Układ nerwowy i hormonalny, zmysły

0 117 フィッシュ lenka1

学び始める

質問		答え
receptory 学び始める		to komórki i grupy komórek czuciowych (zmysłowych), a także nagie zakończenia aferentnych włókien nerwowych, zdolne do odbierania bodżców płynących ze środowiska zewnętrznego lub wewnętrznego.
rodzaje receptorów 学び始める		mechanoreceptory, fotoreceptory, termoreceptory, chemoreceptory, nocyreceptory
rodzaje receptorów ze względu na pochodzenie bodżca 学び始める		eksteroreceptory, telereceptory, kontaktoreceptory, interoreceptory, proprioreceptory, wisceroreceptory, angireceptory
mechanoreceptory 学び始める		wrażliwe na odkształcenia tkanek, receptory dotyku, ucisku, rozciągania czy wibracji.
fotoreceptory 学び始める		wrażliwe na fotony światła widzialnego; pręciki i czopki
termoreceptory 学び始める		wrażliwe na energię cieplną, receptory zimna (kolby końcowe Krausego), receptory ciepła (ciała zmysłowe Ruffiniego)
chemoreceptory 学び始める		wrażliwe na substancje chemiczne w powietrzu, wodzie i płynach ciała. (Receptory smaku i węchu)
nocyreceptory 学び始める		reagują niespecyficznie na silne bodżce uszkadzające tkanki (np. mechaniczne temperatura powyżej 45 stopni)
eksteroreceptory 学び始める		odbierają bodżce ze środowiska zewnętrznego
interoreceptory 学び始める		odbierają bodżce ze środowiska wewnętrznego
telereceptory 学び始める		odbierają bodżce ze żródeł odległych np. narządy wzroku, słuchu, węchu
proprioreceptory 学び始める		informują o napięciu mięśni, ścięgien i torebek stawowych.
kontaktoreceptory 学び始める		odbierają bodżce działające bezpośrednio, np. ciałka dotykowe, receptory ucisku czy smaku.
wisceroreceptory 学び始める		informują o stanie narządów wewnętrznych np. jelit, płuc
angioreceptory 学び始める		informują o stanie środowiska w naczyniach.
narządy zmysłu 学び始める		receptory i towarzyszące im komórki pomocnicze stanowiące aparat pomocniczy, ułatwiający percepcję bodżca. Wyróżnia się zmysł wzroku, słuchu, smaku, węchu i równowagi.
tkanki budujące oko 学び始める		rogówka, twardówka, naczyniówka, siatkówka, plamka żółta, plamka ślepa, tęczówka, komora przednia oka, soczewka, ciałko rzęskowe, ciało szkliste, nerw wzrokowy.
akomodacja oka 学び始める		nastawność, widzenie bliska i daleka.
adaptacja 学び始める		wrażliwość oka na światło np. w ciemności wzrasta.
rodopsyna 学び始める		purpura wzrokowa, znajduje się w zewnętrznych częściach komórek wrażliwych na światło.
trans -RETINEN 学び始める		wywołuje impuls elektryczny w błonie komórkowej receptora, który przesyłany jest nerwem wzrokowym do ośrodków wzroku w kresomózgowiu.
pręciki 学び始める		komórki światłoczułe które ulegaja pobudzeniu już przy niewielkiej ilość światła, dlatego umożliwiają widzenie o zmierzchu, są niezdolne do rozróżniania kolorów.
czopki 学び始める		komórki umożliwiające widzenie ostre i barwne, ale tylko w ostrym świetle.
krótkowzroczność 学び始める		zbyt długa gałka oczna lub zbyt wypukła soczewka, nadmierne załamywanie światła w oku - złe widzenie odległych przedmiotów.
dalekowzroczność 学び始める		zbyt krótka gałka oczna lub zbyt płaska soczewka - złe widzenie przedmiotów bliskich.
dalekowzroczność starcza 学び始める		mało elestyczna soczewka - złe widzenie przedmiotów bliskich.
astygmatyzm 学び始める		niezborność oka, nierównomierna krzywizna soczewki lub rogówki oka - niewyrażnie widzenie i zniekształcone obrazy
kurza ślepota 学び始める		niedobór witaminy A, może towarzyszyć żółtaczce, krótkowzroczności - utrudnia przystosowanie się do widzenia o zmierzchu.
daltonizm 学び始める		wada dziedziczna, objawia się ślepotą na barwy, najczęściej czerwoną i zieloną.
zez 学び始める		niesynchroniczna praca mięsni oka, zakłóca widzenie obuoczne.
zaćma 学び始める		katarakta, zmętnienie soczewki na skutek starzenia się lub cukrzycy, urazów mechanicznych, działania promieni rentgenowskich. Obraz staje się nieostry, widzenie jak przez mgłę.
jaskra 学び始める		wzrost ciśnienia wewnątrzocznego, zaburzenia krążenia krwi w oku, co prowadzi do uszkodzenia siatkówki oraz nerwu wzrokowego - okresowe zamazywanie się obrazu, kolorowe pierścienie wokół żródeł światła, bóle głowy, zawężenie pola widzenia; prowadzi do ślepoty.
ucho zewnętrzne człowieka 学び始める		małżowina uszna, przewód słuchowy zewnętrzny, błona bębenkowa.
ucho środkowe człowieka 学び始める		jama ucha środkowego, kosteczki słuchowe: młoteczek, kowadełko i strzemiączko, trąbka słuchowa.
ucho wewnętrzne 学び始める		błona okienka owalnego, kanały półkoliste zakończone bańkami, przedsionek, ślimak, nerw rónoważno-słuchowy.
neuron 学び始める		podstawowa jednostka budująca tkankę nerwową.
pompa sodowo-potasowa 学び始める		system białek, który dzięki energii z ATP przenosi jony sodu i potasu przez błonę przywracając polarność błony.
potencjał spoczynkowy 学び始める		wyściowy stan błony neuronu, błona jest polarna (ładunki dodatnie i ujemne po dwóch stronach błony)
bodziec progowy 学び始める		podziec o odpowiedniej energii wywołujący wyładowanie - depolaryzację błony.
potencjał czynnościowy 学び始める		różnica potencjału elektrycznego po obu stronach błony zmienia się wówczas z -70mV + 40mV.
fala depolaryzacyjna 学び始める		lokalna depolaryzacja przemiszczająca się wzdłuż błony - efekt domina.
refrakcja bezwzględna 学び始める		niezdolność do przyjęcia kolejnego bodżca bez względu na jego siłę.
refrakcja względna 学び始める		faza po częściowym przywróceniu przez pompę sodowo-potasowej stanu polaryzacji, neuron jest w stanie przyjąć jedynie dostatecznie silny bodziec.
synapsa 学び始める		połączenie neuronów miedzy sobą, neuronów z innymi narządami.
rodzaje synaps 学び始める		chemiczne, elektryczne, nerwowo-nerwowe, nerwowo-gruczołowe, nerwowo-mięśniowe.
części układu nerwowego człowieka 学び始める		centralny układ nerwowy (mózg i rdzeń kręgowy), obwodowy układ nerwowy.
części układu obwodowego 学び始める		somatyczny, autonomiczny (współczulny i przywspółczulny)
twardówka 学び始める		opona mózgowa twarda, najbardziej zewnętrzna błona.
pajęczynówka 学び始める		opna mózgowa, środkowa od której odchodzą włókna łącznotkankowe do pozostałych opon.
naczyniówka 学び始める		opona mózgowa miękka, wewnętrzna unaczyniona błona, pełni funkcje odżywcze.
części mózgu 学び始める		kresomózgowie, mędzymózgowie, śródmózgowie, móżdżek, tyłomózgowie,
płaty kresomózgowia 学び始める		czołowy, ciemieniowy, skroniowy, potyliczny.
praksje 学び始める		pola mózgowe odpowiedzialne na kierowanie konkretnymi czynnościami zamierzonymi.
gnozje 学び始める		pola mózgowe odpowiedzialne za rozpoznawanie i ocenę przedmiotów i zjawisk.
łuk odruchowy 学び始める		podstawowa jednostka czynnościowa układu nerwowego, stanowiąca drogę impulsu nerwowego od receptora do efektora.
łuk monosynaptyczny 学び始める		monosynaptyczny, dwuneuronowy - występuje tylko neuron czuciowy i ruchowy - odruch kolanowy.
łuk bisynaptyczny 学び始める		trójneuronowy- występują trzy neurony (dwie synapsy) - czuciowy, kojarzeniowy i ruchowy.
łuk polisynaptyczny 学び始める		wieloneuronowy - obok neuronu czuciowego i ruchowego uczestniczy w odruchu wiele neuronów pośredniczących (odruchy rdzeniowe i mózgowe, np. wydzielanie śliny na widok cytryny)
odruchy bezwarunkowe 学び始める		wrodzone, to odruchy stereotypowe, automatyczne, niewygasające, stanowią genetycznie uwarunkowana reakcję obronną organizmu na dany bodziec (np. odruch wykrztuśny)
odruchy warunkowe 学び始める		nabyte, jest to odruch wyuczony, powstały w wyniku treningu i mający tendencję do wygasania przy braku wzmacniania.
pierwszy układ sygnalizacyjny 学び始める		zdolność reagowania na przedmioty i zjawiska namacalne mające miejsce w czasie rzeczywistym. Zdolność tę wykazują zwierzęta jak i ludzie. Przykładem jest schronienie się przed deszczem.
drugi układ sygnalizacyjny 学び始める		zdolność reagowania na zaistnienie sygnałów abstrakcyjnych stanowiące jedynie symbole przedmiotów i zjawisk. Zdolność tę wykazują tylko ludzie. Przykładem jest czytanie i rozumienie pismna.
stres 学び始める		reakcja mobilizacji organizmu na zaistnienie niekorzystnych czynników dla organizmu (stresorów). Przejawia się on w fazach: mobilizacji, fazie krytycznej, fazie destrukcji.
sen 学び始める		odwracalny stan nieświadmości o zmiennej aktywności kory mózgowej. Za jego rytmikę odpowiada podwzgórze.
hormony 学び始める		cząsteczki organiczne, które w organizmie regulują i koordynują czynności narządów i tkanek, przyczyniając się do utrzymania homeostazy w całym organizmie.
gruczoł dokrewny 学び始める		gruczoł zbudowany z komórek wydzielniczych, nie posiada przewodów wyprowadzających, produkuje hormony - np. tarczyca.
gruczoł mieszany 学び始める		zbudowany z tkanki wydzielniczej, posiada przewody wyprowadzające. Oprócz hormonów produkują enzymy trawienne np. trzustka.
podział hormonów 学び始める		gruczołowe, tkankowe, neurohormony, mediatory lokalne.
hormony pod względem budowy 学び始める		pochodne aminokwasów, peptydowe, glikoproteinowe, sterydowe,
hormony podwzgórza 学び始める		wazopresyna, oksytocyna, hormony uwalniające dla hormonów tropowych)
hormony przysadki mózgowej 学び始める		somatotropina, hormony tropowe (tyreotropina, adrenokortykotropina, folikulotropina) hormon luteinizujący, prolaktyna.
hormony szyszynki 学び始める		melatonina.
hormony tarczycy 学び始める		tyroksyna, trijodotyronina, kalcytonina.
hormony przytarczyc 学び始める		parathormon
hormony grasicy 学び始める		tymozyna, tymulina
hormony trzustki 学び始める		glukagon, insulina.
hormony nadnerczy 学び始める		glukokortykoidy, mineralokortykoidy, adrenalina.
hormony jąder 学び始める		testosteron.
hormony jajników 学び始める		androgeny przekształcone w estradiol, estradiol, progesteron, różne peptydy parakrynowe.
hormony łożyska 学び始める		estrogeny, progesteron, gonadotropina kosmówkowa, somatotropina kosmówkowa, relaksyna.
somatotropina 学び始める		hormon wzrostu, pobudzenie wzrostu u dzieci i młodzieży, wzmaganie rozkładu tłuszczy, stymulowanie wątroby aby produkowała czynniki insulinopodobne.
teyrotropina 学び始める		pobudza do działania tarczycę.
adrenokortykotropina 学び始める		pobudza działanie nadnerczy
folikulotropina 学び始める		pobudza działanie gonad
hormon luteinizujący 学び始める		pobudza produkcję hormonów płciowych
prolaktyna 学び始める		pobudza produkcję mleka po porodzie, hamuje owulację po porodzie i podczas karmienia.
melatonina 学び始める		reguluje dobową aktywność (rytm snu) oraz sezonową aktywność, reguluje sezonowymi rytmami biologicznymi.
tyroksyna 学び始める		wzrost tempa metabolizmu.
kalcytonina 学び始める		reguluje gospodarką wapniową (obniża poziom kationów wapniowych - odkładanie go w kościach)
parathormon 学び始める		reguluje gospodarką wapniową (podwyższa stężenie kationów wapnia w krwi - wycofuje wapń z kości, wpływa na wzrost wchłaniania wapnia z jelita)
tymozyna, tymulina 学び始める		wpływają na wzrost poziomu odporności organizmu.
glukagon 学び始める		podwyższenie poziomu cukru we krwi - rozkład glikogenu w wątrobie.
insulina 学び始める		obniżenie poziomu cukru we krwi - synteza glikogenu z glukozy w wątrobie.
glukokortykoidy 学び始める		regulacja metabolizmu związków organicznych, hamowanie czynności układu odpornościowego.
mienralokortykoidy 学び始める		regulowanie gospodarki sodem oraz oraz gospodarki wodnej.
adrenalina 学び始める		podwyższenie ciśnienia krwi, tempa metabolizmu, stężenia cukru we krwi, hormon stresu.
testosteron 学び始める		silne działanie anaboliczne, synteza białek i masy kości, mięśni, wzmożenie erytropoezy, rozwój narządów rozrodczych, popęd płciowy, regulacja czynności komórek najądrza, wpływ na proces dojrzewania i ruchliwość plemników.
androgeny 学び始める		regulacja cyklu owulacyjnego, rozwój II-rzędowych cech płciowych, popęd płciowy, intensywne wydzielanie progesteronu podczas ciąży.
fitohormony 学び始める		związki chemiczne o charakterze regulatorów wzrostu i rozwoju (aktywatory - auksyny, cytokininy, gibereliny; inhibitory - etylen, kwas abscysynowy)
auksyny 学び始める		powstają w merystemach wierzchołkowych pędu i młodych liściach, stymulują wzrost wydłużeniowy komórek i podziały komórkowe, tworzenie korzeni, rozwój owoców partenokarpicznych.
cytkininy 学び始める		powstają w korzeniu, stymulują podziały komórkowe, pobudzają wzrost objętościowy komórek, indukują wzrost i różnicowanie się pędów bocznych, pobudzają kiełkowanie nasion, pomagają przy organogenezie, opóżniają starzenie się tkanek.
gibereliny 学び始める		największe ich stężenie występuje w rozwijających się nasionach, owocach oraz rosnących wierzchołkach pędu i korzenia, stymulują wzrost międzywężli, stymulują kwitnienie, przerywają stan głębokiego spoczynku.
etylen 学び始める		hormon gazowy, przyspiesza procesy dojrzewania, przyspiesza starzenie się komórek, stymuluje tworzenie się tkanki odcinającej liście, przyspiesza dojrzewanie owoców.
fototropizm 学び始める		reakcja ruchowa na światło, ruch wzrostowy korzenia i łodygi.
geotropizm 学び始める		reakcja ruchowa na siły grawitacji, jest to reakcja wzrostowa.
chemotropizm 学び始める		reakcja ruchowa wywołana przez substancje chemiczne. Może być dodatni lub ujemny. Ruchy te mają charakter wzrosotwy.
tigmotropizm 学び始める		reakcja wzrosotowa wywołana bodżcami mechanicznymi np. dotykiem. Szczególnie wrażliwe są wąsy czepne.
termotropizm 学び始める		zranione części roślin mogą reagować zahamowanie wzrostu po stronie zranionej, a potem wzrostem tkanki przyrannej (traumatotropizm).
sejsmonastia 学び始める		reakcja ruchowa na bodżce mechaniczne, są wywołane nagłą zmianą turgoru komórek lub zmianami ich objętości. Przykład reakcja mimozy na dotyk.
chemonastia 学び始める		reakcja ruchowa wywołana bodżcami chemicznymi. Należą tutaj ruchy aparatów szparkowych wywołane zmianami stężenia dwutlenku węgla i tlenu. Obserwowana jest także u roślin owadożernych.
fotonastia 学び始める		ruchy liści, kwiatów i aparatów szparkowych wywołane zmianą intensywności oświetlenia np. otwieranie kwiatów rano i zamykanie ich wieczorem.
termonastia 学び始める		ruchy wywołane zmianami temperatur - otwieranie i zamykanie kwiatów pod wpływem temperatury.
fototaksja 学び始める		ruch komórek, organizmów nieukorzenionych, np. ruch chloroplastów w komórkach w kierunku światła.
chemotaksja 学び始める		termin ten może dotyczyć komórek rozrodczych, które dzięki substancjom czynnym chemotaktycznie odnajdują partnerów.
ruchy nutacyjne 学び始める		ruchy szukające, są to ruchy kołowe lub wahadłowe wykonywane przez młode pędy i liście.
nyktonastie 学び始める		ruchy senne. Są to cylkiczne ruchy, zwykle dobowe ruchy autonomiczne, mniej lub bardziej uzależnione od czynników zewnętrznych takich jak światło lub temperatura. Ruchy te wywołane zmianami turgoru są odwracalne.
ruchy kohezyjne 学び始める		wywołane są siłami kohezyjnymi wody. Ruch może być powodowany odwadnianiem komórek. Otwierają zarodnie mchów i innych roślin zarodnikowych, a także worki pyłkowe roślin nasiennych.