AW: WOS 1: Źródła Prawa, Konstytuacjonalizm, Sejm i Senat

Podaj przykład demokracji bezposredniej:

Starożytne Ateny; V w.p.n.e

Kto mógł sprawować władzę bezpośrednią w Starożytnych Atenach?

Władzę bezpośrednią w Starożytnych Atenach mogli sprawować jedynie mężczyźni po 21 roku zycia i jedynie wolni obywatele Aten.

Kto sprawował władzę w Starożytnych Atenach?

Rada 500 Urzędy Zgromadzenie ludowe

KOgo określano terminem IDIOT?

IDIOT to w S. A. osoba która nie chciała sprawować władzy.

Kto decydował o prawie w demokracji?

W demokracji o prawie decydowało Zgromadzenie Ludowe.

Gdzie i kiedy powstał 2 parlament?

Drugi parlament powstał we Francji w 1302 r.- Stany Generalne

Co określano terminem "Stany Generalne"?

Stany Generalne– zgromadzenie reprezentujące przedstawicieli 3 stanów: szlachty, duchowieństwa i stanu trzeciego, czyli reszty społeczeństwa we Francji, zwoływane jako doradczy organ króla, zwłaszcza w sprawach ustalania podatków.

Kiedy uchwalono Deklarację Stanów Zjednoczonych?

Deklarację Stanów Zjednoczonych uchwalono 4 lipca 1776 roku.

Dlaczego Deklaracja Praw Wirginii jest ważna?

Deklaracja Praw Wirginii jest aktem o tyle ważnym, że w sposób jasny i bezsporny określała prawo wyborcze, jako równe dla wszystkich wolnych obywateli.

Co to jest konstytucjonalizm?

Konstytucjonalizm to rządy prawa podległe ustawie zasadniczej, którą jest konstytucja. Współcześnie terminem "konstytucjonalizm" określa się ustrój państwowy oparty na pisanej konstytucji.

Podaj przykład demokracji bezpośredniej

Starożytne Ateny V w.p.n.e

Kto mógł sprawować władzę bezpośrednią w Starożytnych Atenach?

Tylko mężczyźni po 21 roku zycia i jedynie wolni obywatele Aten.

Kto sprawował władzę w Atenach?

Rada 500 i Urzędy i Zgromadzenie ludowe

Kogo określano terminem IDIOT?

Idiot to w S. A. osoba która nie chciała sprawować władzy.

Co zawdzięczamy Republice Rzymskiej?

Republice Rzymskiej zawdzięczamy prawo.

Jakim terminem Cyceron określił ustrój Rzymski?

Cyceron określil ustrój Rzymski jako usrój mieszny.

Kto decydował o prawie w monarchii?

W monarchii o prawie decydował konsul.

Kto decydował o prawie w oligarchii?

W oligarchii o prawie dycedował senat.

Jak wygladała władza w monarchciach stanowych?

Nastąpił podział na szlachtę, duchowieństwo i resztę społeczeństwa. W monarchiach stanowych zarządzał król, jednak najniższe stany domagały się władzy, tak powstały przedstawicielstwa stanowe- parlament.

Gdzie i kiedy powsał pierwszy parlament?

Pierwszy parlament powsał w W. Brytanii w 1265 r.

Gdzie i kiedy powstał 2 parlament?

Drugi parlament powstał we Francji w 1302 r.- Stany generalne

Co to są Stany generalne?

Stany Generalne– zgromadzenie reprezentujące przedstawicieli 3 stanów: szlachty, duchowieństwa i stanu trzeciego, czyli reszty społeczeństwa we Francji, zwoływane jako doradczy organ króla, zwłaszcza w sprawach ustalania podatków.

Kiedy i kto proponawał nowe ustroje?

W XVIII w - oświecnie, filozofowie: Rousseu, Wolter, Monteskiusz proponowali nowe ustroje.

Kiedy uchwalono Deklarację Praw Wirginii?

Deklaracja Praw Wirginii została uchwalona 12 czerwca 1776 roku Została ona napisana przez George'a Masona i opierała się na zasadach wyznawanych przez Johna Locke'a, zgodnie z którymi prawa człowieka stanowią fundament istnienia państwa.

Dlaczego Deklaracja Praw Wirginii jest ważna?

Deklaracja Praw Wirginii jest aktem o tyle ważnym, że w sposób jasny i bezsporny określała prawo wyborcze, jako równe dla wszystkich wolnych obywateli, co w poszczególnych byłych koloniach, nie nazywanych jeszcze stanami[1] nie było takie oczywiste.

Jaką władzę mają Sejm i Senat

Sejm i Senat mają władzę ustawodawczą (legislatywa)

Jaką rolę pełni PREZYDENT w państwie?

Prezydent pełni w państwie rolę reprezentacyjną.

Co to jest ordynacja wyborcza?

Ordynacja wyborcza określa sposób przeprowadzenia wyborów, kampanii wyborczych, sposób liczenia głosów i wyłaniania zwycięzcy.

Co to jest MANDAT wyborczy?

Mandat oznacza pełnomocnictwo do sprawowania urzędu obywatelskiego.

Jak brzmi 5-przymiotnikowe prawo wyborcze do Sejmu?

5-cio przymiotnikowe prawo wyborcze: 1 powszechny 2 równy 3 bezpośredni 4 tajny 5 proporcjonalny

Kto wybiera przedstawicieli do sejmu i sentatu?

Przedstawicieli do sejmu i senatu wybierają partie wyborcze i komitety wyborcze.

Kto ogłasza wybory do sejmu i senatu?

Wybory do sejmu i senatu ogłasza prezydent.

5-PPW: POWSZECHNOŚĆ - na czym polega?

5-PPW POWSZECHNE dzieli się na czynne i bierne. Do czynnego głosowania ma prawo osoba, która ukończyła 18 lat. Ma prawo kandydować. Bierne głosowanie oznacza, że obywatele mogą głosować na kandydata. Kandydat ma mieć ukończone 21 lat.

Kto może głosować w wyborach?

Obywatel Polski, który ukończył 18 lat; nie jest pozbawiony praw publicznych; nie jest osobą ubezwłasnowolnioną.

Kto nie może głosować w wyborach?

Osoba poniżej 18 lat lub pozbawiona praw publicznych lub będąca osobą ubezwłasnowolnioną.

Co to są okręgi wyborcze?

Polskie okręgi wyborcze – jednostki podziału terytorialnego Polski Wyznaczone przez Ustawę z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy w celu przeprowadzenia wyborów powszechnych do ciał przedstawicielskich: Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Parlamentu Europejskiego, rad gmin i powiatów oraz sejmików województw.

Od czego zależy liczba mandatów w danym okręgu?

Liczba mandatów w danym okręgu zalezy od liczby osób uprawnionej do głosowania zamieszkująccej dany obzar.

Ile jest obecnie okręgów wyborczych w Polsce?

40 okręgów wyborczych (według W-P: 41)

Jaka jest liczba mandatów w poszczególnych okręgach?

Liczba mandatów zależy od ilości osób uprawnionych do głosowania i waha się między 8 - 20 mandatów.

5-PPW: RÓWNOŚĆ - na czym polega?

5-PPW: RÓWNE oznacza, że każdy głos ma taką samą cenę.

Co to jest i jak jest obliczana norma przedstawicielska?

Norma przedstawicielska, określenie liczby mieszkańców lub wyborców przypadających na jeden mandat w organie przedstawicielskim; służy zapewnieniu zasady równości. Norma przedstawicielska = liczba osób uprawnionych do głosowania / 460 [liczba mandatów]

5-PPW: BEZPOŚREDNIE - na czym polega?

5-PPW: BEZPOŚREDNIE: oznacza, że głosuje się bezpośrednio na swojego wybranego kandydata.

Co to jest parytet wyborczy?

Parytet wyborczy określa, ile % pośród kandydatów mają stanowić kobiety (obecnie min. 35%) a ile mężczyźni (obecnie min. 35%)

Jakie są możliwości głosowania określone dla Polonii?

Polonia może oddać swój głos za pomoca listu (korespondencyjnie).

5-PPW: TAJNOŚĆ - na czym polega?

5-PPW: TAJNE: oznacza zapewnienie anonimowości osób głosujących. W praktyce oznacza to osobne pomieszczenie dla głosujących oraz istnienie zabezpieczonej urny dla głosujących.

5-PPW: PROPORCJONALNOŚĆ - na czym polega?

5-PPW: PROPORCJONALNOŚĆ: sposób liczenia głosów.

Co to jest klauzula zaporowa?

Klauzula zaporowa, próg mniejszościowy, wyznaczenie poziomu minimalnego liczby głosów, które partia startująca w wyborach musi zdobyć w skali kraju, aby brana była pod uwagę przy rozdziale mandatów w poszczególnych okręgach wyborczych. Klauzulę zaporową stosuje się w celu uniknięcia dużego rozdrobnienia sceny politycznej w kraju, gdzie ordynacja wyborcza wprowadza proporcjonalny system wyborczy.

Jaki jest % próg mniejszościowy (klauzula zaporowa) w Polsce?

w Polsce – 5%,

Jaki jest obecnie % próg mniejszościowy (klauzula zaporowa) dla partii będących w koalicji?

8%

Co to jest Metoda d'Hondta i do czego służy?

Metoda D'Hondta – metoda stosowana do podziału mandatów w systemach wyborczych opartych na proporcjonalnej reprezentacji z listami partyjnymi. Jej nazwa pochodzi od nazwiska belgijskiego matematyka Victora D'Hondta. Faworyzuje ona duże ugrupowania polityczne.

Jaki jest sposób obliczenia liczby mandatów w metodzie d'Hondta?

LIczbę głosów uzyskanych przez komitty wyborcze pdzielimy przez kolejne, całkowite liczby naturalne, conajmniej ytle razy, ile jest mandatów do podziału, a kolejne największe ilorazy wskażą nam kolejność przydziału mandatów.

Co to jest metoda Sainte-Laguë i do czego służy?

Metoda Sainte-Laguë – metoda stosowana do podziału mandatów w systemach wyborczych opartych na proporcjonalnej reprezentacji z listami partyjnymi. Jej nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego matematyka André Sainte-Laguë.

Jaki jest sposób obliczenia liczby mandatów w metodzie Sainte-Laguë?

Metoda polega na znalezieniu największych, kolejno po sobie następujących ilorazów z liczby uzyskanych głosów. Podziału dokonuje się, dzieląc liczbę głosów przypadających każdemu komitetowi wyborczemu przez kolejne liczby nieparzyste: 1, 3, 5, 7, itd., a następnie z tak obliczonych ilorazów dla wszystkich komitetów wybieranych jest tyle największych, ile jest mandatów do obsadzenia. Istnieją różne odmiany tej metody. Niekiedy pomija się pierwszy dzielnik, dzieląc liczbę uzyskanych głosów kolejno

Która metoda lepiej odzwierciedla poglądy wyborców?

Metoda Sainte-Laguë generuje wyniki lepiej odzwierciedlające poglądy wyborców, podczas gdy metoda d'Hondta sprzyja większym partiom.

Ilu jest obecnie członków Senatu?

100

NA czym polega 4-przymiotnikowa ordynacja do senatu?

1. Powszechne 2. Bezpośrednie 3. Tajne 4. Większościowe

Czym głównie różni się ordynacja do sejmu i senatu?

Różni się ilością mandatów.

Ile trzeba mieś lat aby kandydować do senatu?

30 lat (większy cenzus wieku niż do sejmu)

Jaki jest sposób liczenia głosów do senatu?

większościowy

Kto stwierdza ważność wyborów?

Sąd Najwyższy jest uprawniony do stwierdzenia ważności wyborów

Jak wygląda finansowanie kampanii wyborczych?

Osoba fizyczna - może wpłacić na kampanię nie więcej niż 14 tys. Jeżeli dana partia uzyskała min. 3% w skali kraju to dostaje uśredniony zwrot kosztów kampanii. Firmy, banki i przedsiębiorstwa NIE mogą finansować kampanii (chyba, że jako osoby fizyczne). Także cudzoziemcy NIE mogą finansować kampanii. Polonia - jedynie jako osoby fizyczne (max. 14 tys.

Kto stworzył klasyczny podział trójwładzy?

Klasyczny podział trójwładzy stworzył Karol Monteskiusz w XVIIIw.

Kto stoi na czele władzy wykonaczej?

Na czele władzy wykonaczej stoją: rząd, prezydent, czyli egzekutywa

Kto stoi na czele władzy sądowniczej?

Na czele władzy sądowniczej stoją: Trybunały Konstytucyjne, sądy.

Jak dzieli się władza sądownicza?

Władza sądownicza dzieli się na: 1. Organy orzekające. 2. Organy zapewniające wykonanie orzeczeń. 3. Organy kontroli prwniczej. 4. Organy pomocnicze.

Dla kogo przeznaczony jest Trybunał Stanu?

Trybunał Stanu przeznaczony jest dla najważniejszych osób w państwie, czyli prezydenta, premiera itp.

Czym zajmuje się Trybunał Konstyucyjny?

Trybunał Konstytucyjny zajmue się sprawdzaniem zgodności ustaw i aktów prawnych z Konstytucją.

Kto stoi na czele organu orzekajacego?

Na czele organu orzekajacego stoją Sądy i Trybunały.

Kto stoi na czele oragnu zapewnijącego wykonanie orzeczeń?

Na czele oragnu zapewnijącego wykonanie orzeczeń stoją kuratorzy i komornicy.

Kto stoi na czele oragnu kontroli prawnej?

Na czele oragnu kontroli prawnej stoją: 1. Prokuratura 2. Najwyższa IzbaKontroli NIK 3. Rzecznik Praw Obywatelskich 4. Rzecznik Praw Dziecka 5. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji 6. GIODO Generalny Inspektor Danych osobowych 7. Państwowa Inspekcja Pracy

Kto stoi na czele oragnu pomocniczego?

Na czele oragnu pomocniczego stoją: 1. Adwokaura 2. Radcowie Prawni 3. Notariat- potwierdzjacy akty prawne.

Jak dzielą się sądy?

Sądy dzielą się na 1. Najwyższy 2. Powszechne 3. Wojskowe 4. Administracyjne.

Czym zajmuje się Sąd Najwyższy?

Sąd Najwyższy zajmuje się: 1. dawaniem interpretacji i wykładaniem obowiązującego prawa. 2. Kasowaniem wyroków sądu powszechnego i wojskowego, nakazuje wtedy ponowne przeprowadzenie sprawy sądowej.

Na ile izb dzieli się Sąd Najwyższy?

Sąd Najwyższy dzieli się na 4 izby: 1. cywilna 2. karna 3. pracy i ubezpieczeń społeznych 4. wojskowa.

Na ile izb dzieli się Sąd Powszechny?

Sąd Powszechny składa sie z 3 izb: 1. rejonowa- sąd grodzki, sąd I instancji, rozstrzyga najdrobniejsze sprawy. 2. oręgowa- sąd II instancji 3. apelacyjna

Co to je apelacja?

Apelacja to odwołanie się do sądu II insancji, czyli okręgowej, który daje wyrok prawomocny.

Czym zajmują się sądy II instancji?

Sądy II instancji zajmuja się gwałtami, rozbojami, rozwodami.

Czym zajmuje się adwokat?

Adwoat zajmuje się obrona osoby oskarżonej w sądzie, prawdza nieprawidłowości w sądzie II lub I instancji, wtedy Sąd Najwyższy sprawdza to, kasuje wyrok lub nie.

Czym zajują się Sądy wojskowe?

Sądy wojskowe zajmuą się osądzeniem osób wojskowych pozostających w służbie wojskowej lub osobami zagrażającymi bezpieczeństwu państwa. Sąd wojskowy I instancji to sąd garnizonowy, a II to sąd Okręgów Wojskowych- mają prawo kasacji wyroków.

Czym zajmują sie sądy administracyjne?

Sądy administracyjne zajmuja się sądzeniem administracji- urzędników państwowych za bezczynność lub za złe decyzje urzędnicze. istnieje II instancyjność sąd I instancji to sąd wojewódzki sąd II intancji to naczelny sąd admiistracyjny- NSA.

Wymień 5 podstawowych zasad wymiaru sprawiedliwoci.

5 podstawowych zasad wymiaru sprawiedliwoci: 1. Zasada niezawisłości Sądów. 2. Udział ławników w procesie sądowym 3. Zasada jawności obrad sądowych 4. Zasada prawa oskarżonego do obrony, zasada domniemania niewinnoci 5. Zasada jednolitości sądów.

Wymień 5 podstawowych zasad wymiaru sprawiedliwoci.

5 podstawowych zasad wymiaru sprawiedliwoci 1. Zasada niezawisłoci sądów i sędziów 2. Udział ławników w procesie sądowym 3. zasada jawności obrad sądowych 4. Zasada prawa oskarżonego do obrony, zasada domniemania niewinności 5. Zasadajednoltości sądów.

Na czym polega zasada niezawisłości sądów?

Zasada niezawisłości sądów polega na tym, że sądy są niezależne od innych organów panstwowych.

Czym charakteryzuje się sędzia?

Sędzia powiniem być apolityczny -nie może łączyć kilku funkcji w państwie -nie jest bezkarny -posiada immunitet- przywilej -może sądzić innych sędziów- Wewnętrzny śąd Dyscyplinarny -jest powołany przez prezydenta.

Kto stoi na straży niezawisłości sądów?

Na straży niezawisłości sądów stoi Krajowa Rada Sądownictwa.

Czym charakteryzują sie ławnicy?

Ławnicy charakteryzują się tym, że: - występują w sądach I instancji: cywilnych i karnych -urząd gminy zgłasza ławników raz na 4 lata -cenzu wieku 30lat -musi posiadać podpis 25 sąsiadów - są to ludzie na wcześniejszych emeryturach -2 ławników ma gło równy sędziemu -znajduje okoliczności łagodzące.

Po co jest wprowadzona jawnosć obrad sądowych?

Jawnosć obrad sądowych jest wprowadzona po to by kontrolować niezawisłość sędziego. -Aby śwaidkowie mówili prawdę. Dla dobra poszkodowanego można wyłaczyć jawność.

Co oznacza prawo domniemania niewinnśoci?

Prawo domniemania niewinności oznacza to, że mamy prawo się bronić, za pomocą adwokata, lub sami. -póki sąd nam nie udowodni winy jesteśmy niewinni.

Na czym polega zasada jednolitości sądów?

Zasada jednolitości sądów polega na tym, że: na terenie całego kraju mamy jednolitą trukturę sądownictwa i jednolite przepisy prawa. Wszystkie wyroki zapadają w imieniu Rzeczypospoliej Pokiej.