質問  |
答え |
replikacja semikonserwatywna 学び始める
|
|
Proces wiernego powielania DNA, poprzedzający podział komórki. Do starej nici dobudowywana jest nowa na zasadzie komplementarności.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Enzym rozcinający wiązania wodorowe między zasadami azotowymi tworząc dwie odrębne nici, które będą stanowiły matryce do replikacji.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Szczególna sekwencja nukleotydów w cząsteczce DNA lub RNA, będąca miejscem inicjacji procesu replikacji.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Enzym dobudowujący komplementarną nić w procesie replikacji DNA. (kierunek od 5' do 3')
|
|
|
|
学び始める
|
|
Krótkie odcinki DNA, po połączeniu przez ligazę budujące opóźnioną nić.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Krótki fragment łańcucha RNA syntetyzowany przez enzym prymazę na matrycy DNA, niezbędny, by mógł rozpocząć się proces replikacji.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Przepisywanie informacji zawartej w DNA na RNA. Polimeraza RNA przeprowadza syntezę nici na matrycy DNA.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Odcinek DNA, od którego polimeraza RNA rozpoczyna transkrypcję.
|
|
|
ekspresja informacji genetycznej 学び始める
|
|
Przepisanie sekwencji zasad w DNA na kolejność aminokwasów w białkach, poprzez procesy transkrypcji i translacji.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Synteza białek na matrycy mRNA
|
|
|
|
学び始める
|
|
Sekwencje DNA wspomagające i regulujące proces transkrypcji.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Sekwencje DNA mające negatywny wpływ na transkrypcję informacji genetycznej.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Proces wytwarzania przez niektóre komórki licznych kopii określonego genu, co zwiększa syntezę kodowanego przez niego produktu.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Sposób odczytu kolejności nukleotydów kwasu nukleinowego (DNA lub RNA) jako kolejności aminokwasów w białku.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Trzy leżące koło siebie nukleotydy tworzą podstawową jednostkę informacyjną (kodon).
|
|
|
|
学び始める
|
|
Każdy nukleotyd wchodzi w skład tylko jednego kodonu.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Pomiędzy kodonami nie ma odcinków nie zawierających informacji.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Różne kodony mogą kodować ten sam aminokwas.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Danej trójce nukleotydów odpowiada tylko jeden aminokwas.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Kolejność aminokwasów w białku jest odzwierciedleniem kolejności kodonów na mRNA.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Kod genetyczny jest taki sam dla wszystkich organizmów
|
|
|
|
学び始める
|
|
Trójka nukleotydów występująca w cząsteczce tRNA komplementarna do kodonu.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Matrycowy RNA; syntetyzowana w jądrze komórkowym cząsteczka RNA, której sekwencja nukleotydów tłumaczona jest podczas translacji na sekwencję aminokwasów w białku.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Transportujący RNA; niewielkie cząsteczki RNA dostarczające aminokwasy na miejsce syntezy białka.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Rybosomalne RNA; cząsteczki RNA wchodzące w skład rybosomów.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Bezpośredni produkt transkrypcji u eukariontów, zawierający introny.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Proces wycinania intronów i sklejania egzonów podczas obróbki posttranskrypcyjnej (pre-mRNA jest przekształcane w dojrzałe mRNA).
|
|
|
|
学び始める
|
|
Sekwencje genu, nie kodujące białek.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Sekwencje genu kodujące białka.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Zbiór położonych obok siebie genów, transkrybowany jako jedna cząsteczka mRNA, występujący głównie u prokariontów. Reguluje syntezę określonych białek.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Wykluczające się formy tego samego genu (dominujący lub recesywny).
|
|
|
|
学び始める
|
|
Organizm posiadający w tych samych miejscach chromosomów homologicznych identyczne allele danego genu.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Osobnik posiadający w tych samych miejscach chromosomów homologicznych dwa różne allele danego genu.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Krzyżowanie heterozygotycznego potomka z jednym z homozygotycznych rodziców. (powstaje pokolenie wsteczne)
|
|
|
|
学び始める
|
|
Prawo czystości gamet; każda gameta wytwarzana przez organizm posiada tylko jeden allel danego genu.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Allele różnych genów dziedziczą się niezależnie od siebie i w sposób losowy.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Występowanie dwóch alleli danego genu, z których żaden nie jest dominujący ani recesywny; mają taki sam udział w tworzeniu fenotypu. (przykład: grupa krwi AB)
|
|
|
|
学び始める
|
|
Zjawisko występujące, gdy jeden gen wpływa na wiele cech fenotypowych. (np. szurpowatość u kur)
|
|
|
prawo Hardy'ego-Weinberga 学び始める
|
|
Prawo dotyczące częstotliwości występowania genotypów i alleli w populacji. Zgodnie z nim, jeżeli nie ma czynników zakłócających (takich jak np. dobór naturalny, mutacje) stosunek występowania poszczególnych genotypów jest stały we wszystkich pokoleniach i zależy tylko od stosunków występowania alleli.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Tendencja do wspólnego dziedziczenia się genów położonych razem na tym samym chromosomie.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Wpływ czynników środowiskowych na ujawnianie się genów.
|
|
|
rekombinacja homologiczna 学び始める
|
|
Crossing-over; wymiana genów pomiędzy homologicznymi chromosomami. Prowadzi do zwiększenia różnorodności genetycznej komórek.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Nagła i trwała zmiana sekwencji DNA.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Samorzutna, wynikająca z błędu polimerazy DNA.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Zachodząca pod wpływem mutagenu (czynnika zewnętrznego, np. promieniowanie, temperatura, związki chemiczne).
|
|
|
|
学び始める
|
|
W obrębie jednego genu; zastępowanie jednej zasady azotowej inną.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Zamiana zasady azotowej z puryny na pirymidynę lub odwrotnie.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Zamiana zasady azotowej w obrębie jednej grupy (puryn lub pirymidyn) - adeniny na tyminę lub cytozyny na guaninę.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Utrata jednej lub wielu par nukleotydów z DNA genowego.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Wstawienie jednej lub więcej par nukleotydów.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Przemieszczenie fragmentu chromosomu w inne miejsce tego samego lub innego chromosomu. (przyczyna m.in. białaczki szpikowej)
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
choroby sprzężone z płcią 学び始める
|
|
Warunkowane przez geny leżące na chromosomach płciowych.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Warunkowane przez geny leżące na autosomach; zależnie od płci przejawiają się fenotypowo z różnym natężeniem (np. łysienie u mężczyzn)
|
|
|
|
学び始める
|
|
Zjawisko w którym objawy choroby uwarunkowanej genetycznie zaczynają występować coraz wcześniej i w większym nasileniu w kolejnych pokoleniach.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Grupa chorób, w których komórki organizmu namnażają się w sposób niekontrolowany i nie różnicują się w typowe komórki i tkanki.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Utworzony z tkanek zróżnicowanych i dojrzałych, o budowie mało odbiegającej od prawidłowych. Rośnie powoli, nie daje przerzutów, jest całkowicie wyleczalny.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Utworzony z komórek o niskim zróżnicowaniu, charakteryzuje się szybkim wzrostem, przerzutami do innymi miejsc w organizmie.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Procedura otrzymywania organizmów o takiej samej informacji genetycznej
|
|
|
|
学び始める
|
|
Proces wyosabniania genu i namnażania go w innym organizmie, prowadzi do uzyskania wielu kopii danego genu.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Cząsteczka DNA występująca w komórce poza chromosomem i zdolna do niezależnej replikacji.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Wykorzystywana w inżynierii genetycznej niewielka cząsteczka DNA, służąca wprowadzeniu żądanej sekwencji DNA do komórki.
|
|
|
transformacja genetyczna (transgeneza) 学び始める
|
|
Wprowadzenie do komórki obcego materiału genetycznego.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Proces wprowadzenia nowego genu do komórki przez wirusa.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Ingerencja w materiał genetyczny organizmów, w celu zmiany ich właściwości dziedzicznych.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Restryktazy; enzymy przecinające nić DNA w miejscu wyznaczonym przez specyficzną sekwencję nukleotydów.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Krótkie, wzajemnie komplementarne odcinki DNA powstające na skutek przecięcia obu nici w sposób niesymetryczny. Można je łączyć za pomocą enzymu ligazy.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Efekt symetrycznego przecięcia nici DNA przez enzymy restrykcyjne.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Reakcja łańcuchowa polimerazy; metoda powielania łańcuchów DNA w warunkach laboratoryjnych. Zastosowania: klonowanie genów, identyfikowanie osób zaginionych, kryminalistyka, diagnostyka kliniczna.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Ustalanie kolejności nukleotydów w łańcuchu DNA.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Polimorfizm długości fragmentów restrykcyjnych; różnice w długości fragmentów DNA pociętych przez enzymy restrykcyjne
|
|
|
|
学び始める
|
|
Metoda polegająca na izolowaniu z komórek i sporządzaniu obrazów fragmentów DNA.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Metoda rozdzielania białek lub kwasów nukleinowych zawieszonych w żelu w polu elektrycznym; rozdział ten wynika z różnic wielkości cząsteczek.
|
|
|
hybrydyzacja kwasów nukleinowych 学び始める
|
|
Zjawisko spontanicznego łączenia się komplementarnych nici kwasów nukleinowych. (wykrywanie podobieństwa ewolucyjnego na podstawie prędkości łączenia się nici)
|
|
|
|
学び始める
|
|
Związek chemiczny, który ma zdolność łączenia się z daną substancją umożliwiając jej wykrycie.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Proces łączenia dwóch fragmentów lub końców nici DNA za pomocą ligazy.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Separacja podwójnej nici DNA na dwie pojedyncze nici na skutek zerwania wiązań wodorowych.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Element jądra komórkowego, stanowiący zagęszczenie chromatyny i odpowiedzialny za syntezę RNA.
|
|
|
antyrównoległe ułożenie nici DNA 学び始める
|
|
Polega na tym, że jeden łańcuch biegnie w kierunku od 3' do 5' a drugi od 5' do 3'.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Adenina i guanina (podwójny pierścień)
|
|
|
|
学び始める
|
|
Tymina (uracyl) i cytozyna (pojedynczy pierścień)
|
|
|
|
学び始める
|
|
Mutacja chromosomowa; zwielokrotnienie haploidalnej liczby chromosomów. Podczas mejozy występują zaburzenia w rozdziale chromosomów do komórek/nie powstaje wrzeciono podziałowe.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Utrata jednego chromosomu z pary homologicznej.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Obecność dodatkowego chromosomu w parze homologicznej.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Mutacja w genie jednego z czynników krzepnięcia krwi. Choroba recesywna, sprzężona z płcią.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Zaburzenia w rozróżnianiu barw; choroba recesywna, sprzężona z płcią.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Brak enzymu rozkładającego fenyloalaninę; uszkodzenie układu nerwowego. Choroba autosomalna. Leczenie: dieta z małą ilością fenyloalaniny zapobiega objawom.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Defekt w rozkładaniu tyrozyny; odkładanie ciemnego barwnika w chrząstkach i stawach. Recesywna, autosomalna.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Zaburzenie w wytwarzaniu melaniny. Recesywna, autosomalna.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Transwersja adeniny na tyminę w genie kodującym beta-globinę homoglobiny; w efekcie zmniejszona pojemność tlenowa erytrocytów. Recesywna, autosomalna.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Mutacja w genie, którego produkt związany jest z transportem jonów chlorkowych; w efekcie zmiany w śluzie w płucach, częste zakażenia. Recesywna, autosomalna.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Mutacja w genie białka występującego w mózgu; zaburzenia ruchu i otępienie. Dominująca, autosomalna.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Utrata krótkiego ramienia chromosomu 5 pary; niedorozwój umysłowy, deformacje fizyczne. Autosomalna.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Trisomia 21 pary chromosomów; niedorozwój umysłowy i fizyczny, charakterystyczne rysy twarzy. Autosomalna.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Obecność jednego chromosomu X; bezpłodność oraz często wady serca i niski wzrost. Sprzężona z płcią.
|
|
|
|
学び始める
|
|
Obecność dodatkowego chromosomu X u chłopców; wysoki wzrost i kobieca budowa ciała, często bezpłodność, lekkie upośledzenie umysłowe.
|
|
|
