質問 |
答え |
iurisdictio voluntaria 学び始める
|
|
jurysdykcja dobrowolna, można wybrać sąd kompetentny do rozpatrzenia sprawy np. w sądach polubownych
|
|
|
lex fori processualis 学び始める
|
|
prawo obowiązujące w miejscu siedziby sądu
|
|
|
iudicum-actus trium personarum 学び始める
|
|
sąd(wyrok) - czynność, działanie, postępowanie trzech osób: sędziego (iudex vel arbiter), powoda (actor), pozwanego (reus)
|
|
|
audiatur et altera pars 学び始める
|
|
należy wysłuchać także drugiej strony, zasada kontradyktaryjności.
|
|
|
domini litis 学び始める
|
|
dysponenci procesu, strony decydujące o tym czy proces się odbędzie, czy też nie
|
|
|
nemo iudex sine actore 学び始める
|
|
Nie ma procesu bez powództwa.
|
|
|
vigilantibus iura sunt scripta 学び始める
|
|
prawo jest tworzone dla zainteresowanych (troszczących się)
|
|
|
ne eat iudex ultra petita partium 学び始める
|
|
Niech sędzia nie wychodzi poza to czego strony się domagają.
|
|
|
ante litem natam 学び始める
|
|
to co się dzieje przed powstaniem procesu
|
|
|
post litem natam 学び始める
|
|
to co się dzieje po wszczęciu procesu
|
|
|
qui rem in iudicum ducit 学び始める
|
|
ten, który wnosi sprawę do sądu [powód]
|
|
|
contra quem res in iudicum deducitur 学び始める
|
|
pozwanym jest ten, przeciw któremu sprawa została postawiona przed sądem
|
|
|
legitimatio ad causam 学び始める
|
|
(procesowa) do konkretnej sprawy; uprawnienia danej osoby do wystepowania w procesie w charakterze strony procesowej w konkretnej sprawie
|
|
|
legitimatio ad processus 学び始める
|
|
uprawnienie do prowadzenia procesu
|
|
|
successio mortis causa 学び始める
|
|
następstwo procesowe jako rezultat śmierci
|
|
|
successio inter vivos 学び始める
|
|
sukcesja wynikła z czynności prawnej
|
|
|
res iudicata- inter partes 学び始める
|
|
rzecz (sprawa) osądzona - między stronami
|
|
|
res inter alios gesta 学び始める
|
|
sprawa, która miała miejsce między osobami trzecimi
|
|
|
ad quem 学び始める
|
|
|
|
|
post quem 学び始める
|
|
|
|
|
prorogatio fori 学び始める
|
|
przedłużenie kompetencji (właściwości) sądu
|
|
|
prorogatio iurisdictionis 学び始める
|
|
|
|
|
negatio per positionem alterius 学び始める
|
|
zaprzeczenie poprzez przedstawienie swego stanowiska o przeciwnej tresci
|
|
|
exceptiones peremptoriae 学び始める
|
|
zarzuty peremptoryjne - uniemożliwiające powodowi skuteczne dochodzenie roszczenia (trwałe); np. przedawnienie
|
|
|
exceptiones dilatoriae 学び始める
|
|
zarzuty dylatoryjne - odraczające na pewien czas żądanie powoda (przejściowe); np. zwłoka, niewłaściwość sądu
|
|
|
exceptiones declinatoriae 学び始める
|
|
zarzuty zwalniające pozwanego od sporu, od odpowiedzi
|
|
|
exceptiones non sunt extendendae 学び始める
|
|
zarzutów procesowych nie należy interpretować rozszerzająco
|
|
|
replicatio 学び始める
|
|
|
|
|
duplicatio 学び始める
|
|
|
|
|
onus proferendi 学び始める
|
|
obowiązek wniesienia dowodu- przytoczenia twierdzeń- dla uczestników
|
|
|
onus probandi 学び始める
|
|
|
|
|
ei incumbit probatio qui dicit non qui negat 学び始める
|
|
tego obciąza ciezar dowodu, kto twierdzi, nie tego kto zaprzecza
|
|
|
ne bis in idem 学び始める
|
|
sprawa, która nie może być ponownie sądzona
|
|
|
sententia facit ius inter partes 学び始める
|
|
Wyrok tworzy prawo między stronami
|
|
|
votum separatum 学び始める
|
|
oddzielne (odrębne) zdanie
|
|
|
reformatio in peius 学び始める
|
|
Wyrok sądu drugiej instancji nie powinien być surowszy niż wyrok sądu pierwszej instancji. Odwołanie nie powinno pogorszyć sytuacji podsądnego.
|
|
|
de minimis non curat praetor 学び始める
|
|
Błahostkami władza się nie zajmuje
|
|
|
error in iudicando 学び始める
|
|
błąd materialny w osądzeniu
|
|
|
error in procedendo 学び始める
|
|
błąd proceduralny w przebiegu procesu
|
|
|
iudex inhabilis 学び始める
|
|
sędzia wyłączony z mocy ustawy np. ze względu na więzy krwii
|
|
|
iudex suspectus 学び始める
|
|
sędzia wyłączony na wniosek jednej ze stron postępowania
|
|
|
absolutio ab instantia 学び始める
|
|
uwolnienie od rozpatrzenia sprawy np. gdy powód nie stawi się w sądzie to pozwany zostaje zwolniony
|
|
|
professio iuris 学び始める
|
|
wyznanie prawa, oświadczenie strony co do tego, jakim prawem się posługuje w związku z zasadą personalności prawa
|
|
|
ad litis ordinationem 学び始める
|
|
kwestia proceduralna; istotna z punktu widzenia prowadzenia procesu
|
|
|
ad litem decidendam 学び始める
|
|
przepisy dotyczące materii sprawy
|
|
|