funkcje państwai patologie władzy

co to jest funkcja państwa?

całokształt działalności prowadzonej przez państwo w określonych dziedzinach życia społecznego.

na czym polega funkcja zewnętrzna państwa?

funkcja zewnętrzna obejmuje aktywność państwa na arenie międzynarodowej, dotyczy wszystkich działa rzutujących na stosunki z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi. państwo rozwija korzystne dla siebie kontakty polityczne, kulturalne, gospodarcze z innymi podmiotami prawa międzynarodowego. Taką funkcję wypełniają SŁUŻBY DYPLOMATYCZNE danego państwa.

organizacje międzynarodowe

ONZ - Organizacja narodów Zjednoczonych Międzynarodowe Biuro Wystaw Światowych - organizuje wystawy światowe <expo> cykliczne ekspozycje prezentujące dorobek kulturalny, naukowy i techniczny krajów i narodów świata.

służby dyplomatyczne

dyplomata - oficjalny przedstawiciel państwa za granicą

dyplomacja

negocjowanie umów między państwami w celu zawarcia korzystnych umów handlowych oraz pozyskania wsparcia wojskowego dla reprezentowanego kraju. Dyplomacja wiąże się też z rozwiązywaniem w pokojowy sposób problemów między państwami.

Funkcja wewnętrzna

polega na zapewnianiu porządku i bezpieczeństwa wewnatrz państwa, obejmuje jednostki, grupy społeczne i instytucje pozostające w jego granicach. W jej ramach wyróżniamy funkcje: prawodawczą, porządkową, administracyjną, gospodarczo-organizatorską, socjalną oraz kulturalną. zapewnienie porządku i bezpieczeństwa w państwie.

Funkcja prawodawcza

polega na tworzeniu przez państwo systemu prawnego obowiązującego na danym terytorium, (a więc na wyznaczaniu norm społecznego zachowania).

funkcja porządkowa

polega na podejmowaniu przez właściwe organy państwa (prokuratura, policja) działań mających na celu zapewnienie ładu i porządku publicznego oraz wymuszenie przestrzegania przepisów prawa.

funkcja administracyjna

polega na tym, że określone organy państwowe (np. rada ministrów) zarządzają odpowiednimi dziedzinami życia publicznego (gospodarka, finanse, oświata, ochrona zdrowia) --> ministerstwa

funkcja gospodarczo-organizatorska

polega na organizowaniu gospodarki i oddziaływaniu na nią przez państwo (jak państwo odziaływuje na gospodarkę). Możemy wyróżnić 2 przeciwstawne zjawiska dot. działalności gospodarczej państwa. Jeśli mamy państwo liberalne to ta działalność sprowadza się do zapewnieniea ram prawnych niezbędnych dla właściwego funkcjonowania gospodarki (np. przepisy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ochrona produkcji krajowej, jednolity system miar i wag). W systemie liberalnym interweniowanie państwa w sferę

funkcja socjalna

wyraża się w dążeniu państwa do zapewnienia obywatelom minimum egzystencji, w efektywnym zwalczaniu bezrobocia, w polepszaniu warunków pracy (bezpieczeństwa i higieny), w dbałości o ochronę środowiska naturalnego oraz w doskonaleniu systemu świadczeń socjalnych.

funkcja kulturalna

obejmuje działalność państwa w zakresie budowy i koordynacji systemu oświaty, wspierania badań naukowych, promowania kultury polskiej za granicą, ochrony zabytków i miejsc pamięci narodowej. MEN, ministerstwo kultury i dziedzictwa narodowego - departament ochrony zabytków

co to są patologie władzy?

deformacja władzy, zagrożona jest wtedy praworządność, zmniejszenie autorytetu państwa.

Alienacja

proces izolacji i dystansowania się organów państwa od społeczeństwa. wzrasta nieufność obywateli do władzy. pogłębia się konflikt interesów. zachodzi podział - my (społeczeństwo) i oni - władza. --> izolowanie się władzy od społeczeństwa

centralizacja uprawnień

wzrost kompetencji i możliwości decyzyjnych organów centralnych państwa (ministerstwa) przy jednoczesnym zmniejszeniu lub całkowitej utracie uprawnień organów władzy lokalnej (administracja terenowa, samorząd terytorialny)

koncentracja uprawnień

jest to wyższy stopień centralizacji uprawnień na najwyższym szczeblu władzy (np. w gestii prezydenta, premiera, parlamentu)

centralizacja biurokratyczna

polega na skupieniu władzy na szczeblu centralnym, czego świadectwem jest wzrost roli budżetu centralnego w wydatkach państwa i ograniczeniu budżetów władz lokalnych

centralizacja technokratyczna

związana z tzw. rządami specjalistów (ekspertów), których fachowa wiedza ma bezpośredni wpływ na decyzje polityczne organów państwowych.

centralizacja militarystyczna

występuje w wypadku dowódców wojskowych lub cywilnych ekspertów ds. bezpieczeństwa państwa, decydujących o wzroście nakładó na armię i rozwoju przywilejów wyższych oficerów ponad rzeczywiste potrzeby (przykładem są faszystowskie włochy, III rzesza, czy ZSRR, a współcześnie autorytarne reżimy w afryce, czy azji)

reżim

system władzy, zwłaszcza nielegalny, nieuznawany, bezprawny, pochodzący z uzurpacji.

uzurpacja

bezprawne przejęcie władzy państwowej, stanowiska.

autorytaryzm

system rządów bezpartyjnych, opartych na autorytecie charyzmatycznego przywódcy, a często także na armii. Szczególnie rozpowszechniony w Europie w pierwszej połowie XX wieku, powstawał najczęściej wskutek nieefektywnego funkcjonowania systemów demokratycznych lub ich kompromitacji w oczach społeczeństwa. W przeciwieństwie do systemów totalitarnych, nie opiera się na uniwersalnej ideologii ani na masowym terrorze, lecz ogranicza się jedynie do represjonowania tych, którzy otwarcie go krytykują i

centralizacja plutokratyczna

gdy wąska grupa ludzi najbogatszych (elita finansowa) skupia w swoim ręku zarówno władzę polityczną jak i ekonomiczną

oligarchizacja grup rządzących

grupy rządzące przekształcają się w szczelnie zamknięte elity władzy, które dzięki swoim politycznym i ekonomicznym przywilejom wyraźnie oddzielają się od społeczeństwa i - nie podlegając kontroli społecznej bądź lekceważąc ją (arogancja wladzy) - stoją ponad prawem.

biurokratyzacja władzy

mnogość przepisów i procedur, dzięki którym urzędnik może uniknąć osobistej odpowiedzialności za podejmowane decyzje, podnieść polityczną i społeczną rangę swej funkcji, a przez to zwiększyć swą władzę nad obywatelem. bezduszność biurokracji, polega na tym, że urzędnik widzi tylko konkretny przepis, który musi zastosować, nie zaś głębię problemu spraw zgłszanych przez petenta. biurokratyczna machina działająca w systemach totalitarnych była metodą całkowitego podporządkowania obywateli władzy pa

korupcja

jest jedną z najgroźniejszych i najpowszechniejszych patologii władzy. przekupstwa urzędników państwowych, płatna protekcja, wykorzystywanie środków publicznych oraz handel wpływami destabilizuje instytucję państwa. (((Afery korupcyjne w Japonii na przełomie lat 70 i 80 spowodowały upadek kilku rządów. we włoszech ujawnione przypadki przyjmowania łapówek przez urzędników rządowych doprowadziły nie tylko do dymisji kilku gabinetów, ale także do utraty znaczenia tradycyjnych partii politycznych. a

partykularyzm

forma alienacji władzy. dochodzi do niego wówczas, gdy ośrodki decydenckie nie uwzględniają całokształtu interesów okreslonego społeczeństwa czy państwa, ignorując potrzebę jego harmonijnego rozwoju gospodarczego, kulturalnego itp. stronnicze decyzje podejmowane są na korzyśc pewnych regionów kraju lub określonych grup społecznych, a pozostałe regiony i grupy społeczne są świadomie spychane na dalszy plan. przykładem takich działań może być przychylność władz polski ludowej (lata 70) wobec Gorne

nepotyzm

obsadzanie kierowniczych stanowisk w państwie osobami wywodzącymi się z bliższej lub dalszej rodziny przywódcy państwa, czy innego wysokiego dostojnika państwowego (rządy rodziny fidela castro na kubie)

klientelizm

opiera się na istniejących w aparacie władzy układach i zależnościach. silniejszy politycznie protektor opiekuje się słabszym podopiecznym (klientem), zyskując jego poparcie i głos w określonych sytuacjach (np. minister jest protektorem jednego lub kilku lokalnych polityków, w zamian za to może liczyć na ich lojalność i współpracę w wykonywaniu resortowych projektów.)

brutalizacja polityki

poprzez nadmierne używanie środków mających na celu wymuszenie posłuszeństwa (wykorzystanie sił wojska lub policji do tlumienia manifestacji, strajków, zezwolenie siłom porządkowym na użycie broni palnej, przekraczanie zwykłych środków przymusu osobistego, represje wobec rodzin osób podejrzanych o działalność opozycyjną, inwigilacja opozycji itp.) -> wymuszenie posłuszeństwa obywateli przez przemoc.