|
質問 |
答え |
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
antyczne korzenie retoryki
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo boskie, też ‘właściwe postępowanie’; historycznie oznaczało wszelkie reguły, które łączono z funkcjonowaniem dawnej religii rzymskiej, w późniejszym okresie (od VI w p.n.e. oznaczało prawo sakralne)
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo świeckie, od VI w p.n.e. oznaczenie prawa świeckiego.
|
|
|
|
学び始める
|
|
ustwa, prawo pozytywne, prawo ustawowe; najwęższe znaczenie pojęcia prawa, pierwszym znaczeniem tego słowa była ustawa, prawo świeckie przyjęte w formie ustawy.
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
przeciw prawu boskiemu i ludzkiemu
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
wszelkimi środkami godziwymi i niegodziwymi
|
|
|
10. Ius est ars boni et aequi 学び始める
|
|
Prawo jest sztuką tego, co dobre i słuszne
|
|
|
11. Ius recipsit aequitatem 学び始める
|
|
prawo ma na względzie sprawiedliwość
|
|
|
12. Ius et fraus nonquam cohabitant 学び始める
|
|
Prawo i działanie podstępne nigdy nie współistnieją
|
|
|
13. Male iure nostro uti non debemus 学び始める
|
|
Nie powinniśmy źle korzystać z naszego prawa
|
|
|
14. Summum ius summa iniura 学び始める
|
|
szczyt prawa to szczyt bezprawia
|
|
|
15. Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi 学び始める
|
|
sprawiedliwość jest stałą i niezmienną wolą przyznania każdemu należnego mu prawa
|
|
|
16. Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere 学び始める
|
|
Nakazy prawa są następujące: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, każdemu oddać co mu się należy
|
|
|
17. Non omne quod licet honestum est 学び始める
|
|
Nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe
|
|
|
18. Ecclesia vivit lege Romana 学び始める
|
|
kościół żyje według prawa rzymskiego
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo naturalne, reguły odpowiadające rozumowi
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo rodów, reguły prawne, które porządkują relacje między suwerennymi państwami, prawo międzynarodowe, prawo rodów
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo obywatelskie, stworzone przez obywateli dla obywateli
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo powszechne, reguluje wspólne dla różnych krajów europejskich
|
|
|
|
学び始める
|
|
właściwe jest prawo kraju pochodzenia, prawo krwi
|
|
|
|
学び始める
|
|
właściwym porządkiem prawnym jest porządek kraju, w którym się znajdujemy, prawo ziemi
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
27. Publicum ius est quod ad statum rei romanae spectat, privatum quod ad singulorum utilitatem 学び始める
|
|
Prawem publicznym jest to, które dotyczy spraw państwa rzymskiego, prywatnym zaś to, które ma na względzie korzyść jednostek
|
|
|
28. Lex duodecim tabularum 学び始める
|
|
|
|
|
29. Fons publici privatique juris 学び始める
|
|
źródło całego prawa publicznego i prywatnego
|
|
|
30. Ius publicum privatorum pactis mutari non potest 学び始める
|
|
Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami osób prywatnych
|
|
|
31. Privatorum conventio iuri publico non derogat 学び始める
|
|
umowa prywatna nie uchyla prawa publicznego
|
|
|
|
学び始める
|
|
uprawnienia o charakterze bezwzględnym (czynność prywatna go nie zmienia i nie uchyla)
|
|
|
|
学び始める
|
|
uprawnienia o charakterze fakultatywnym/względnym (prywatna czynność może go zmienić i uchylić)
|
|
|
34. Ignorantia iuris nocet 学び始める
|
|
nieznajomość prawa szkodzi
|
|
|
35. Ignorantia juris non excusat 学び始める
|
|
nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem
|
|
|
36. Ignorantia legis neminem excusat 学び始める
|
|
nieznajomość prawa nie jest usprawiedliwieniem
|
|
|
37. Error iuris semper nocet? 学び始める
|
|
naruszenie prawa zawsze szkodzi?
|
|
|
38. Ius civile vigilantibus scriptum est 学び始める
|
|
Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych
|
|
|
39. Nec stultis solere succurri 学び始める
|
|
Nie należy przyzwyczajać głupich, że będzie im się zawsze przychodziło z pomocą
|
|
|
40. Iura vigilantibus, non dormientibus prosunt 学び始める
|
|
prawa służą osobom starannym, a nie drzemiącym
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo względem osoby (służy nazwaniu sytuacji, w której określone uprawnienie, w chwili kiedy już powstaje, jest skuteczne tylko przeciwko jednej, ściśle określonej osobie)
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo względem rzeczy (służy nazwaniu sytuacji, w której określone uprawnienie, w chwili kiedy już powstaje, przysługuje przeciwko nieokreślonemu kręgowi przedmiotów)
|
|
|
|
学び始める
|
|
uprawnienia o charakterze ogólnym
|
|
|
|
学び始める
|
|
uprawnienia o charakterze szczególnym
|
|
|
|
学び始める
|
|
uprawnienia do wniesienia apelacji
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
możliwość wniesienia zaskarżenia od wyroku karnego
|
|
|
|
学び始める
|
|
uprawnienia do strzeżenia/chronienia, uprawnienia do podjęcia działań w celu ochrony obywateli i interesów państwa
|
|
|
|
学び始める
|
|
uprawnienia do karcenia, państwo jest uprawnione do wymierzania kar
|
|
|
|
学び始める
|
|
uprawnienie do użycia siły zbrojnej (prawo miecza)
|
|
|
|
学び始める
|
|
uprawnienia do rozporządzania
|
|
|
|
学び始める
|
|
uprawnienia do posiadania/do faktycznego władania/korzystania z rzeczy
|
|
|
|
学び始める
|
|
uprawnienia do czerpania korzyści
|
|
|
54. Ius acquisitum = Ius quaesitum 学び始める
|
|
uprawnienia do nabycia czegoś
|
|
|
55. Dominus/ proprietarius 学び始める
|
|
|
|
|
56. Ius utendi et fruendi 学び始める
|
|
prawo do korzystania i pobierania korzyści z obiektu do którego mamy uprawnienia
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
59. Lex posterior derogat priori 学び始める
|
|
ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
|
|
|
60. Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali 学び始める
|
|
ogólna ustawa późniejsza nie uchyla wcześniejszej ustawy szczegółowej
|
|
|
61. Lex specialis derogat legi generali 学び始める
|
|
ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną
|
|
|
62. Lex superior derogat legi inferiori 学び始める
|
|
ustawa wyższa uchyla ustawę niższą
|
|
|
|
学び始める
|
|
ustawa patrzy w przyszłość, a nie w przeszłość, prawo nie działa wstecz = lex prospicit, non respicit
|
|
|
64. Cum lex in praeteritum quid indulget, in futurum vetat 学び始める
|
|
jeśli ustawa pobłaża czemuś co zdarzyło się w przeszłości, tego na przyszłość zakazuje
|
|
|
65. Civilista sine canonista parum valet, canonista sine civilista nihil 学び始める
|
|
cywilista bez kanonisty znaczy niewiele, kanonista bez cywilisty nic nie znaczy
|
|
|
66. Natura legis est disponere de futuro, no de praeterito 学び始める
|
|
naturą ustaw jest ustalanie odnośnie przyszłości, a nie przeszłości
|
|
|
67. Non omni consisteret peccatum, si interdictio non fuisset 学び始める
|
|
nie ma grzechu tam, gdzie nie było zakazu
|
|
|
68. Cessante ratione legis cessat ipsa lex 学び始める
|
|
Gdy ustaje przyczyna obowiązywania ustawy, traci moc sama ustawa
|
|
|
69. Lex iniusta non est lex 学び始める
|
|
ustawa niesłuszna nie jest ustawą
|
|
|
70. Inter arma silent leges 学び始める
|
|
wśród szczęku oręża milczą prawa
|
|
|
71. Nullum crimen sine lege 学び始める
|
|
nie ma przestępstwa bez ustawy
|
|
|
72. Nulla poena sine lege 学び始める
|
|
nie ma kary bez ustawy (formalna definicja przestępstwa)
|
|
|
73. Nullum crimen sine poena 学び始める
|
|
nie ma przestępstwa bez kary (publiczny charakter przestępstwa)
|
|
|
74. Benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur 学び始める
|
|
ustawy są właściwiej interpretowane, gdy zachowuje się ich ducha
|
|
|
75. Scire leges non hoc est verba larum tenere, sed vim ac potestatem 学び始める
|
|
Znać prawa to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania
|
|
|
76. In legibus magis simplicitas quam difficultas placet 学び始める
|
|
W prawie podoba się bardziej prostota niż zawiłość
|
|
|
77. Consuetudo est optima legum interpres 学び始める
|
|
Zwyczaj jest najlepszą wykładnią prawa
|
|
|
78. Ubi lex non distinquit, nec nos distinguere debemus = lege non distinguente nec nostrum 学び始める
|
|
tam, gdzie ustawa nie wprowadza rozróżnień nie powinniśmy my takich rozróżnień wprowadzać
|
|
|
|
学び始める
|
|
ustawa niedoskonała (brak sankcji)
|
|
|
80. Lex minus quam perfecta 学び始める
|
|
ustawa mniej niż doskonała (opatrzona sankcją ale nie pozbawiająca ważności czynności)
|
|
|
|
学び始める
|
|
ustawa doskonała (sankcja nieważności)
|
|
|
82. Lex plus quam perfecta 学び始める
|
|
ustawa bardziej niż doskonała (sankcja nieważności i kara)
|
|
|
83. Minus quam perfecta lex est, quae vetat aliquid fieri, et si factum sit, non rescindit, sed poenam iniungit ei, qui contra legem fecit 学び始める
|
|
Ustawa mądra jest to ustawa, która zakazuje czegoś, ale jeśli zostało dokonane, nie czyni nieważnym ale nakłada karę.
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo właściwe w danej sprawie
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo miejsca zamieszkania
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo prawo miejsca siedziby sądu
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo miejsca dokonania czynności
|
|
|
88. Lex loci celebrationis 学び始める
|
|
prawo miejsca dokonania aktu uroczystego (ceremonii)
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo miejsca, w którym została zawarta umowa
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
dobra majątkowe (majątek)
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
posiadanie/władztwo faktyczne
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawo do rzeczy cudzej/ ograniczone prawa rzeczowe
|
|
|
99. Obligatio / obligationes 学び始める
|
|
|
|
|
100. (...) hominum causa omne ius constitutum sit 学び始める
|
|
Wszelkie prawo winno być stanowione ze względu na człowieka
|
|
|
101. Nasciturus pro iam nato habetur quitiens de commodis eius agitur 学び始める
|
|
dziecko poczęte uważa się za już narodzone, o ile chodzi o jego korzyści
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
103. Matrimonium putativum 学び始める
|
|
małżeństwo mniemane, nieważne
|
|
|
104. Matrimonium legitimum 学び始める
|
|
małżeństwo wywołujące skutki prawne, zgodne z prawem, małżeństwo ważne
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
106. Ius quod ad personas pertinet 学び始める
|
|
prawo, które dotyczy osób
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
108. Maritus / vir/ vir + coniux 学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
110. Parentes / genitores 学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
pokrewieństwo krwi (spokrewniony
|
|
|
|
学び始める
|
|
powinowactwo (relacja pomiędzy jednym z małżonków, a krewnymi drugiego małżonka)
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
117. Mater semper certa est 学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
119. Pater est quem nuptiae demonstrat 学び始める
|
|
ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
|
|
|
120. Quia semper certa est, etiam si volgo conceperit: pater vero is est, quem nuptiae demonstrant. (...) 学び始める
|
|
ponieważ ta zawsze jest pewna, nawet jeśli pocznie nie z prawego łoża, ojciec jest zaś to ten, na którego wskazuje małżeństwo
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
123. Pater semper incertus 学び始める
|
|
Ojciec jest zawsze niepewny
|
|
|
124. Obligatio est vinculum iuris, quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iuria 学び始める
|
|
zobowiązanie jest węzłem prawnym, który zmusza nas do świadczenia czegoś zgodnie z prawami naszego państwa
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
127. Obligatio ex contractu 学び始める
|
|
zobowiązanie umowne (dwie strony umówiły się na określone świadczenia)
|
|
|
128. Obligatio ex delicto 学び始める
|
|
zobowiązanie z czynu niedozwolonego (zobowiązanie deliktowe)
|
|
|
129. Obligatio quasi ex contractu 学び始める
|
|
zobowiązanie jak gdyby z zobowiązania umownego (np. spłata nadwyżkowej raty kredytu, bezpodstawne wzbogacenie)
|
|
|
130. Obligatio quasi ex delicto 学び始める
|
|
zobowiązanie jak gdyby z czynu niedozwolonego (np. gdy mój pies pogryzł jakąś osobę)
|
|
|
|
学び始める
|
|
zobowiązanie z mocy samego prawa
|
|
|
|
学び始める
|
|
zobowiązanie naturalne (zobowiązanie za którym nie stoi przymus porządku prawnego)
|
|
|
|
学び始める
|
|
zobowiązanie cywilne (jest to takie zobowiązanie, którego spełnienia można domagać się na drodze sądowej)
|
|
|
134. Obligatio in solidum 学び始める
|
|
solidarność niewłaściwa (po stronie zobowiązanej występuje kilku dłużników, z których każdy może spełnić świadczenie co uwalnia pozostałych)
|
|
|
|
学び始める
|
|
zobowiązanie podzielone na części
|
|
|
|
学び始める
|
|
przyczyna prawna (to cel społecznogospodarczy, od którego istnienia określony porządek prawny uzależnia skuteczność oświadczenia woli)
|
|
|
137. Causa obligandi vel acquirendi 学び始める
|
|
celem jest nabycie prawa lub innej korzyści majątkowej przez dokonującego przysporzenia
|
|
|
|
学び始める
|
|
składający oświadczenie zmierza do rozwiązania węzła obligacyjnego (zwrot pożyczki)
|
|
|
|
学び始める
|
|
składający oświadczenie woli zmierza do bezpłatnego dokonania przysporzenia majątkowego na rzecz kontrahenta (darowizna)
|
|
|
140. Iusta causa traditionis 学び始める
|
|
słuszna podstawa przeniesienia posiadania (dotychczasowy posiadacz przekazuje własność nowemu posiadaczowi przeniesienie odbywa się w oparciu o akceptowalną przez prawo podstawę)
|
|
|
141. Iusta causa possidendi 学び始める
|
|
słuszna/godziwa przyczyna objęcia w posiadanie (podstawa do wejścia w posiadanie przez zasiedzenie)
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
145. Culpa in custodiendo 学び始める
|
|
wina w nadzorze (możliwość przypisania odpowiedzialności za czyny innych osób odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez zwierzęta, dzieci)
|
|
|
|
学び始める
|
|
wina w wyborze (np. odpowiedzialność za winy podwykonawców)
|
|
|
|
学び始める
|
|
sytuacja w której sprawca, wyraził szkodę, chociaż tej szkody nie chciał wyrządzić; wina nieumyślna
|
|
|
|
学び始める
|
|
zły zamiar, podstęp (sprawca który chce wyrządzić szkodę
|
|
|
|
学び始める
|
|
grube niedbalstwo (niezrozumienie tego, co wszyscy rozumieją)
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
niedołożenie staranności takiej, jak w swoich własnych sprawach
|
|
|
|
学び始める
|
|
porównanie staranności sprawcy szkody, z jakąś hipotetyczną starannością jakiej należałoby dołożyć
|
|
|
153. Culpa in contrahendo 学び始める
|
|
niestaranność w fazie zawierania/negocjowania umowy (np. rozpoczęcie negocjacji bez zamiaru zawarcia umowy)
|
|
|
|
学び始める
|
|
popełnienie czynu w sposób zaplanowany
|
|
|
|
学び始める
|
|
popełnienie czynu w sposób raptowny (nie planował, ale uczynił)
|
|
|
|
学び始める
|
|
zamiar następczy (podjęcie działania w celu osiągnięcia rezultatu i w czasie jego realizacji dokonanie rzeczy, które nie były planowane)
|
|
|
|
学び始める
|
|
zamiar bezpośredni (ktoś podjął działanie, zmierzające bezpośrednio do wywołania określonego nagannego lub przestępnego skutku)
|
|
|
|
学び始める
|
|
zły zamiar zabarwiony (używany, żeby wskazać, iż nagannemu działaniu sprawcy towarzyszyło jakieś szczególne zabarwienie emocjonalne)
|
|
|
|
学び始める
|
|
zamiar ewentualny (sprawca wie, że jego działanie może wywołać określony skutek i on się z nim godzi podpala dom wiedząc, że są w nim osoby, które nie mogę go samodzielnie opuścić)
|
|
|
160. Volenti non fit iniuria 学び始める
|
|
Chcącemu nie dzieje się krzywda
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
przypadek nadzwyczajny (czysto losowy)
|
|
|
|
学び始める
|
|
przypadek mieszany (kiedy szkoda jest następstwem zdarzenia losowego, ale jest ona następstwem niedbalstwa)
|
|
|
164. Casus a nullo praestantur 学び始める
|
|
za zdarzenie z powodu przypadku nikt nie jest zobowiązany do świadczenia (od nikogo nie można domagać się odszkodowania)
|
|
|
165. Casus sentit dominus 学び始める
|
|
zdarzenie przypadkowe dotyka właściciela (konsekwencje zdarzeń przypadkowych ponosi właściciel)
|
|
|
166. Vis maior / vis absoluta / vis 学び始める
|
|
|
|
|
167. vis cui humana infirmitas resistere non potest 学び始める
|
|
siła, której ludzka słabość nie może się oprzeć
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
ryzyko dłużnika (ryzyko ponosi dłużnik)
|
|
|
|
学び始める
|
|
ryzyko w okresie zwłoki (zwłoka nie wykonała swoich obowiązków)
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
rzeczywisty uszczerbek majątkowy
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika
|
|
|
|
学び始める
|
|
sytuacja kiedy dłużnik za zgodą wierzyciela świadczy mu coś innego niż wynika z treści zobowiązania
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika względem rzeczy (czy świadczył to co powinien świadczyć)
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika względem czasu (czy we właściwym czasie wykonał zobowiązanie)
|
|
|
|
学び始める
|
|
prawidłowe wykonanie zobowiązania przez dłużnika względem miejsca (czy we właściwym miejscu wykonał zobowiązanie)
|
|
|
181. Obligatio alternativa 学び始める
|
|
zobowiązanie alternatywne/przemienne; zobowiązanie, którego wykonanie polega na tym, że dłużnik może spełnić jedno z kilku alternatywnych świadczeń
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
183. Facultas alternativa 学び始める
|
|
upoważnienie przemienne; polega na tym, że dłużnik może zwolnić się od swojego zobowiązania, spełniając inne świadczenie
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
185. Mora debitoris = mora solvendi 学び始める
|
|
zwłoka dłużnika (określa sytuacje, kiedy dłużnik nie wykonał zobowiązania w prawidłowo ustalonym terminie)
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
zwłoka wynika z samego stanu rzeczy (z treści umowy wynika, kiedy dane świadczenie ma być wykonane i automatycznie jeśli nie zostanie wykonane to bez wezwania ma miejsce zwłoka)
|
|
|
188. Fur semper moram facere videtur 学び始める
|
|
Złodziej postrzegany jest zawsze jako będący w zwłoce
|
|
|
189. Perpetuatio obligationis 学び始める
|
|
dosł. Uwiecznienie zobowiązania
|
|
|
190. Mora creditoris = mora accipienti 学び始める
|
|
zwłoka wierzyciela = zwłoka przyjmującego
|
|
|
191. Utile per inutile non vitiatur 学び始める
|
|
to, co jest skuteczne, nie doznaje uszczerbku ze strony tego, co jest nieskuteczne (Dotyczy problemu częściowej nieważności czynności prawnej. Częściowa nieważność czynności nie powoduje całkowitej nieważności te czynności)
|
|
|
192. Quod ab initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere 学び始める
|
|
To, co od początku jest wadliwe, nie może być uzdrowione z upływem czasu
|
|
|
193. Ratihabitio mandato comparatur 学び始める
|
|
potwierdzenie równa się zleceniu
|
|
|
194. Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis 学び始める
|
|
Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, lecz wykonanie przymusowe
|
|
|
195. Contractus bilateralis 学び始める
|
|
umowa dwustronna (wyraźnie rozdzielamy dwie strony o odmiennych interesach)
|
|
|
196. Contractus multilateralis 学び始める
|
|
umowa wielostronna (np. umowa spółki prawa cywilnego)
|
|
|
197. Contractus innominatus 学び始める
|
|
brak zaskarżalności w prawie rzymskim
|
|
|
198. Contractus vitalitus 学び始める
|
|
umowa aż do śmierci jednej ze stron, umowa dożywotnia
|
|
|
199. Essentialia contractus 学び始める
|
|
przedmiotowo istotne składniki treści kontraktu
|
|
|
200. Naturalia contractus 学び始める
|
|
przedmiotowo przedmiotowo nieistotne składniki treści kontraktu, powinny się znaleźć w jej treści, jednakże jeśli strony ich do tej treści nie włączą czynność jest ważna, a brakujące elementy można ustalić na podstawie np. zasad współżycia społecznego
|
|
|
201. Accidentalia contractus 学び始める
|
|
nie wpływają na istotę kontraktu (np. na to, czy daną umowę uznamy za umowę sprzedaży czy najmu), jednakże mocą woli stron zostały podniesione do rangi istotnych (np. termin, warunek, polecenie).
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
203. Rebus sic stantibus [omnis contractus intellegitur] 学び始める
|
|
dosł. ‘ponieważ sprawy przybrały taki obrót’ każda umowa jest pojmowana jako obowiązująca tylko w danych oznaczonych warunkach; wszelkie umowy są rozumiane w określonym stanie rzeczy
|
|
|
204. Impossibilium nulla obligatio est 学び始める
|
|
Nie ma zobowiązania, gdy [świadczenie] jest niemożliwe
|
|
|
205. Ex maleficio non oritur contractus 学び始める
|
|
Kontrakt nie rodzi się z czynu bezprawnego
|
|
|
206. Contractus stricti iuris 学び始める
|
|
umowa ścisłego prawa (przy której wykonaniu rygorystycznie trzymamy się treści umowy ustalonej przez strony umowy)
|
|
|
207. Contractus bonae fidei 学び始める
|
|
umowa dobrej wiary (charakteryzuje się tym, że przy ustalaniu ich treści sąd ma pole swobodnej oceny)
|
|
|
|
学び始める
|
|
dobra wiara (zasady współżycia społecznego)
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
210. Venire contra factum proprium nemini licet 学び始める
|
|
nie wolno występować przeciwko temu, co wynika z własnych czynów
|
|
|
211. Tu patere legem quam fecisti 学び始める
|
|
powinieneś przestrzegać prawa, które uczyniłeś
|
|
|
212. Turpitudinem suam allegans nemo audiatur 学び始める
|
|
Powołujący się na własny występek nie będzie wysłuchany
|
|
|
213. Dolo facit qui petit quod redditurus est 学び始める
|
|
Działa podstępnie ten, kto żąda tego, co będzie musiał zwrócić
|
|
|
214. In conventionibus contrahentium voluntas potius quam verba spectanda sunt 学び始める
|
|
W umowach bardziej uwzględnia się zamiar stron, niż dosłowne brzmienie
|
|
|
215. In ambiguitas contra stipulatorem 学び始める
|
|
wątpliwości tłumaczy się na niekorzyść tego, kto złożył oświadczenie w sposób niejasny
|
|
|
216. In contractibus tacite insunt, quae sunt moris et consuetudinis 学び始める
|
|
w umowach zawierają się milcząco także wymagania wynikające z obyczajów i zwyczaju
|
|
|
|
学び始める
|
|
uprawnienie właściciela do tego aby inne osoby zaniechały takich zachowań, które stanowią zakłócenie spokojnego korzystania z jego własności
|
|
|
|
学び始める
|
|
skarga wydobywcza (uprawnienie właściciela do odebrania jego rzeczy od każdego kto nią faktycznie włada bez uzasadnienia prawnego do wydobycia)
|
|
|
219. Superficies solo cedit 学び始める
|
|
to, co znajduje się na powierzchni, przypada gruntowi
|
|
|
220. Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet 学び始める
|
|
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, niż sam posiada
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
zamiar polegający na traktowaniu rzeczy jako swojej
|
|
|
|
学び始める
|
|
materialne władanie rzeczą
|
|
|
226. Bonae fidei possessor 学び始める
|
|
posiadacz w dobrej wierze (ten, który wszedł w faktyczne władanie w usprawiedliwionym przekonaniu, że nie narusza niczyich uprawnień)
|
|
|
227. Malae fidei possesor 学び始める
|
|
posiadacz w złej wierze (ten, który wszedł w faktyczne władanie wiedział, że narusza czyjeś uprawnienia)
|
|
|
228. Melior est condicio possidentis 学び始める
|
|
w jednakowej sytuacji lepsza jest pozycja posiadacza
|
|
|
229. Mala fides supervieniens non nocet 学び始める
|
|
późniejsza zła wiara nie szkodzi (jeżeli ktoś jest posiadaczem w dobrej wierze, a później dowiedział się, że narusza cudze uprawnienia, to nadal jest posiadaczem danej rzeczy sytuacja charakterystyczna dla nieruchomości, w szczególności dla zasiedzenia)
|
|
|
230. Mala fides superveniens nocet 学び始める
|
|
późniejsza zła wiara szkodzi (charakterystyczne dla ruchomości)
|
|
|
231. Servitus in faciendo consistere nequit 学び始める
|
|
służebność nie może polegać na działaniu
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
233. Servitutibus civiliter utendum est 学び始める
|
|
służebności należy wykonywać oględnie
|
|
|
234. Nulli res sua servit 学び始める
|
|
nie można mieć służebności na własnej rzeczy
|
|
|
|
学び始める
|
|
powołanie do dziedziczenia oparte na testamencie
|
|
|
|
学び始める
|
|
dziedziczenie beztestamentowe (dziedziczenie ustawowe)
|
|
|
|
学び始める
|
|
dziedziczenie przeciwtestamentowe (dziedziczenie przez osoby najbliższe spadkodawcy, które zostały pominięte w testamencie zachowek)
|
|
|
238. Hereditas nihil aliud est, quam successio in universum ius quod defunctus habuerit 学び始める
|
|
spadkobranie to nic innego niż sukcesja w całość praw zmarłego
|
|
|
239. Nemo pro parte testatus, pro parte intestatus decedere potest 学び始める
|
|
Nikt nie może umrzeć pozostawiając dziedzica do części spadku, część zaś beztestamentowo
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
241. Testamentum allographum 学び始める
|
|
testament alograficzny (testament sporządzony ustnie w obecności świadków)
|
|
|
242. Testamentum holographum 学び始める
|
|
testament holograficzny (testament pisemny sporządzony w całości własnoręcznie)
|
|
|
|
学び始める
|
|
testament, który utracił prawną skuteczność (testament nieważny)
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
245. Ambulatoria (enim) est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum 学び始める
|
|
zmienna jest (zatem) wola zmarłego aż do samego kresu życia
|
|
|
246. Falsa demonstratio non nocet 学び始める
|
|
fałszywe oznaczenie nie szkodzi
|
|
|
|
学び始める
|
|
uprawnienia władcze (magistratury rzymskie, wojskowość), ale też struktura polityczna, władająca na wielkim obszarze terytorialnym
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
sąd, ale też wyrok, proces
|
|
|
|
学び始める
|
|
administracja (pomoc; służebny charakter)
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
253. Actor sequitur forum rei 学び始める
|
|
powód idzie za sądem pozwanego
|
|
|
254. Forum est ubi domicilium est 学び始める
|
|
miejscem sporu jest sąd miejsca zamieszkania (pozwanego)
|
|
|
255. Cognitio extra ordinem 学び始める
|
|
proces rzymskokanoniczny, proces cywilny, proces inkwizycyjny, proces mieszany
|
|
|
256. Nemo iudex sine actore 学び始める
|
|
nie ma sędziego bez powoda (nie prowadzi się postępowania jeśli nie została złożona skarga)
|
|
|
257. Actiones semel inclusae judicio salvae permanent /lis pendens 学び始める
|
|
skargi raz wytoczone powodują stan sprawy zawisłej
|
|
|
258. Actio quaelibet in via sua 学び始める
|
|
każda skarga ma właściwą sobie drogę (jest rozpatrywana samodzielnie)
|
|
|
259. Actio personalis moritur cum persona 学び始める
|
|
roszczenie o charakterze ściśle osobistym wygasa ze śmiercią osoby której dotyczy
|
|
|
260. Delicta perentium liberis non nocent 学び始める
|
|
przestępstwa rodziców nie szkodzą dzieciom (karne tez)
|
|
|
261. Actio semel extincta non reviviscit 学び始める
|
|
roszczenie raz wygasłe nie odżywa
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
nie dwa razy za to samo (zakaz powtórnego karania)
|
|
|
264. Res iudicata pro veritate accipitur 学び始める
|
|
prawomocny wyrok przyjmuje się jako prawdę (wiążące)
|
|
|
265. Actor non condemnatur 学び始める
|
|
powód nie może być zasądzony
|
|
|
266. Nemo tenetur seipsum accusare 学び始める
|
|
nikt nie jest zobowiązany do oskarżenia samego siebie
|
|
|
267. Actori incumbit probatio 学び始める
|
|
Na powodzie spoczywa ciężar dowodu
|
|
|
268. Actori incumbit onus probandi 学び始める
|
|
ciężar dowodu spoczywa na powodzie
|
|
|
269. Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat 学び始める
|
|
ciężar dowodu spoczywa na tym kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza
|
|
|
270. Reus exceptiendo fit actor 学び始める
|
|
podniesienie przez pozwanego zarzutu czyni go powodem
|
|
|
271. Reus in exceptione actor est 学び始める
|
|
pozwany w zakresie podniesionego zarzutu jest powodem (tj. na nim spoczywa ciężar dowodu)
|
|
|
272. Non debet actori licere, quod reo non permittur 学び始める
|
|
Powodowi nie wolno tego, na co nie pozwala się pozwanemu
|
|
|
273. Audiatur et altera pars 学び始める
|
|
należy wysłuchać także drugiej strony
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
275. Ubi ius ibi remedium 学び始める
|
|
gdzie prawo, tam i środek (do jego realizacji)
|
|
|
276. Iudicis est ius dicere, non dare 学び始める
|
|
zadaniem sędziego jego stosowanie a nie tworzenie prawa
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
279. Iudicium non debet esse illusorium 学び始める
|
|
wyrok nie powinien być pozorny
|
|
|
280. Nemo est iudex in propria causa 学び始める
|
|
Nikt nie jest sędzią we własnej sprawie
|
|
|
281. Nemo iudex sine actore 学び始める
|
|
Nie ma sędziego bez powoda
|
|
|
282. Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat 学び始める
|
|
Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza
|
|
|
|
学び始める
|
|
w razie wątpliwości na korzyść oskarżonego
|
|
|
284. In dubio semper id, quod minus est, debetur 学び始める
|
|
w wypadku wątpliwości, wymagane jest to co mniejsze
|
|
|
285. Iudex non dedit plus, quam quod petens ipse requirit / ne ultra petita 学び始める
|
|
sędzia nie może zasądzić ponad żądanie powoda
|
|
|
286. Reformatio in peius iudici apellatio non licet 学び始める
|
|
Sądowi apelacyjnemu nie wolno zmienić wyroku na niekorzyść zasądzonego
|
|
|
287. Reformationis in peius 学び始める
|
|
pogorszenie sytuacji skazanego w wyniku wyroku zapadłego w postępowaniu odwoławczym
|
|
|
288. Ubi societas, ibi ius 学び始める
|
|
gdzie społeczeństwo, tak i prawo (różne źródła antyczne)
|
|
|
289. Auctoritas, non veritas facit legem 学び始める
|
|
władza a nie prawda jest źródłem prawa
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
291. Fortior est custodia legis quam hominis 学び始める
|
|
silniejsza jest ochrona prawna niż ludzka
|
|
|
292. De minimis non curat praetor 学び始める
|
|
pretor (władza) nie zajmuje się błahostkami
|
|
|
293. De minimis non curat lex 学び始める
|
|
prawo nie zajmuje się błahostkami (forma anglosaska)
|
|
|
294. Iustitia nemini neganda 学び始める
|
|
nikomu nie należy odmawiać sprawiedliwości
|
|
|
295. Nulla taxatio sine representatione 学び始める
|
|
nie ma opodatkowania bez demokratycznego umocowania
|
|
|
296. Fiscus sepmer locuples solvendo 学び始める
|
|
skarb państwa jest zawsze wypłacalny
|
|
|
297. In tributis non admittur compensatio 学び始める
|
|
w przypadkach długów podatkowych nie dopuszcza się potrącenia
|
|
|
298. Quod semel sumpsit, fiscus numquam reddit 学び始める
|
|
skarb państwa nigdy nie oddaje tego, co raz przyjął
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
cel prawa, porządku prawnego
|
|
|
302. Ratio legis est anima legis 学び始める
|
|
sens ustawy jest jej duszą
|
|
|
303. Nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse habet 学び始める
|
|
nikt nie może przenieść na drugą osobę więcej praw, aniżeli sam posiada
|
|
|
304. Accessio cedit principali 学び始める
|
|
rzecz przyłączona dzieli los rzeczy głównej
|
|
|
305. Ambiguitas contra stipulatorem 学び始める
|
|
sformułowania dwuznaczne rozumieć należy przeciw składającemu oświadczenie
|
|
|
306. Ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum 学び始める
|
|
Wola spadkodawcy może być zmieniona aż do ostatniego tchnienia
|
|
|
307. Dies interpelat pro homine 学び始める
|
|
termin wzywa za człowieka
|
|
|
308. Dolus omnimodo puniatur 学び始める
|
|
podstęp jest karany w każdym przypadku
|
|
|
309. Emptio tollit locatum 学び始める
|
|
|
|
|
310. In contractibus tacite insunt, quae sunt moris et consuetudinis 学び始める
|
|
w umowach jest milcząco zawarte to, co stanowi zwyczaj i obyczaj
|
|
|
311. Male iure nostro uti non debemus 学び始める
|
|
nie powinniścmy źle używać naszego prawa
|
|
|
312. Melior est condicio posidentis 学び始める
|
|
lepsza jest pozycja posiadacza
|
|
|
313. Qui tacet, consentire videtur ubi loqui potuit et debuit 学び始める
|
|
Kto milczy, ten zdaje się zgadzać gdy ktoś mógł i powinien był mówić
|
|
|
314. Semel heres semper heres 学び始める
|
|
kto raz zostanie dziedzicem pozostaje nim na zawsze
|
|
|
315. Tutor rem pupili emere non potest 学び始める
|
|
opiekun nie może nabyć rzeczy osoby poddanej jego opiece
|
|
|
316. Vim vi repellere licet 学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
cesja, przeniesienie wierzytelności
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
delikt, czyn niedozwolony
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
|
学び始める
|
|
|
|
|
