Wykład 4 - Tkanka Tłuszczowa i Lipidy

Co to znaczy Amfipatyczny?

amfipatyczny – posiadający zarówno rejon hydrofobowy, jak i hydrofilowy np fosfolipidy

Czym są lipoproteiny? budowa

Kompleksy wielocząsteczkowe [połączenie lipidów z białkami] transportujące lipidy  Niepolarny rdzeń stanowią triacyloglicerole + estry cholesterolu  Na powierzchni znajdują się fosfolipidy, wolny cholesterol, aplipoprteiny

Opis LDL

Główny transporter choles z wątroby do nerek, mięśni kory nadnerczy  Zawierają większość osoczowego cholesterolu  Cząsteczki frakcji LDL przedostają się do komórek wszystkich tkanek organizmu

Czym są apolipoproteiny?

 5 klas – maja małą masę cząsteczkową  Apo A  Apo B  Apo C  Apo D  Apo E  Funkcja:  Umożliwiają rozpuszczanie lipidów w wodnym środowisku wodnym  Są miejscem rozpoznawczym dla enzymów metabolizujących lipidy oraz tkankowych receptorów lipidów

Funkcje lipoprotein

Chylomikrony - Transport pobranych z pokarmem tłuszczy z jelita do tkanek obwodowych VLDL, LDL -Transport endogennych lipidów zsyntetyzowanych w organizmie z wątroby do tkanek obw HDL -Transport endogennego cholesterolu z tkanek obw do wątroby

Reakcje tłuszczów

uwodorowanie, przeestryfikowanie, jełczenie, hydroliza (zasadowa- zmydlanie)

Trawienie lipidów

 Zdrowy czł może strawić i wchłonąć w ciągu 1h 8-12g tłuszczu.  Produkty trawienia tłu są wchłan z pp na drodze pinocytozy, zamieniane w ścianie jelita na większe cząsteczki i transpo do różnych tkanek i kom w połączeniu z białkami jako lipoproteiny

Wchłanianie tłuszczów

micele docierają do rąbka szcz, w enteroc resynteza lipidów złożonych (TG, fosfolipidów, estrów cholesterolu) i tworzenie chylom, wydzielanie chylomik do naczyń lim- egzocytoza, Tylko krótkołań kw mogą być wchłaniane z jelita wprost do żyły wrotnej

Hormony pobudzające lipolizę (rozkład w mitochondriach)

adrenalina, noradrenalina, hormon wzrostu, hormony tarczycy, hormon adrenokortykotropowy (ACTH), TSH, wazopresyna, glukagon  Metyloksantyny (kofeina i teofilina) prowadza do hydrolizy triacylogliceroli

Jakie czynniki hamują lipolizę?

Insulina -wysokie poposiłkowe stężenie insuliny i glukozy sprawia, że lipaza HSL staje się nieaktywna, wolne kwasy tłuszczowe- kumulujące się w komórkach tłuszczowych ograniczają szybkość procesów (czym wyższe ich stężenie tym wolniejszy proces)

Anabolizm tłuszczów

Liponeogeneza -synteza de novo kwasów tłuszczowych, wątroba, dieta uboga w tłuszcze i bogata w węgle Lipogeneza -Synteza triacylogliceroli, największe znaczenie w tkance tłuszczowej, dodatni bilans energetyczny

Rozrastanie tkanki tłuszczowej

Poprzez hipertrofię [zwiększenie rozmiaru komórek]  Poprzez hiperplazję [zwiększenie liczby komórek]- adipogeneza

Tkanka tłuszczowa biała/żółta - opis

Magazynowanie tłuszczów [magazyn energetyczny], izolator termiczny, amortyzacja urazów mechanicznych Tkanka tłuszczowa podskórna Jedna duża kropla tłuszczu, wydzielanie hormonów- głód i sytość

Charakterystyka tkanki tłuszczowej brunatnej

klasyczna brązowa oraz beżowa, Wytwarzanie ciepła ze zmagazynowanego tłuszczu -termoregulacja U noworodków, dzieci Liczne drobne krople tłuszczu

Czym są batokiny?

Wytwarzane przez brązową tk- Regulacja termogenezy Mogą powodować brązowienie adipocytów

Jaki jest największy narząd endokrynny

biała tkanka tłuszczowa, wytwarzane adipokin lub adipocytokin -zaburzenie homeostazy adipokinowej staje się przyczyną przewlekłego stanu zapalnego

Coś o energii:)

Tylko 40% energii chemicznej pożywienia jest gromadzone w ATP, pozostała część zmienia się w ciepło  Mięśnie na pracę mechaniczną wykorzystują jedynie 20% a reszta rozprasza się w postaci ciepła

Zapotrzebowanie na tłuszcze

Nie więcej niż 30% energii dziennej racji pokarmowej powinno pochodzić z tłuszczu  Trudne do oszacowania:  Wiek, płeć, rodzaj pracy, stan fizjologiczny,  Organizm sam może go wytwarzać (nie cały)!

Niedobór tłuszczu w diecie - skutki

 zwiększa ryzyko niedoboru witamin roz w tłus  zaburza funkcj OUN, układu sercowo-naczyniowego, odpornościowego,  zaburza stan homeostazy hormonalnej i mikroflory jelitowej, zakłóca funkcjonowanie ośrodka sytości w mózgu - później ryzyko otyłości