Leki przeciwpadaczkowe

Czym się różnią napady częściowe od uogólnionych

Częściowe obejmują jedną półkulę, uogólnione obie

Czym się różnią napady częściowe proste od częściowych złożonych

W czasie prostych nie zachodzą zaburzenia świadomości a wczasie złożonych mogą się pojawić różne automatyzmy/splątanie/zab. behawioralne

Jakie rodzaje napadów uogólnionych znasz (6)

toniczno-kloniczne (GM), nieświadomości, toniczne, kloniczne, atoniczne, miokloniczne

Jakie cele ma leczenie padaczek (3)

normalizacja EEG, zapobieganie napadom drgawek, hamowanie postępu choroby

Jakie są przyczyny napadów padaczkowych

Nadaktywność układów pobudzających (Glu, wzmożony napływ Na+ i Ca2+) w stosunku do zmniejszonego hamowania (GABA, zmniejszony napływ K+ i Cl-)

Jakie znasz mechanizmy leczenia napadów padaczkowych? (4)

Blokowanie kanałów Na+, nasilenie akywności GABA, blokowanie kanałów Ca2+, hamowanie transmisji glutaminergicznej (przy czym nie stosuje się czystych antagonistów)

Jak działają leki blokujące kanały Na+?

Utrzymują je w stanie nieaktywnym (=wydłużają okres inaktywacji), co blokuje szerzenie się pobudzenia.

2 przykłady leków blokujących Na+

Fenytoina, Karbamazepina

Jakie znasz metody nasilania aktywności GABA-ergicznej (4)

łączenie się z kanałem GABA-A, hamowanie transportu zwrotnego (GAT1), hamowanie rozkładania GABA w szczelinie synaptycznej (GABA-T), zwiększenie produkcji i uwalniania GABA w nieznanym mechanizmie przez gabapentynę

Jakie leki łączą się z kanałem GABA-A?

barbiturany i benzodiazepiny

Jakie leki hamują GAT1?

Tiagabina

Jakie leki hamują GABA-T

Wigabatryna

Jakie zadanie mają kanały Ca2+

Są aktywowane w czasie depolaryzacji i powodują uwolnienie neuroprzekaźnika

Jakie nowe mechanizmy walki z padaczką są brane pod uwagę

Wpływ na kanały K+, regulacja rec. metabotropowych dla Glu, wpływ na NPY

Wymień 3 leki złotego standardu leczenia napadów padaczkowych

Fenytoina, Karbamazepina, Kwas walproinowy

Fenytoina - działanie

Blok Na+ (też: Ca2+, K+. W efekcie hamuje powtarzane iskrzenie neuronów o wysokiej częstości - wykład)

Czym jest fosfenytoina

to prolek, bardziej rozpuszczalny, stosowany parenteralnie

Fenytoina - zastosowanie

Napady częściowe i uogólnione. Status epilepticus nie reagujący na BZD(!). Neuralgia n. trigemini

Fenytoina - farmakokinetyka

ma nieliniowy metabolizm => łatwo ją przedawkować, silnie wiąże się z białkami dając liczne interakcje, indukuje powstawanie enzymów wątrobowych

Fenytoina - działania niepożądane

Ataksja, oczopląs, ból głowy, zaburzenia świadomości. Nudności wymioty, Wysypka, zaburzenia układu krwiotwórczego + niedobór wit. K i kw. foliowego. Zaburzenia rytmu serca (to też Ib!!!). Przerost dziąseł. Teratogenność. Nasila napoady typu absence.

Z czego wynika teratogenność wielu środków przeciwpadaczkowyc?

z zaburzenia funkcji hydrolazy epoksydowej - ważnego w detoksykacji środków zewnątrzpochodnych enzymu mikrosomalnego

Opisz płodowy zespół hydantoinowy

mikrocefalia, opóźnienie rozwoju psychomotorycznego, wady serca i gonad

Karbamazepina - działanie

Blok Na+ (Wykład: hamuje wychwyt i uwalnianie NA, nasila efektypostsynaptyczne GABA, wiąże się do rec. adenozynowego.)

Karbamazepina - budowa

zbliżona do Trójcyklicznych przeciwdepresantów

Karbamazepina - zastosowanie

Napady częściowe i wtórnie uogólnione (toniczno-kloniczne), neuralgie, normotymik.

Karbamazepina - farmakokinetyka

indukuje powstawanie enzymów wątrobowych => metabolizm samej siebie (i innych)

Karbamazepina - działania niepożądane

Związane z dawką. Dwojenie, zawroty głowy, mdłości, ataksja, zamazane widzenie. Anemia aplastyczna, z. Stevens-Johnson, agranulocytoza, trombocytopenia i inne zaburzenia obrazu krwi. Napady absence

Fenytoina i karbamazepina - farmakodynamika

łączą się z tym samym miejscem na kanałach sodowych => stosowanie razem bez sensu

Okskarbazepina - działanie i ogólna charakterystyka

Blok Na+. Podobna do karbamazpiny, ale bezpieczniejsza, powodująca mniejszy spadek funkcji poznawczych i mniej skuteczna. Ma aktywny metabolit

Fenobarbital (luminal) - działanie

Wydłużenie otwarcia GABA-A po połączeniu z GABA (wykład: blok Ca2+ typu L, blok AMPA)

Primidon

lek metabolizowany do fenobarbitalu i fenyletylmalonamidu. mechanizm ~fenytoiny > barbituranów. toksyczność jak fenobarbital

Fenobarbital - działania niepożądane

Sedacja, zaburzenia poznawcze (+ inne barbituranów) => rzadko stosowany

Fenobarbital - wskazania

padaczka u noworodków i niemowląt

Benzodiazepiny stosowane w padaczce

Klonazepam (najskuteczniejszy), diazepam. W książce też: klobazam, klorazepat, Lorazepam, Nitrazepam

Benzodiazepiny - mechanizm działania

Zwiększają częstość otwierania GABA-A pod wpływem GABA

Benzodiazepiny - zastosowanie

doraźnie, w celu przerawania ataku. Nie stosowane przewlekle, z wyjątkiem klonazepamu, z powodu miorelaksacji i sedacji.

Kwas walproinowy - działanie (3)

Nasila transmisję GABA, hamuje kanały Na+ (wiąże się w innym miejscu niż karbamazepina), blokuje kanały Ca2+ typu T (wykład: hamuje GAT-1, nasila przewodnictwo K+?)

Kwas walproinowy - działania niepożądane

wzrost wagi, wypadanie włosów, PCOS, zaburzenia miesiączkowania. jest teratogenny (powoduje wady cewy nerwowej, ale kwas foliowy bardzo pomaga w zapobieganiu, a sam efekt kwasu walproinowego jest dawkozależny, ryzyko wad rośnie jedynie nieznacznie do 1g/d, jest bardzo wysokie przy >=2g/d)

Tiagabina - działanie

hamowanie wychwytu zwrotnego GABA (głównie GAT1)

Wigabatryna - działanie

analog GABA => wiąże się z GABA-T => blokuje nieodwracalnie ten enzym => wzrost c GABA

Wigabatryna - działania niepożądane

zaburzenia widzenia (koloru niebieskiego, koncentryczne niedowidzenie), stąd rzadko stosowany (dzieci z ciężką, odporną na leczenie padaczką, jak np. zespół Lennoksa-Gastauta)

Gabapentyna - mechanizm działania

wiąże sie z podjednostą alfa i delta kanałów Ca2+ typu L => hamowanie wydzielania Glu. Hamuje kanały Na+ bramkowane napięciem. W niejasnym mechanizmie zwiększa stężenie GABA

Gabapentyna - zastosowanie

obecnie raczej neuropatie, ale ma rejestrację w padaczce

Gabapentyna - interakcje

gabapentyna jest dorze rozpuszczalna w wodzie i ze względu na to daje niewiele interakcji

Felbamat - działanie

Blok: Na+, Ca2+ typu L, NMDA

Felbamat - działania niepożądane

ciężka niewydolność wątroby (!!!) => wycofany

Felbamat - zastosowanie

ciężka padaczka częściowa, Zespół Lennox-Gastauta (działania niepożądane ograniczają!)

Etosuksymid - działanie

Hamowanie Ca2+ typu T we wzgórzu (wykład: przy dużym c Hamuje ATPazę Na/K, hamuje metabolizm oun, hamuje GABA-T)

Dimetadion - działanie

Hamowanie Ca2+ typu T we wzgórzu

Etosuksymid - zastosowanie

napady typu absence - z wyboru. Nie działa w GM (nie ma wpływu na Na+)

Etosuksymid - dznp

letargia i zmęczenie, ból głowy rumienie skóry, SLE?

Topiramat - działanie

pochodna fruktozy. Blok: Na+, Ca2+ typu L, AMPA. Zwiększenie częstości otwarcia GABA

Lamotrygnina - działanie

Blok Na+, hamowanie Ca2+ typu L, hamowanie uwalniania Glu i Asp

Lamotrygnina - działania niepożadane

zespół Stevens-Johnson

Zonisamid - działanie

Blok: Na+ i Ca2+ typu T. Ekstra: zwiększenie transmisji D i 5-HT, hamowanie anhydrazy węglanowej, przyłączenie do GABA (bez działania)

Levetiracetam

Hamuje Ca2+ typu N i słabo L

Losigamon

Aktywacja GABA-A, antagonizm kanałów Ca, słabo wpływa na kanały Na+

Pregabalina

Hamuje uwalnianie neurotransmiterów przez hamowanie kanałów Ca2+

Ramacemid

Blok Na+ i NMDA

Talampanel

blok AMPA;