biologia definicje 14

 0    84 フィッシュ    Kaaamilkaaaaa
mp3をダウンロードする 印刷 遊びます 自分をチェック
 
質問 język polski 答え język polski
neuroprzekaźnik
学び始める
zwiazek chemiczny służacy neuronom do przekazywania impulsów nerwowych innym neuronom w synapsach.
neutrofil
学び始める
ziarnisty leukocyt ważny w odpowiedzi immunologicznej; wykazuje silne właściwości żerne, niszczac droga fagocytozy bakterie i inne obce czastki.
neutron
学び始める
elektrycznie obojętna czastka elementarna o masie 1 atomowej jednostki masy, czyli 1,0086 Da, wchodzaca w skład jadra atomowego.
nibynóżka, pseudopodium
学び始める
wypustka cytoplazmy służaca do odżywiania się i lokomocji, wytwarzana czasowo przez komórkę ameboidalna.
nibyśluźnia, pseudoplazmodium
学び始める
skupisko komórek ameboidalnych śluzowców komórkowych, wytwarzajace podczas rozmnażania owocnik z zarodnikami.
nicienie
学び始める
typ zwierzat o obłym ciele, zwanych potocznie obleńcami.
niecykliczny transport elektronów
学び始める
w fotosyntezie zależny od światła ciagły jednokierunkowy przepływ elektronów od donora (wody) przez fotosystemy I i II; w rezultacie powstaja ATP, NADPH i tlen czasteczkowy.
niedoskonały kwiat, k. rozdzielnopłciowy
学び始める
kwiat majacy tylko pręciki albo tylko owocolistki.
niekompetycyjny inhibitor
学び始める
substancja hamujaca reakcję enzymatyczna przez wiazanie się nie z centrum aktywnym enzymu, lecz z innym jego fragmentem i zmianę jego konformacji.
niekrewniacze kojarzenie
学び始める
kojarzenie w populacji osobników niespokrewnionych genetycznie.
niełupka
学び始める
owoc pojedyńczy, suchy, jednonasienny, o owocnii nie zrastajacej się z łupina nasienna; np. owoc słonecznika.
nieorganiczne zwiazki
学び始める
proste zwiazki chemiczne niezawierajace atomów węgla oraz tlenki węgla i węglany.
niepolarna czasteczka, cz. obojętna
学び始める
czasteczka, która nie ma końca elektroujemnego i elektrododatniego; w zasadzie nierozpuszczalna w wodzie.
niepolarne wiazanie kowalencyjne, w.k. obojętne
学び始める
wiazanie chemiczne między atomami w czasteczce (np. H2, O2), w którym atomy maja podobny ładunek ujemny i równomierny rozkład wspólnych elektronów.
nieswoista odporność
学び始める
mechanizmy obronne organizmu takie, jak bariery fizyczne (np. skóra) lub fagocytoza, chroniace przed inwazja patogenów. Zwana również odpornościa wrodzona.
niewirulentność, niezjadliwość
学び始める
brak szkodliwości czynnika infekcyjnego, tzn. niezdolność do wywołania choroby w organiźmie gospodarza.
nieżywotność mieszańców
学び始める
mechanizm rozrodczej izolacji postzygotycznej polegajacy na śmierci mieszańców międzygatunkowych w okresie rozwoju zarodkowego.
nisza, n. ekologiczna
学び始める
całokształt interakcji organizmu ze środowiskiem biotycznym i abiotycznym; zależy od przystosowań strukturalnych i fizjologicznych, a także brhawioru organizmu.
nisza podstawowa
学び始める
nisza ekologiczna, która organizm mógłby zajać, gdyby np. nie istniała konkurencja ze strony innego gatunku.
nisza zrealizowana
学び始める
tryb życia, jaki organizm prowadzi, oraz zasoby środowiska, z jakich korzysta. Z powodu konkurencji międzygatunkowej n.z. organizmu jest węższa niż podstawowa.
nitka pręcikowa
学び始める
w kwiatach roślin okrytozalażkowych część pręcika w postaci cienkiego trzonka, na którym sa osadzone pylniki.
nitrogenaza
学び始める
enzym odpowiedzialny za wiazanie azotu atmosferycznego w warunkach beztlenowych.
nitryfikacja
学び始める
proces przekształcania amoniaku (NH3) w azotan (NO3-) przez pewne bakterie glebowe (nitryfikacyjne); n. jest częścia cyklu azotowego.
nocyceptory, receptory bólowe
学び始める
wolne zakończenia niektórych neuronów czuciowych, których pobudzenie jest odczuwane jako ból.
nondysjunkcja
学び始める
nierozdzielenie się chromatyd siostrzanych lub chromosomów homologicznych podczas mitozy lub mejozy.
noradrenalina, norepinefryna
学び始める
neuroprzekaźnik, a zarazem hormon wydzielany przez rdzeń nadnerczy.
norma reakcji
学び始める
zakres zmienności fenotypowej wśród osobników o identycznym genotypie objawiajacej się w różnych warunkach środowiskowych.
Nothern metoda odwzorowywania
学び始める
technika, w której fragmenty RNA, rozdzielone za pomoca elektroforezy żelowej, przenosi się na nitrocelulozowa błonę i identyfikuje dzięki autoradiografii lub chemoluminescencji.
noworodek
学び始める
nowo narodzony osobnik
nowotwór, guz nowotworowy
学び始める
tkanka rosnaca w sposób niekontrolowany.
nóżki wodne, nóżki ambulakralne
学び始める
specyficzne struktury szkarłupni, służace do lokomocji i zdobywania pokarmu.
nukleoid
学び始める
w komórce bakteryjnej obszar zawierajacy DNA. N. nie jest oddzielony błona od reszty cytoplazmy.
nukleoplazma
学び始める
zawartość jadra komórkowego.
nukleosomy
学び始める
powtarzajace się regularnie jednostki strukturalne chromatyny złożone z fragmentu czasteczki DNA owiniętego wokół, ompleksu ośmiu czasteczek histonów. Sasiednie n. sa połaczone DNA łacznikowym, zwiazanym z dodatkowa czasteczka histonu.
nukleotyd
学び始める
czasteczka złożona z jednej lub większej liczby grup fosforanowych, pięciowęglowego cukru (rybozy lub dezoksyrybozy) i zasady azotonowej (puryny lub pirymidyny).
obniżenie regulacji receptorów, "down" regulacja
学び始める
spadek wrażliwości komórek docelowych na działanie określonego hormonu wywołany przez zmniejszenie się liczby reagujacych nań receptorów.
obojętny roztwór
学び始める
roztwór o pH równym 7; w r.o. stężenie jonów wodorowych (H+) i hydroksylowych (OH-) jest takie samo.
obwodowy układ nerwowy, peryferyjny u.n.
学び始める
nerwy i zakończenia nerwowe (receptory) kręgowców znajdujace się poza ośrodkowym układem nerwowym
oceaniczna strefa
学び始める
część otwartego oceanu obejmujaca obszar od głębokości ok. 200 m do dna.
ochrona ex situ
学び始める
ochrona gatunków w warunkach kontrolowanych przez człowieka, np. w ogrodach zoologicznych.
ochrona przyrody
学び始める
wielodyscyplinarny dział wiedzy zajmujacy się badaniem wpływu człowieka na organizmy i opracowaniem metod ochrony bioróżnorodności.
ochronne ubarwienie, u. maskujace
学び始める
ubarwienie ciała niektórych organizmów upodobniajace je do otoczenia i chroniace w ten sposób przed drapieżnikami.
odbyt
学び始める
otwór układu pokarmowego służacy do usuwania kału.
odcinajaca warstwa
学び始める
strefa przy nasadzie ogonka liściowego, gdzie następuje oderwanie liścia.
oddechowe ośrodki
学び始める
ośrodki (grupy komórek nerwowych) w rdzeniu przedłużonym i moście regulujace oddychanie.
oddychanie 1
学び始める
oddychanie komórkowe, tj. wytwarzanie czasteczek ATP w komórce w serii reakcji redoks. W o. tlenowym ostatecznym akceptorem elektronów jest tlen czasteczkowy, a w o. beztlenowym- inna czasteczka nieorganiczna.
oddychanie 2
学び始める
wymiana gazowa między organizmem żywym a otaczajacym go środowiskiem; odbywa się za pośrednictwem wyspecjalizowanych powierzchni oddechowych, np. płuc lub skrzeli.
odnawialność środowiska
学び始める
zdolność do zaspokajania bieżacych potrzeb ludzkości bez odbierania przyszłym pokoleniom tej możliwości.
odnuża dwugałęziowe
学び始める
charakterystyczne dla skorupniaków odnóża zbudowane z członowanej części podstawowej i dwóch członowanych gałęzi.
odpowiedź immunologiczna pierwotna
学び始める
odpowiedź układu odpornościowego na pierwszy kontakt z antygenem.
odpowiedź immunologiczna wtórna
学び始める
szybkie wytworzenie przeciwciał wskutek powtórnego kontaktu z antygenem po wielu dniach. tygodniach lub miesiacach od pierwszego kontaktu.
odprowadzajace neurony, n. eferentne
学び始める
neurony przewodzace potencjał czynnościowy z mózgu lub rdzenia kręgowego do mięśni lub gruczołów.
odrosty korzeniowe
学び始める
pędy rozwijajace się z paków przybyszowych na korzeniach, sposób rozmnażania wegetytawnego roślin.
odruch
学び始める
automatyczna, mimowolna reakcja na określony bodziec, o. przyczynia się do utrzymania równowagi wewnatrzustrojowej (homeostazy).
odruch nurkowania
学び始める
zespół mechanizmów fizjologicznych, np. zmiejszanie tempa metabolizmu, uruchamianych poczas zanurzenia zwierzęcia.
odrzucenie przeszczepu
学び始める
reakcja immunologiczna skierowana przeciwko przeszczepionej tkance lub narzadowi.
odwodorowanie, dehydrogenacja
学び始める
rodzaj utlenienia, w którym z czasteczki zostaja usunięte atomy wodoru.
odwrotna transkryptaza
学び始める
enzym wytwarzany przez retrowirusy, katalizujacy syntezę DNA na matrycy RNA.
odżywianie
学び始める
pobieranie i wykorzystywanie w organizmie pokarmu.
ogonek liściowy
学び始める
część liścia łaczaca blaszkę liściowa z łodyga.
ograniczajacy czynnik
学び始める
czynnik środowiska niewystarczajacy lub niekorzystny dla gatunku i powodujacy zawężenie jego niszy ekologicznej.
Okazaki fragmenty
学び始める
krótkie odcinki DNA, długości 100-2000 nukleotydów, które po połaczeniu przez ligazę DNA tworza nić opóźniona podczas replikacji DNA.
oko złożone
学び始める
narzad wzroku owadów złożony z wielu wrażliwych na światło jednostek zwanych omatidiami.
okolnica, perycykl
学び始める
warstwa komórek miękiszowych występujaca w korzeniach między śródskórnia i łykiem.
okres geologiczny
学び始める
jednostka czasu w dziejach Ziemi krótsza od ery geologicznej; każdy o. dzieli się na epoki geologiczne.
okrytozalażkowe rośliny, r. kwiatowe, r. okrytonasienne
学び始める
duży (liczacy ok. 300 000 gatunków), silnie zróżnicowany typ roślin wytwarzajacych kwiaty do rozmnażania płciowego oraz nasiona zamknięte w owocach; obejmuje m.in. rośliny jedno- i dwuliścienne.
okrytozalażkowe bazalne
学び始める
trzy klady roślin okrytozalażkowych, które wyewoluowały przed rozdzieleniem się głównych linii ewolucyjnych wyższych okrytozalażkowych.
okrytozalażkowe wyższe
学び始める
klad, do którego należy większość roślin okrytozalażkowych, obejmuje magnoliowe, jednoliścienne, dwuliścienne właściwe.
okrzemka
学び始める
jednokomórkowy glon okryty krzemionkowym pancerzykiem złożonym z dwóch połówek, zwykle zachodzacych na siebie, ważny składnik planktonu mórz i wód słodkich.
oksydancyjno- redukcyjna reakcja, r. oksydoredukcyjna, r. redoks
学び始める
reakcja chemiczna, podczas której jeden lub więcej elektronów ulega przeniesieniu z jednej substancji (utlenianej) do drugiej (redukowanej).
oksyhemoglobina
学び始める
hemoglobina zwiazana z tlenem.
oksytocyna
学び始める
hormon wytwarzany przez podwzgórze i uwalniany przez tylny płat przysadki mózgowej, stymuluje skurcze ciężarnej macicy (ułatwiajac wyparcie płodu podczas porodu) oraz uwalnianie mleka z gruczołów mlekowych.
oligodendrocyt
学び始める
komórka glejowa tworzaca osłonkę mielinowa wokół aksonu neuronu ośrodkowego układu nerwowego.
omatidium
学び始める
jedna z wielu jednostek reagujacych na światło, wchodzacych w skład oka złożonego stawonogów; składa się z soczewki i stożka krystalicznego, skupiajacych światło na fotoreceptorach zwanych komórkami siatkóweczki.
omocznia
学び始める
błona płodowa gadów, ptaków i ssaków gromadzaca zbędne produkty przemian azotowych zarodka; podczas wykluwania się (gadów, ptaków) lub narodzin (ssaków) większość o. zostaje odrzucona.
onkogen
学び始める
zmutowany gen, który powoduje wystapienie nowotworu złośliwego.
oocyt
学び始める
komórka, z której w wyniku mejozy powstaje komórka jajowa (jajo).
oogamia
学び始める
zapłodnienie dużej nieruchomej gamety żeńskiej przez mała ruchliwa gametę męska.
oogeneza
学び始める
proces wytwarzania gamet żeńskich (jaj).
oospora
学び始める
grubościenna, odporna na uszkodzenia spora powstajaca z zygoty w rozmnażaniu płciowym lęgniowców.
opadanie
学び始める
proces fizjologiczny (zwykle zachodzacy sezonowo) utraty liści lub innych części rośliny, takich jak owoce lub kwiaty.
operator
学び始める
jeden z kontrolnych regionów operonu; odcinek DNA, z którym wiaże się represor, uniemożliwiajac transkrypcję zwiazanych z operatorem genów strukturalnych operonu.
operon
学び始める
u prokariontów grupa genów strukturalnych (kodujacych białka) podlegajacych wspólnej regulacji i transkrybowanych jako pojedyńcza czasteczka mRNA; w skład o. wchodza również sasiadujace z tymi genami elementy regulatorowe.
operon indukowany
学び始める
Operon nieczynny w normalnych warunkach wskutek zablokowania jego operatora przez represor; zwiazanie induktora z represorem powoduje odblokowanie operatora, umożliwiajacym transkrypcję operonu. Przykładem o.i. jest operon laktozowy (operon lac).

コメントを投稿するにはログインする必要があります。