wprowadzenie do psychologii

4 sposoby poznania rzeczywistości

1. poznanie zmysłowe (psych. empiryczna, dogmat 5 zmysłów, odbiernie bodźców ze środowiska zmysłowo) 2. poznanie rozumowe (podbiera się na zmysłach lecz doświadczenie przetwarzane jest za pomocą umysłu; Kartezjusz "cogito ergo sum") 3. poznanie intuicyjna 4. objawienie

Podaj definicje pamięci i wskaż na główne procesy pamięci.

Pamięć jest cechą człowieka dzięki której gromadzi informacje, a zatem i doświadczenie. 1) jest to proces w 1 faza: zapamiętywanie, kodowanie, 2 faza: przechowywanie, 3 faza: odtwarzanie zapominanie to mechanizm obronny 2) jest to cecha osobowości człowieka, czynnik inteligencji

Piramida potrzeb Abrahama Maslowa

1. potrzeby fizjologiczne 2. potrzeba bezpieczeństwa 3. potrzeba miłości; przynależności 4. potrzeba szacunku; uznania 5. potrzeb samorealizacji 6. potrzeba wiedzy, zrozumienia 7. potrzeby estetyczne

Imprinting

wpojenie, wdrukowanie obserwowane umłodych osobników w trakcje tak zwanego okresu krytycznego który moze trwać tylko kilka godzin, utrwalenie się wzorca rodzica, rodzeństwa, zachowań charakterystycznych dla gatunku. Konrad Lorenz

Przedstaw teorię temperamentu Ivana Pawłowa

Temperament to zespół względnie stałych cech osobowości, objawiających się na wczesnym etapie życia, zdeterminowanych genetycznie Pawłow wyróżnił tu dwa procesy: hamowanie i pobudzanie Cechy temperamentu: -silny i słaby(odporność człowieka na bodźce) -zrównoważony i niezrownoważony - ruchliwość (typ szybki i wolny; przechodzenie pobudzenia w hamowanie i odwrotnie)

Co to jest sen i jaką posiada/wykazuje strukturę?

Sen jest to odmienny stan świadomości, w skali Lindsaya o śnie mówimy w punktach od 6 do 8 a 9 to coma. 6) senność- osłabienie przytomności i uwagi 7) lekki sen - redukcja przytomności i świadomości, mogą wystąpić marzenie senne lecz ich nie zapamiętamy 8) głęboki sen, poważna redukcja, marzenia senne zapamiętywalne 9) coma-kompletny brak przytomności i świadomości oraz rekcji Faza I: aktywność mózgu niższa niz przy stanie czuwania Faza II: charakterystyczne wrzeciona senne i zespoły K (fale o w

Wymień dziedziny psychologii i tworzące je dyscypliny

Psychologia teoretyczna: 1) ogólna 2) społeczna 3) rozwoju Psychologia Stosowana /Aplikacyjna: 1) wychowawcza 2) kliniczna 3) organizacji i zarządzania

Wymień znane nam formy upośledzenia umysłowego.

1) upośledzenia: -oligofrenia do 3 roku życia -znaczne, umiarkowane i lekkie 2) demencja/otępienie- grozi każdemu, może wyniać z mechanicznego uszkodznia, lub stany zapalnego tkanki mógzgowej

Wymień znane nam wyjątkowe stany świadomości i wskaż na ich wspólne cechy.

ogólne cechy: -krótkotrwałe -częste amnezje -zmienny afekt (złość, wściekłość) -pojawia się nagle -związany ze zaburz.świad (zamglenie, zamroczenie) 4stany: afekt patologiczny upojenie alkoholowe zryw senny reakcja krótkiego spięcia

Demencja

Jest to druga kategoria upośledzeń umysłowych. Może byś spowodowana urazem mechanicznym, stanem zapalnym tkanki mózgowej, a nie wynikiem starzenia. wpływa tez na nią alkoholizm, cukrzyca itp. obniżenie się wydolności/sprawności umysłowej

Wskaż na powiązania poziomu aktywności mózgu ze stanami świadomości.

sklala lindsaya 1) najwyższy stan pobudzenia 2) bardzo silne pobudzenie 3) podwyższona czujność 4) czujność 5) swobodne czuwanie 6) senność itd do 9

dwa nurty psychologii Wundta

eksperymentalna: wgląd w świadomość człowika, w jego wnętrze, eksperymenty z pomiarem rekacji na bodźce, introspoekcja kulturowa: historia narodu badanie wpływu przeszłości, idywidualnych cech narodów

CO to jest nauka i jakie ma funkcje?

Nauka to zespół społecznie wypracowanych teorii potwierdzonych przez obecne twierdzenia, dotycznących ważnych dla człowieka dziedzin życia/reczywistości. Funkcja deskrypcyjna Funkcja eksplanacyjna Funkcja predykrywna kontrolna i maksymalizyjąca komfort życia (well being)

Przedstaw cechy dobrego testu psychologicznego

1. Standaryzacja - procedury, instrukcja, klucz odpowiedzi 2. rzetelność - replikowalność, mierzy to co ma mierzyć 3. trafność-dokładność z jaką test mierzy co ma mierzyć 4. Normalizacja wyników- wyniki suerowe przeliczamy

Co to mechanizm obronny

W psychoanalitycznym podejściu freuda mechanizm obronny to reakcja na wewnętrzy konflikt trzech struktur id edo i superego. Jeśli któraś z energii libidalnych (id ->niespełnione popędy superego->poczucie winy) zalewa ego, psychika nie potrawi sobie poradzić z tym konfliktem i np wypiera informacje, inne to substytucja, projekcja, sublimacja, przeniesienie

Przedstaw pojęcie sytuacji i wskaż na jej rodzaje

to układ relacji wzajemnego oddziaływania człowieka jako podmiotu sytuacji i jego środowiska, ma 4 rodzaje: społeczna (niespołeczna i spoleczna_ przestrzenno-czasowa (otwarta, zamknięta) funknjonalny (trudna łatwa) STYMULACYJNA(Z dostateczną stumulacją, optymalna i z nadmierną stymulacją)

Wymień i podaj definicję znanych nam zjawisk naocznych

wrażenie -odzwierciedlenie pojedynczych cech obiektów (barwa, zapach, dźwiek, kształt) spostrzeżenie - odzwierciedlenie całych przedmiotów, efekt pracy kilu analizatorów jednoczenie

Jakie sytuacje (okoliczności) mogą zmieniać normalny stan świadomości i co to jest normalny stan świadomości?

Normalny stan świadomości to stan czuwania gdzie występuje duża koncentracja i pełna świadomość, czynniki odchylające ten stan: słaby /mocny bodziec, alkohol, gorączka, zmęczenie, stanparanormalny

CO to myślenie, jakie są jego rodzaje?

Myślenie to proces pozwalający wyodrębniać różne cechy danego pojęcia, zauważanie podobieństw i rożnic, uogólnianie i uszczegółowianie, efektem myślenia może być tworzenie nowych pojęć

Jak historycznie rzecz biorąc zmieniały się poglądy na temat głównej metody badań psychologii jako nauki?

1. spekulacje rozumowe (do XIX) 2. introspekjca Wundtowska 3. pomiar bodźców i reakcji behawioryzm 4. psychodynamiczna analiza świadomości nieświadomości i przedświadomości 5. psychoterapia poznawcza 6. psychoterapia humanistycznA

Co to jest korelacja?

relacja między dwoma zmiennymi, może być dodatnia lub ujemna im bliżej 1 tym relacja między zmiennymi jest zblizona np.-1 umiejętności nie idą w parze z inteligencją /1 umiejętności idą w parze z nteligencją

EMOCJE

szczególna forma zjawisk świadomości; oznacza odzwierciedlenie osobistego stosunku wobec świata zewnętrzego i siebie związane z popędami wyższe (miłość, przyjaźń, patriotyzm)

HOMEOSTAZA - stan równowagi możliwy dzięki odpowiedniemu zachowaniu

biologiczna – wewnętrzny stan organizmu społeczna – równowaga z innymi ludźmi psychiczna – harmonia wewnętrzna, zgoda z własnym sobą jego doświadczenia postawy maja być zgodne.

Jak zmieniały się poglądy na temat przedmiotu badań psychologicznych jako nauki?

dusza - do XIX w. świadomość człowieka - Wundt zachowanie (Watson i behawioryzm) podświadomość - Freud Człowiek jako podmiot sytuacji, która spostrzega, ocenia i dąży do homeostazy człowiek jako osoba, klient

Co to jest operacjonalizacja?

operacjonalizacja jest to przekształcenie pojęć abstrakcyjnych w pojęcia proste w celu ustrzeżenia się wieloznaczności, określenie pojęć za pomocą operacji potrzebnych do zmierzenia tych pojęć

Co głosi teoria konwergencji i kto jest jej twórcą?

Teoria konwergencji/dwóch czynników – Stern uważa, że czynnik wewnętrzny (dziedziczność) i czynnik zewnętrzny (środowisko) współdziałają ze sobą i uzupełniają się nawzajem.

Wymień znane nam zachowania wyuczone- wskaż ich istotę

warunkowanie sprawcza /klasyczne habituacja imprinting odruchy wyższe dzięki nim istoty mogą się dostosowywać do zmieniających się warunków środowiska tak by zapewnić sobie tzw. well being

Psychologia różnic indywidualnych

skupia się na trzech złożonych strukturach psychicznych, a mianowicie: na osobowości, temperamencie i inteligencji. Wyróżnia też podział różnic indywidualnych na: międzyosobnicze [każdy z nas jest inny] oraz na wewnątrzosobnicze [powodowane czasem naszego życia i doświadczeniem]

Teoria temperamentu Pawłowa

Według teorii Pawłowa temperament odpowiada typowi układu nerwowego, który charakteryzują cztery podstawowe właściwości: SPP – siła procesu pobudzenia SPH – siła procesu hamowania RWN – równowaga procesów nerwowych RPN – ruchliwość procesów nerwowych

Wymień funkcje psychologii jako nauki

zapewnienie komfortu życia odkywanie nowych praw rządzących zachowaniem człowieka przewidywanie zachowań

Wymień i omów krótko niespecyficzne metody badań stosowane także w psychologii.

1) obserwacja - podstawowa metoda badań w naukach społecznych 2) eksperyment 3) wywiad 4) ankieta(Ankieta w odróżnieniu od kwestionariusza jest anonimowa i zawiera pytania zamknięte, półotwarte lub otwarte) 5)kwiestionariusz 6) analiza wytworów 7) test wiadomości

Co to jest analizator? Wskaż na rodzaje i elementy analizatorów.

Analizator jest zespoł elemtów nerwowych ktore mają na celu przekształcenie bodźców odbieranych przez człowieka na wrażenia zmysłowe. Rodzaje analizatorów to: optyczny (wzrok), kinestetyczny (równowag), akustyczny(słuch), skórny (dotyk). Elemtnatki analizatora są: receptor, droga dośrodkowa, ośrodek, droga odśrodkowa, efektor

Wskaż na cechy obserwacji jako metody badań.

nie trzeba wchodzic w interakcję z badanym obiektem intencjonalna obserwuje się określony obiekt źródło wielu informacji źródło hipotez naukowych łatwa do wyuczenia

Przedstaw klasyfikację zjawisk psychicznych

Naoczne (wrażenia i spostrzeżenia) Emocje (określają nasz osobisty stosunek do świata i do nas samych) Umysłowe (POSTAWY, SĄDY)

Podaj definicję potrzeby i tezę o dwoistym charakterze potrzeb ludzkich

potrzeba jest to stan wewnętrznego napięcia spowodowany nadmiarem lub brakiem czegoś, powoduje nami, skłania do dzialania w określonych kierunku, mamy dwa rodzaje potrzeb: niedomiaru (fizjologiczne, spełniamy na zasadzie homeostatycznej), wzrostu, seksulana(spełniamy linearnie,"mamy trochę lecz chcemy więcej")

Jakie były główne odmiany behawioryzmu?

behawioryzm ortodoksyjny watsona johna empiryzm, obserwowalność, mierzalność reakcji na bodźce, model S-R. neobehawioryzm skinner hull tolman, stworzenie modelu SOR zmiennych pośredniczących socjobehaworyzm Rotter Bandura skupili się na procesie uczenia się (np uczeniu się przez obserwację)

Przedstaw klasyfikację zjawisk psychicznych(świadomości)

1) procesy psychiczne -procesy poznawcze (wrażenia, spostrzeżenia, myślenie) -procesy emocjonalne (nastroje, uczucia, afekty) -procesy wolicjonalne (związane z motywacją, postanowieniami, działaniem) 2)właściwości psychiki: pamięć uwaga fantazja 3) składniki osobowości

Co to jest iloraz inteligencji? Kto był jego odkrywcą? Wskaż najbardziej znane typy inteligencji.

Iloraz inteligencji to watrtość inteligencji zmierzona w teście psychometrycznym. wiek umysłowy/wiek życia x 100 a jego odkrywcją jest stern. Inteligencje: werbalna, niewerbalna, emocjonalna, społeczna, twórcza, kognitywna

Przedstaw cztery teorie rozwojowe wyjaśniające genezę zachowania i rozwój jego zaburzenia

natywistyczna, środowiskowa, konwergencji, interakcyjna natywistyczne - biologiczne czynniki wpływają na zachowanie środowiskowa - socojologiczna konwergencji-teoria dwuczynnikowa, która zakłada, że rozwój jednostki jest uzależniony zarówno od genotypu, jak i od środowiska, w którym dana jednostka wzrasta, dojrzewa i żyje interakcyjna-- zachowanie warunkuje oddziaływanie dwóch lub więcej czynników (zadatki biologiczne, własna aktywność człowieka, środowisko społeczne i różne procesy)

Wskaż uniwersale założenia nauki

determinizm uporządkowanie świata empiryzm oszczędnosć wyjaśnień

Rodzaje myślenia

asocjacyjne i problemowe asocjacyjne -kojarzeniowe,łańcuch wyobrażeń - sensoryczno-motoryczne - konkretno wyobrażeniowe - słowno-logiczne problemowe nakierowane na rozwiązeni okrślonego peoblemu konwergencyjne i dywergencyjne

Wskaż na dziedziny psychologii, ich dyscypliny i koncepcje użyteczności wiedzy psychologicznej?

teoretyczna i aplikacyjna teoretyczna - zajmuje się formułowaniem praw dotyczących zycia zachowania cżłowieka poprzez opisywanie przewidywanie i wyjaśnianie. opeira się na prawach efektu i kojarzenia a) ogólna -zamuje się procesamy poznawczymi i emoc-motyw, oraz temperamentem, odobowością i inteligencją b) rozwojowa c) społeczna - zajmuje się sytuacją człowieka w grupie stosowana kliniczna wychowawcza organizacji i zarządzania

Omów znane nam rodzaje świadomości. ekstraspekcyjna (wewnętrzna) – obraz świata introspekcyjna (wewnętrzna) – obraz siebie

John Lock angielski filozof odróżniał dwa rodzaje doświadczeń: zewnętrzne i wewnętrzne. Właśnie z jego filozofii wywodzi się podział na świadomość ekstrospektywną i introspektywną. Różnica między nimi polega na tym, że przy ekstrospekcji człowiek koncentruje swoją uwagę na przedmiocie swojej świadomości, natomiast przy introspekcji człowiek analizuje sam akt świadomości. Naturalne i normalne nastawienie człowieka to nastawienie ekstrospekcyjne. Jednakże są przypadki, kiedy człowiek koncentruje s

Koncepcja charakterów Freuda

Koncepcja charakterów Freuda: 1) typ oralny – osoby pozostające w sferze oralnej; alkoholicy, egocentrycy, osoby narcystyczne, gadatliwe, towarzyskie, hojne, ambitne, ze skłonnością do obżarstwa 2) typ analny – koncentracja na sobie, osoby nadmiernie uporządkowane, złośliwe, agresywne, zazdrosne, uparte, skąpe wrażliwe 3) typ genitalny – osoby przedsiębiorcze, energiczne, wytrwałe, społecznie przystosowane, przyjazne, współczujące, wewnętrznie harmonijne