Logika dla opornych roz. 2

Błąd formalny

błąd polegający na tym, że wniosek rozumowania nie wynika logicznie z przesłanek.

Błąd materialny

błąd polegający na użyciu we wnioskowaniu przynajmniej jednej fałszywej przesłanki.

Denotacja nazwy

(zakres nazwy) – zbiór wszystkich desygnatów danej nazwy. Przykładowo zbiór wszystkich studentów jest denotacją (zakresem) nazwy student.

Desygnat nazwy

obiekt oznaczany przez daną nazwę. Na przykład każdy z nas jest desygnatem nazwy człowiek.

Nazwa pusta

nazwa nie posiadająca ani jednego desygnatu. Na przykład centaur, jednorożec, człowiek o wzroście 3 m, żonaty kawaler itp.

Przesłanka mniejsza

przesłanka zawierająca termin mniejszy sylogizmu.

Przesłanka większa

przesłanka zawierająca termin większy sylogizmu.

Termin mniejszy sylogizmu

nazwa występująca jako podmiot we wniosku sylogizmu. Termin mniejszy oznacza się zwykle symbolem S.

Termin rozłożony

nazwa, o której całym zakresie (wszystkich desygnatach) jest mowa w zdaniu kategorycznym. W zdaniu S a P rozłożone jest S, w S e P zarówno S jak i P, w S o P – jedynie P. W zdaniu S i P żaden termin nie jest rozłożony.

Termin średni sylogizmu

nazwa nie występująca we wniosku sylogizmu, za to obecna w obu jego przesłankach. Termin średni oznacza się zwykle symbolem M.

Termin większy sylogizmu

nazwa występująca jako orzecznik sylogizmu. Termin większy oznacza się zwykle symbolem P.

Zdanie kategoryczne

zdanie mające jedną z następujących postaci (gdzie S i P reprezentują nazwy): każde S jest P, żadne S nie jest P, niektóre S są P, niektóre S nie są P.