POLSKA w latach 1989-1999

Rozpoczęły się trwające do 5 kwietnia obrady Okrągłego Stołu. Powołano zespoły do spraw reform politycznych, gospodarki, polityki społecznej oraz pluralizmu związkowego.

6 lutego 1989

Sejm, zmieniając zapis w konstytucji, przywrócił instytucję Senatu (wyższej Izby Parlamentu) i prezydenta, zmianie uległa też ordynacja wyborcza.

7 kwietnia 1989

Ponowna legalizacja i rejestracja Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" po wcześniejszym uznaniu tej organizacji za nielegalną. Obok NSZZ "Solidarność" rejestracja objęła też NSZZ "Solidarność" Rolników Indywidualnych - 20 kwietnia 1989.

17 kwietnia 1989

Pierwsze częściowo wolne wybory parlamentarne w powojennej historii Polski. Frekwencja wyniosła 62%. Kandydaci "Solidarności" zdobyli 160 ze 161 przewidzianych dla nich w Sejmie miejsc, w Senacie 92 ze 100 możliwych do zdobycia mandatów senatorskich.

4 czerwca 1989

Utworzenie Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego (OKP) pod przewodnictwem Bronisława Geremka.

23 czerwca 1989

Inauguracyjne posiedzenie Sejmu i Senatu. Marszałkiem Sejmu został wybrany Mikołaj Kozakiewicz, Marszałkiem Senatu Andrzej Stelmachowski.

4 lipca 1989

Zgromadzenie Narodowe wybrało stosunkiem głosów 270 głosów za, 233 przeciw, (wstrzymujących się 34) Wojciecha Jaruzelskiego na Prezydenta PRL.

19 lipca 1989

Czesław Kiszczak, zastępując Mieczysława F. Rakowskiego, podjął nieudaną próbę sformowania rządu.

2 sierpnia 1989

Przywódcy NSZZ Solidarność, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego zapowiedzieli utworzenie koalicji.

17 sierpnia 1989

Sejm, na wniosek prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego, powołał Tadeusza Mazowieckiego na stanowisko Premiera (zastąpił Czesława Kiszczaka).

24 sierpnia 1989

Sejm, 402 głosami za przy 12 wstrzymujących się, powołał koalicyjny rząd Tadeusza Mazowieckiego (12 ministrów z OKP, 5 z PZPR, 4 z ZSL, 3 z SD).

12 września 1989

Sejm przyjął ustawy zmieniające ustrój gospodarczy państwa i będące elementem tzw. planu gospodarczego Leszka Balcerowicza, nazwanego później od nazwiska jego twórcy planem Balcerowicza. Zakładał on m.in. przeprowadzenie postępowania upadłościowego wobec przedsiębiorstw nierentownych, likwidował państwowy monopol w handlu zagranicznym, ustalał sztywny kurs złotego do dolara.

28 grudnia 1989

Sejm PRL dokonał nowelizacji konstytucji z 1976 r. – skreślony został wstęp i pierwsze dwa rozdziały, nazwę państwa zmieniono na Rzeczpospolitą Polską, formułę o państwie socjalistycznym zastąpiono sformułowaniem o państwie demokratycznym.

29 grudnia 1989

Wszedł w życie tzw. plan Balcerowicza. Efektem jego działań był wzrost gospodarczy, obniżenie deficytu budżetowego i poziomu inflacji, a także zgoda wierzycieli zagranicznych na redukcję polskiego zadłużenia zagranicznego.

1 stycznia 1990

XI Zjazd PZPR – podjęcie uchwały o zakończeniu działalności partii i jej samorozwiązaniu. Część członków PZPR utworzyła Socjaldemokrację RP (SdPR), chcąc kontynuacji tradycji PZPR-owskich, inni, tworzący Unię Socjaldemokratyczną, chcieli zerwania z tym rodowodem. Pozostała część posłów byłej już PZPR utworzyła w parlamencie Klub Lewicy Demokratycznej.

27-30 stycznia 1990

Sejm przyjął ustawę o samorządzie terytorialnym, stanowiącą postawę odrodzenia instytucji samorządu terytorialnego i procesu decentralizacji władzy. Po 40 latach gminom został przywrócony status jednostek samorządu terytorialnego.

8 marca 1990

Obrady II Zjazdu NSZZ „Solidarność”. Przewodniczącym został Lech Wałęsa.

19-25 kwietnia 1990

Wybory samorządowe odbyły się przy 42% frekwencji, były wyraźnym sygnałem społecznym, świadczącym o słabej kondycji politycznej. Największą liczbę głosów uzyskali w tych wyborach kandydaci komitetów obywatelskich i kandydaci niezależni – odpowiednio 41% i 38%.

27 maja 1990

Sejm przyjął ustawę o wyborze prezydenta, zgodnie z którą głowa państwa wybierana będzie w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję.

27 września 1990

Pierwsza tura wyborów prezydenckich: Lech Wałęsa – 39,7%, Stanisław Tymiński – 23,1%.

25 listopada 1990

Utworzenie Unii Demokratycznej z inicjatywy pokonanego w wyborach prezydenckich Tadeusza Mazowieckiego.

2 grudnia 1990

Druga tura wyborów prezydenckich rozstrzyga o zwycięstwie Lecha Wałęsy (74,3% głosów) przed Stanisławem Tymińskim (25,7%).

9 grudnia 1990

Sejm przyjął dymisję rządu Tadeusza Mazowieckiego.

14 grudnia 1990

Lech Wałęsa został zaprzysiężony przed Zgromadzeniem Parlamentarnym na Prezydenta RP. Ryszard Kaczorowski – Prezydent RP na uchodźstwie – przekazał Lechowi Wałęsie insygnia władzy prezydenckiej II RP. Było to symboliczne przekazanie władzy i potwierdzenie jej ciągłości.

22 grudnia 1990

Jan Krzysztof Bielecki otrzymał misję utworzenia rządu.

4 stycznia 1991

Powołanie nowego rządu Jana Krzysztofa Bieleckiego.

12 stycznia 1991

Marian Krzaklewski został nowym przewodniczącym NSZZ „Solidarność” wybranym podczas III Zjazdu ugrupowania.

22-25 lutego 1991

Uchwalenie ustawy o samorządzie terytorialnym i nowej, demokratycznej ordynacji wyborczej.

8 marca 1991

Powstała Unia Demokratyczna z przewodniczącym Tadeuszem Mazowieckim.

11-12 maja 1991

Odbyły się wybory parlamentarne. Frekwencja wyniosła 43,2%. Zwyciężyła Unia Demokratyczna, zdobywając mandaty (12,23% głosów). Sojusz Lewicy Demokratycznej zdobył 60 mandatów (11,99%), Polskie Stronnictwo Ludowe – 50 mandatów (9,22% głosów), Wyborcza Akcja Katolicka – 50 mandatów (8,98% głosów), Konfederacja Polski Niepodległej – 51 mandatów (8,88% głosów), Porozumienie Obywatelskie Centrum – 44 mandaty (8,71% głosów), Kongres Liberalno Demokratyczny – 37 mandatów (7,49% głosów), Porozumienie Lu

27 października 1991

Prezydent Lech Wałęsa powierzył misję tworzenia nowego rządu Januszowi Olszewskiemu.

23 grudnia 1991

Przyjęcie przez Sejm ustawy lustracyjnej.

28 maja 1992

Odwołanie rządu Jana Olszewskiego po próbie ujawnienia przez Antoniego Macierewicza danych dotyczących współpracowników SB wśród wysokich urzędników państwowych.

4-5 czerwca 1992

Powołanie Waldemara Pawlaka na urząd premiera.

5 czerwca 1992

Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności projektu ustawy lustracyjnej z Konstytucją.

19 czerwca 1992

Premierem została Hanna Suchocka.

7 lipca 1992

Została podpisana ustawa konstytucyjna zwana Małą Konstytucją. Obowiązywała ona od 8 grudnia 1992 r. i wprowadziła nowe zasady trójpodziału władzy.

17 października 1992

Sejm przyjął kompromisową ustawę dotyczącą aborcji.

7 stycznia 1993

Jarosław Kaczyński ujawnił tajną instrukcję Urzędu Ochrony Państwa dotyczącą zakładania podsłuchów i inwigilacji partii politycznych.

5 marca 1993

Rozpoczął się proces w sprawie wydarzeń w kopalni Wujek z grudnia 1981 r.

10 marca 1993

Sejm poddał pod głosowanie wniosek o wotum nieufności wobec rządu Hanny Suchockiej i w wyniku głosowania odwołał jej gabinet.

28 maja 1993

Prezydent Lech Wałęsa skrócił kadencję Sejmu i Senatu, zarządzając rozpisanie przedterminowych wyborów.

29 maja 1993

Powstanie Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform – BBWR.

10 czerwca 1993

Terytorium Polski opuściły ostatnie oddziały armii Federacji Rosyjskiej.

17 września 1993

Wybory do Sejmu i Senatu – frekwencja 52,1%. Największą liczbę mandatów do Sejmu uzyskały: Sojusz Lewicy Demokratycznej 171 mandatów (20,41% głosów), Polskie Stronnictwo Ludowe 132 mandaty (15,4%), Unia Demokratyczna 74 mandaty (10,59%), Unia Pracy 41 mandatów (7,28%).

19 września 1993

Powołanie rządu koalicyjnego SLD-PSL z Waldemarem Pawlakiem jako premierem.

26 października 1993

Polska złożyła wniosek o członkostwo w Unii Europejskiej.

8 kwietnia 1994

Z połączenia Unii Demokratycznej i Kongresu Liberalno-Demokratycznego powstała Unia Wolności.

23 kwietnia 1994

Grzegorz Kołodko objął stanowisko wicepremiera i ministra finansów.

28 kwietnia 1994

Odbyły się wybory do samorządów lokalnych; frekwencja 33,8%.

19 czerwca 1994

Denominacja złotówki w stosunku 10 000:1.

1 stycznia 1995

Prezydent Lech Wałęsa zwrócił się do marszałków obu izb o opinię na temat rozwiązania parlamentu.

2 lutego 1995

Waldemar Pawlak podał się do dymisji, na urząd premiera powołany został Józef Oleksy.

1 marca 1995

Dymisja ministra spraw zagranicznych Andrzeja Olechowskiego.

6 marca 1995

Leszek Balcerowicz został nowym przewodniczącym Unii Wolności, a kandydatem UW w wyborach prezydenckich został Jacek Kuroń.

2 kwietnia 1995

Pierwsza tura wyborów prezydenckich, Aleksander Kwaśniewski – 35%, Lech Wałęsa – 33%.

5 listopada 1995

W drugiej turze wyborów prezydenckich w Polsce zwycięstwo odniósł Aleksander Kwaśniewski, pokonując Lecha Wałęsę (51,72% do 48,28%).

19 listopada 1995

Sąd Najwyższy uznał wartość wyborów prezydenckich pomimo podania przez prezydenta-elekta niezgodnych z prawdą informacji o posiadanym wykształceniu.

9 grudnia 1995

Premier Józef Oleksy został oskarżony o współpracę z obcym wywiadem.

19 grudnia 1995

Aleksander Kwaśniewski został zaprzysiężony na urząd Prezydenta RP przez Zgromadzenie Narodowe.

23 grudnia 1995

Premier Józef Oleksy złożył dymisję w związku z oskarżeniem o współpracę z obcym wywiadem.

26 stycznia 1996

Włodzimierz Cimoszewicz został powołany na urząd premiera.

7 lutego 1996

Pierwsza od 1929 r. rozprawa Trybunału Konstytucyjnego. Na ławie oskarżonych zasiedli czterej ministrowie związani z tzw. aferą alkoholową.

17 kwietnia 1996

Rząd przyjął „Pakiet 2000” ministra Grzegorza Kołodki – program społeczno-gospodarczy, mający za zadanie utrzymanie wysokiego wzrostu gospodarczego z lat 1993-1995.

17 kwietnia 1996

Podpisano deklarację o utworzeniu Akcji Wyborczej „Solidarność”.

8 czerwca 1996

Sejm zliberalizował tzw. ustawę aborcyjną.

30 sierpnia 1996

Podpisanie przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Konstytucji RP.

2 kwietnia 1997

W referendum konstytucyjnym 52% głosujących opowiedziało się za przyjęciem nowej konstytucji.

25 maja 1997

Rozpoczęła się w Polsce „powódź tysiąclecia”, nazwana tak ze względu na straty, jakie wyrządziła.

7 lipca 1997

Wybory parlamentarne wygrane przez AWS (w dalszej kolejności: SLD, UW, PSL, ROP).

21 września 1997

Weszła w życie Konstytucja RP podpisana 2 kwietnia 1997 r.

17 października 1997

Powstał koalicyjny rząd AWS-UW na czele z premierem Jerzym Buzkiem, uzyskał poparcie Sejmu.

10-11 listopada 1997

Sejm RP przyjął ustawę w sprawie członkostwa Polski w UE.

20 marca 1998

W wyniku wprowadzenia nowej ustawy o podziale administracyjnym nastąpił podział Polski na 16 województw.

18 lipca 1998

Sejm uchwalił ustawę o Instytucie Pamięci Narodowej.

23 września 1998

Wybory samorządowe, w których najwięcej mandatów zdobyły: Akcja Wyborcza Solidarność, SLD i Przymierze Społeczne.

11 października 1998

Sejm znowelizował kodeks karny, zaostrzając jego przepisy.

20 maja 1999

Juliusz Braun (UW) został nowym przewodniczącym Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

6 lipca 1999

Marian Krzaklewski został jednogłośnie wybrany na przewodniczącego Akcji Wyborczej „Solidarność”.

29 lipca 1999

Odbył się I Kongres nowej partii – Sojuszu Lewicy Demokratycznej.

18-19 grudnia 1999