarki(Tarnobrzegu i Machowie) *ropa naftowa i gaz ziemny(Karpaty) *łupki bitumiczne(we fliszu karpackim)

Mezozoik, kreda(co się wydarzyło)

*w miejscu głębokiego zbiornika na południu Polski wypiętrzyły się Karpaty *pod koniec okresu postępująca regresja morska *koniec rozwoju gadów *bogactwo fauny *klimat przybiera cechy współczesne *ponad powierzchnię wody wystają masywy górskie *nasilona ekspansja morska

Mezozoik, kreda(surowce, występowanie)

*kreda na Wyżynie Lubelskiej *margle i wapnie na Nizinie szczecińskiej, Równinie Radomskiej, w okolicach Lublina, Chełma i Krakowa *węgiel brunatny powstaje nadal na wyżynie Krakowski- Częstochowskiej

Mezozoik, jura(co się wydarzyło)

*głębokie morze na obszarze współczesnych Karpatów znacznie powiększyło się ku północy *transgresja morska w warunkach ciepłego klimatu podzwrotnikowego *dominacja wielkich gadów *rozwój amonitów belemnitów *terytorium Polski zajęte przez płytkie morze epikontynentalne

Mezozoik, jura(surowce, występowanie)

*rudy żelaza w rejonie Kielc i Częstochowy *pokłady wapieni i pokłady(soczewy) węgla brunatnego na obszarze Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej

Mezozoik, trias(co się wydarzyło)

*na południu kraju zaznacza się głębokowodny zbiornik morski *bardzo ciepły oraz suchy klimat i transgresje morza sprzyjają dalszej sedymentacji soli i gipsów *dominuje skąpa szata roślinna permu

Mezozoik, trias(surowce, występowanie)

*na Górnym Śląsku rudy cynku i ołowiu, rudy żelaza, i wapienie i kruszce srebronośne *rudy żelaza w okolicach Kielc

Paleozoik, perm (co się wydarzyło)

*pod koniec transgresja płytkiego morza *w Sudetach i zapadlisku śląsko-krakowskim zaznacza się działalność wulkanów *cały obszar stanowią lądy o charakterze pustyń i półpustyń *klimat goracy i suchy *Polska w położeniu zwrotnikowym na półkuli północnej *początek rozwoju gadów *koniec trylobitów

Paleozoik, perm(surowce, występowanie)

*gips i sól na Kujawach *rudy miedzi w rejonie Głogowa i Bolesławca *gaz ziemny i ropa naftowa na niżu Polskim, m. in koło Ostrowa Wielkopolskiego, Krosna Odrzańskiego, Kamienia Pomorskiego *złoża gazu i ropy w Kotlinie Sandomierskiej, na Pogórzu Karpackim

Paleozoik, karbon(co się wydarzyło)

*zjawiska i procesy plutoniczne i wulkaniczne w obrębie Sudetów i bloku przedsudeckiego *hercyńskie ruchy górotwórcze- powstają Góry Świętokrzyskie i Sudety *częste obumieranie roślin wskutek warunków klimatycznych *klimat gorący i wilgotny *rozrost olbrzymich roślin- skrzypów drzewiastych, paproci, widłaków

Paleozoik, karbon(surowce, występowanie)

*węgiel kamienny na Górnym i Dolnym Śląsku *rudy żelaza na górnym Śląsku *granity na Przedgórzu Sudeckim *w intruzjach granitowych tworzy się uran w okolicach Kowar(Sudety) i w Górach Świętokrzyskich *nagromadzenie gazu ziemnego na Górnym Śląsku

Paleozoik, dewon(co się wydarzyło)

*początki rozrostu olbrzymich roślin- skrzypów, drzewiastych paproci i widłaków *rozwój koralowców w płytkich i ciepłych zbiornikach wodnych *rozwój ryb pancernych i dwudysznych *silna transgresja morza 3/4 terytorium kraju *gorący i wilgotny klimat równikowy

Paleozoik, dewon(surowce, występowanie)

złoża wapieni w Górach Świętokrzyskich i na południu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej *kwarcyty w Górach Świętokrzyskich *ropa naftowa w zachodniej części wybrzeża Koszalińskiego i na Wyżynie Lubelskiej

Paleozoik, sylur(co się wydarzyło)

* ciąg dalszy kaledońskich ruchów górotwórczych * w suchym i gorącym klimacie zachodzi aktywna denudacja i procesy erozyjne *ocieplenie klimatu, zmniejszenie wilgotności * płytkie morza zajmują ok. 40% środkowej Polski

Paleozoik, sylur(surowce, występowanie)

*rudy cynku i ołowiu na Dolnym Śląsku

Paleozoik, ordowik(co się wydarzyło)

*zaznacza się trzon krystaliczny i wypiętrzenie Gór Świętokrzyskich i Sudetów *transgresje i regresje morskie *intensywne ruchy skorupy ziemskiej *ocieplenie klimatu

Paleozoik, ordowik(surowce, występowanie)

złoża ropy naftowej na Pobrzeżu Słowińskim i w pd części Niziny Podlaskiej

Paleozoik, kambr(co się wydarzyło)

*początek rozwoju trylobitów *pod koniec okresu na lądzie skaliste i chłodne pustynie *w pn-zach części kraju znajduje się głębokie morze *rozległy zbiornik płytkiego morza zajmuje ponad połowę kraju *klimat umiarkowany, ciepły *polska prawdopodobnie na półkuli południowej w strefie zwrotnikowej

Paleozoik, kambr(surowce, występowanie)

*piaskowce kwarcytowe w Górach Świętokrzyskich *wapienie, które przemieniają się w marmury w okolicach Wojcieszowa(Sudety)

Prekambr, archaik i proterozoik(co się wydarzyło)

od schyłku prekambru Polska zaczęła wędrówkę ku półkuli północnej *tworzy się w pn-wsch polsce podłoże platformy wschodnioeuropejskiej *najstarsze ruchy tektoniczne

Prekambr, archaik i proterozoik(surowce, występowanie)

*rudy żelaza w okolicach Suwałk